Tabela 2. Wilgotność równowagowa ziarna jęczmienia i kukurydzy.
MATERIAŁ
TEMPERATURA
POWIETRZA ,
°
C
WZGLĘDNA WILGOTNOŚĆ POWIETRZA W %
20
30
40
50
60
70
80
90
Jęczmień
30
20
0
7,60
8,25
9,20
9,06
9,50
10,59
10,44
10,90
11,12
11,23
12,00
13,12
12,24
13,00
14,36
14,31
15,20
16,40
16,60
17,49
18,33
19,04
20,50
21,09
Kukurydza
30
20
0
7,85
8,23
9,43
9,00
9,40
10,54
10,13
10,7
11,58
11,24
11,90
12,70
12,39
13,19
13,83
13,91
14,90
15,58
15,85
16,92
17,60
18,30
19,92
20,10
Zintegrowane z silosem układy przewietrzające
muszą pod względem osiąganych parametrów
tj. wydajności powietrza oraz sprężu
uwzględniać gatunek przechowywanego
surowca rolniczego. Ilość powietrza
wentylacyjnego niezbędnego do ochłodzenia
1
m
3
ziarna o 5-8°C wynosi około 1000
m
3
(
w okresie pierwszych przymrozków
jesiennych, gdy różnica temperatury powietrza
i składowanego ziarna przekracza 20°C).
Dosuszenie ziarna poprzez wietrzenie przy
wymuszonym przepływie powietrza i jego
czas trwania zależą nie tylko od wilgotności
względnej powietrza i jego temperatury, ale
również od natężenia przepływu powietrza
oraz wysokości warstwy, jak i od wilgotności
i temperatury ziarna. Wilgotność względna
powietrza oraz jego temperatura zależą z kolei
od warunków atmosferycznych (pory roku,
dnia, nasłonecznienia itp.). Trzeba przy tym
pamiętać, że wilgotność względna powietrza
nie wyraża bezwzględnej zawartości pary
wodnej w powietrzu. 50% wilgotności
względnej wskazuje, że powietrze to zawiera
połowę ilości wody, którą może pochłonąć.
Chłonność pary wodnej przez powietrze zależy
od temperatury i jest większa przy wyższych
temperaturach powietrza. W czasie złych
warunków atmosferycznych, gdy wilgotność
powietrza jest tak duża, przewietrzane ziarno
uległoby nawilgoceniu więc należy powietrze
podgrzewać. W praktyce przyjmuje się,
że podgrzanie powietrza o 10°C powoduje
zmniejszenie jego wilgotności względnej
do 10%.
System przewietrzania, w przypadku silosów
o dużych pojemnościach, może być sterowany
(
włączenie, czas pracy) za pośrednictwem
systemu monitorowania warunków termicznych
występujących w masie składowanego
surowca. Rozwinięte systemy kontroli
w czasie rzeczywistym rejestrują temperaturę
surowca, temperaturę i wilgotność powietrza
otaczającego. W przypadku przekroczenia
dopuszczalnych granic mogą za pośrednictwem
dodatkowych modułów inicjować włączenie
systemu aktywnej wentylacji czy alarmowego
powiadamiania obsługi.
W zależności od ich budowy – rozwiązań
konstrukcyjnych i wyposażenia, możemy
w silosach realizować następujące sposoby
konserwacji surowca rolniczego (ziarna):
•
magazynować suche ziarno i okresowo
je przewietrzać,
•
schładzać ziarno suche lub prawie suche –
do temperatury 5-10°C,
•
suszyć ziarno wilgotne (podstawowe
zboża o wilgotności 19-20%) w warstwie
do ok. 3 metrów,
•
suszyć ziarno mokre (o wilgotności
Foto 4. Wentylatory przewietrzające silos.
46
TECHNOLOGIA ROLNA
NUMER 14