Zgnilizna korzeni i zgorzel podstawy łodygi
(
tzw. fuzarioza łodyg)
–
to kolejna choroba,
której sprawcą są grzyby z rodzaju
Fusarium
.
Jest to aktualnie jedna z najgroźniejszych
chorób kukurydzy w Polsce, której rozwojowi
sprzyjają uszkodzenia powodowane przez
szkodniki drążące kanały w tkankach
(
głównie omacnica prosowianka), a także
ciepła i wilgotna pogoda w okresie lata
i jesieni. Pierwotnym źródłem porażenia
roślin są zarodniki znajdujące się w glebie,
na resztkach pożniwnych kukurydzy, jak
również przenoszone przez wiatr lub wodę.
Choroba często rozwija się w następstwie
wcześniejszego porażenia roślin przez zgorzel
siewek. Pomimo, że do infekcji może dojść
w okresie wiosennym, to z pierwszymi
objawami choroby można się spotkać
w lipcu. W tym czasie dolne blaszki liściowe
porażonych roślin więdną i zasychają. Objawy
z czasem obejmują pozostałe piętra liści,
a całe rośliny stają się chlorotyczne i osłabione
we wzroście. Dość charakterystycznym
objawem występowania fuzariozy łodyg
jest także zwieszanie się kolb w dół, tak
jakby były podgryzione u nasady przez
omacnicę prosowiankę. Wskutek rozwoju
grzybni w tkankach zostaje zatrzymany
spływ asymilatów do kolb, przez co są gorzej
wypełnione i przedwcześnie dojrzewają.
Szczególnie groźnym objawem zgnilizny
korzeni i zgorzeli podstawy łodygi jest gnicie
tkanek łodyg. W wyniku tego rośliny nie
są w stanie utrzymać pozycji pionowej i łamią
się zazwyczaj tuż przy nasadzie łodygi. Tego
typu uszkodzenie do złudzenia przypomina
objaw żerowania omacnicy prosowianki, lecz
odróżnia go obecność czerwonej, różowej
lub białawej grzybni wewnątrz łodygi. Silne
uszkodzenie łodyg utrudnia, bądź niekiedy
uniemożliwia zebranie ziarna, co wpływa
bezpośrednio na spadek wysokości plonów.
Ponadto grzyby z rodzaju
Fusarium
mogą
skazić plon mikotoksynami.
Fuzarioza kolb
–
to obok zgnilizny
korzeni i zgorzeli podstawy łodyg jedna
z najważniejszych chorób kukurydzy w kraju.
Jest wywoływana przez grzyby z rodzaju
Fusarium
.
Rozwojowi fuzariozy sprzyjają przede
wszystkim uszkodzenia powodowane przez
szkodniki (głównie omacnicę prosowiankę,
rolnice, piętnówki) oraz warunki pogodowe
(
ciepło i wilgotno). Pierwotnym źródłem
porażenia są zarodniki grzyba znajdujące
się w glebie oraz na resztkach pożniwnych
kukurydzy. Choroba może się pojawić również
w następstwie wcześniejszego porażenia
roślin przez fuzariozę łodyg. Objawy fuzariozy
kolb są bardzo proste do rozpoznania.
W okresie mlecznej, woskowej oraz pełnej
dojrzałości ziarniaków na liściach okrywowych
kolb oraz na samych ziarniakach pojawia
się biała, różowa lub czerwona grzybnia.
Obok niej można zaobserwować pękające
Zgnilizna korzeni i zgorzel podstawy łodygi – gnijąca tkanka łodygi
(
fot. P. Bereś)
Zgnilizna korzeni i zgorzel podstawy łodygi – wylęgające rosliny
(
fot. P. Bereś)
15
PRODUKCJA ROŚLINNA
