Z
miana klimatu dotyczy wielu sektorów.
Rolnictwo, ze względu na swą zależność
od zmian pogodowych, jest jedną
z najbardziej narażonych gałęzi gospodarki.
Zmiana klimatu w sektorze rolnym wpływa
na produkcję roślinną w sposób bezpośredni
i pośredni.
Wpływ bezpośredni wyraża się przez
zmianę warunków atmosferycznych dla
produktywności upraw, między innymi przez
zmianę warunków termicznych, sum opadu
atmosferycznego częstości i intensywności
zjawisk ekstremalnych.
Wraz ze zmianą klimatu zmieniają się również
czynniki pośrednie decydujące o plonowaniu
roślin i rozwoju rolnictwa, takie jak wymagania
roślin dotyczące uprawy i nawożenia,
występowanie i nasilenie chorób i szkodników
roślin uprawnych, ale również oddziaływanie
rolnictwa na środowisko (np. zwiększona
erozja, degradacja materii organicznej
w glebie).
Na zmianę produktywności upraw ma również
wpływ wzrost koncentracji dwutlenku węgla
w atmosferze oraz ozonu w dolnej warstwie
atmosfery. Powyższe czynniki jednocześnie
mogą wywrzeć duży wpływ na rozwój
technologii i organizację produkcji rolniczej.
Jednakże czynnikiem decydującym o kształcie
systemów produkcji w rolnictwie, obok zmiany
klimatu będzie zapotrzebowanie na żywność
dla wzrastającej gwałtownie liczy ludności
na Świecie oraz konkurencja o wodę.
Warunki klimatyczne wpływają
na przeżywanie, wzrost i rozprzestrzenianie
się patogenów chorób i szkodników roślin
uprawnych ale również kształtują odporność
roślin żywicielskich. Po wprowadzeniu
do uprawy nowych gatunków roślin
uprawnych lub zmianach w technologiach
uprawy można spodziewać się zasiedlania
ich przez nowe agrofagi lub wzrostu
nasilenia dotychczasowych agrofagów
na tych uprawach. Na zmianę warunków
rozprzestrzeniania się patogenów chorób
i szkodników roślin uprawnych będą mieć
również wpływ takie czynniki jak: zwiększone
stężenie dwutlenku węgla, ozonu oraz
promieniowania ultrafioletowego. Większa
częstości zjawisk ekstremalnych powodujący
stresy i osłabienie roślin może zwiększać
nasilenie występowania chorób i szkodników
roślin uprawnych.
W Polsce zaobserwowano zmiany
w zasięgu szkodników i chorób roślin
uprawnych. W Polsce pojawił się już problem
wcześniejszego występowania szkodników
zbóż np. skrzypionek, powodujących potrzebę
większego zużycia środków ochrony roślin
i większe ryzyko strat w plonach. Z powodu
43
PRODUKCJA ROŚLINNA