J
ak przypominają agronomowie PROCAM,
nikogo nie trzeba przekonywać, że dla
rolnika gleba jest podstawowym warsztatem
pracy. Dlatego pracując na niej lub nad nią
powinniśmy pamiętać, by jej nie niszczyć,
lecz starać się poprawić. Niekoniecznie
jednak rozumiemy, skąd wziął się obecny
trend związany z tak zwanym rolnictwem
zrównoważonym, wprowadzeniem
poplonów, międzyplonów etc. Według Badań
FAO gleba jest jednym z podstawowych
narzędzi i czynników, który może ograniczyć
obserwowane obecnie zmiany klimatyczne.
Dobra, zdrowa gleba jest zdolna do akumulacji
bardzo dużej ilości dwutlenku węgla, prawie
dwa razy większej niż obecnie zawarta
w atmosferze i związana przez rośliny.
Zdolność gleb do adsorpcji węgla zmniejszamy
przez ogólnie znane czynniki: pozostawianie
gleby bez okrywy roślinnej, stosowanie środków
chemicznych, niszczenie struktury ciężkim
sprzętem, urbanizację itp.
Dwutlenek węgla (CO2) wiązany w procesie
fotosyntezy jest sprowadzany do gleby, gdzie
powinien być wykorzystywany przez jej
ekosystem. By węgiel zawarty w CO2 mógł
być skutecznie i trwale wiązany w glebie,
musi zajść szereg skomplikowanych procesów
fizyko- i biochemicznych przeprowadzanych
głównie przez bakterie, szczególnie z grupy
promieniowców, grzyby oraz organizmy wyższe.
Dlatego gdy gleba jest zdegradowana,
„martwa” lub zachwiana jest naturalna
równowaga jej biosystemu, procesy humifikacji
nie będą zachodzić albo będą nieefektywne.
Nie otrzymamy naturalnego biofizycznego
bufora dla wody i składników pokarmowych
humusu, lecz szybką mineralizację i utratę
składników pokarmowych.
Pojemność wodną gleby w warstwie ornej 0-30
cm wg.
Andre Leu
, (President, International
Federation of Organic Agriculture Movements,
Skierniewice 2014) w zależności od zawartości
próchnicy przedstawia
Tab. 2
.
Nam rolnikom już powyżej przedstawione dane
powinny dać do myślenia: czy warto walczyć
o każdą dziesiątą część procenta zawartości
próchnicy w glebie? Przecież wszyscy wiemy,
że najlepszym stymulatorem wzrostu jest woda.
Materia organiczna gleby to nie tylko próchnica.
Zwykle próchnica (humus) stanowi 70-80%
substancji organicznej gleby. Materia organiczna
obejmuje, poza próchnicą, całą resztę składników
organicznych gleby – tę ożywioną i nieożywioną.
Zawartości próchnicy w glebach polskich
to 0,6-2% , co można przeliczyć na zawartość
w warstwie ornej dla gleb płowych 40 t do 200 t/
ha próchnicy dla czarnoziemów.
Z powyższego można wyciągnąć wiosek,
że produkcja roślinna jest uzależniona
od kondycji gleb, w której ważna jest nie tylko
dostępność soli mineralnych czy wody, ale
również życie mikrobiologiczne
.
Mikroorganizmy glebowe tworzą ogromny
mechanizm przemiany materii, dzięki czemu
w glebie pojawiają się nie tylko nowe s
ole
mineralne,
ale również np.
kwasy humusowe
– główny składnik próchnicy. Bakterie i grzyby
odpowiadają również za tworzenie się
struktury gruzełkowatej gleby. Mikroorganizmy
Według Badań
FAO gleba
jest jednym
z podstawowych
narzędzi
i czynników,
który może
ograniczyć
obserwowane
obecnie zmiany
klimatyczne.
31
PRODUKCJA ROŚLINNA
