45
Temat numeru
niezgodności z normami handlowymi Unii
Europejskiej dla świeżych owoców i warzyw
w przypadku braku takiej zgodności. Ponadto
na rynku krajowym, ustalenia z kontroli
przekazywane są handlowcom w formie
Protokołu z kontroli.
Wyniki kontroli
W latach 2011 – 2012, podczas planowych
kontroli zgodności świeżych owoców i warzyw
prowadzonych na rynku krajowym Inspekcja
JHARS skontrolowała niemal 4 500 partii o łącznej
masie 1 590 ton. W toku kontroli sprawdzano, czy
jakość świeżych owoców i warzyw jest zgodna z
wymaganiami norm handlowych oraz pozostałymi
przepisami, w których zawarto postanowienia
odnoszące się do jakości handlowej świeżych
owoców i warzyw. Kontrole prowadzono w
centrach dystrybucyjnych, u producentów, w
hurtowniach, na rynkach hurtowych, w marketach
sieciowych oraz sklepach detalicznych.
Jakość handlowa świeżych owoców i warzyw
na przestrzeni ostatnich lat była na zmiennym
poziomie. W roku 2011 procentowy udział
kwestionowanych partii wynosił ogółem 23%
w stosunku do wszystkich partii objętych kontrolą,
zaś w roku 2012 kwestionowano jedynie 13%
partii objętych kontrolą. Najczęściej stwierdzane
nieprawidłowości dotyczyły znakowania
oferowanych do sprzedaży świeżych owoców
i warzyw. Procentowy udział kwestionowanych
partii wynosił od 13% do 21,3%. Natomiast
pozostałych wyróżników jakości handlowej nie
spełniało od 0,7 do 3,7% skontrolowanych partii.
Najczęściej stwierdzane nieprawidłowości
w zakresie znakowania świeżych owoców
i warzyw dotyczyły podawania błędnych informacji
lub braku informacji o kraju pochodzenia
(
na opakowaniu lub na wywieszce przy produkcie),
braku informacji o klasie jakości, nazwie
odmiany, wielkości oraz na podawaniu
błędnych informacji w tym zakresie –
w przypadku norm szczegółowych.
Ponadto, na produktach objętych
wymaganiami ogólnej normy handlowej,
w której brak jest przepisów dotyczących
klasyfikacji, podawano klasy jakości.
W odniesieniu do pozostałych wyróżników jakości
określonych w normach handlowych partie
kwestionowano ze względu na niespełnienie
wymagań minimalnych oraz w przypadku
norm szczegółowych – wymagań deklarowanej
klasy jakości, wymagań dotyczących wielkości
i prezentacji.
Zmienny poziom jakości obserwowany
w minionym okresie zależy między innymi
od sezonowości, rodzaju kontrolowanych
produktów, rodzaju kontrolowanych
podmiotów oraz od różnej świadomości
handlowców na temat wymogów określonych
w normach handlowych. W roku 2011,
kontrolą objęto liczne sklepy detaliczne oraz
wielkopowierzchniowe markety sieciowe,
w których produkty oferowane są bezpośrednio
konsumentowi finalnemu, a ich jakość ulega
obniżeniu na kolejnych etapach łańcucha
dystrybucji. Kontrola przeprowadzona w 2012
roku, skoncentrowana była na początkowych
ogniwach tego łańcucha, gdzie produkty
przeznaczone do sprzedaż były dobrej jakości.
Mając na uwadze specyfikę rynku świeżych
owoców i warzyw, zapewnienie wysokiego
i jednolitego poziomu jakości handlowej
oferowanych do sprzedaży świeżych owoców
i warzyw, zależeć będzie zarówno od działań
podejmowanych przez Inspekcję JHARS jak
i od producentów i handlowców. Szczególnie
ważna jest znajomość podstawowych przepisów
regulujacych wymagania jakościowe, w tym
znajomość norm handlowych dla świeżych
owoców i warzyw.
Dorota Balińska-Hajduk
IJHARS
Wszystkie świeże
owoce i warzywa
objęte ogólną
normą handlową,
muszą być przede
wszystkim całe,
zdrowe, czyste,
bez uszkodzeń
mechanicznych
oraz uszkodzeń
spowodowanych
przez szkodniki.
PRAWO
