zimy i zboża, a także grzyby, rozwijały się przez
całą jesień i zimę – ten proces trzeba przerwać.
W tabeli podano środki grzybobójcze, które
pozwolą skutecznie zwalczyć łamliwość źdźbła.
Zgorzel podstawy źdźbła
Chorobę tę wywołuje grzyb Gaeumannomyces
graminis – najczęściej, gdy uprawia się zboża
ozime po sobie, a w szczególności pszenicę
po pszenicy. Grzyb poraża korzenie i podstawę
źdźbła. Korzenie ulegają porażeniu już jesienią
– zwłaszcza, gdy jesień jest ciepła. Porażone
korzenie są brunatne. Obserwuje się całe
brunatne korzenie lub też plamy występują
tylko na końcach korzeni lub w ich środkowej
części. Porażone korzenie mają metaliczny
połysk. W okresie wiosny proces porażania
korzeni jest kontynuowany i w sprzyjających
warunkach porażeniu ulega cały system
korzeniowy. Następnie w czasie wegetacji
pojawiają się objawy na podstawie źdźbła,
które wygląda, jakby było osmalone przez
płomień: jest czarne na całym obwodzie.
Jesienne porażenie powoduje zahamowanie
wzrostu roślin i ich żółknięcie. Późniejsze zmiany
na źdźble powodują przedwczesne dojrzewanie
roślin i białokłosowość. Chemiczne zaprawianie
roślin łagodzi występowanie choroby. Nie
ma możliwości zastosowania opryskiwania
pszenicy w czasie wegetacji.
Ostra plamistość oczkowa
Tę chorobę wywołują grzyby z rodzaju
Rhizoctonia: Rhizoctonia cerealis i Rhizoctonia
solani. Porażeniu ulegać mogą wszystkie gatunki
zbóż. Źródłem choroby są resztki pożniwne,
na których znajduje się grzybnia i sklerocja
(przetrwalniki) grzyba. Gdy w czasie wschodów
i wzrostu zbóż panuje chłodna, okresami sucha
pogoda, można spodziewać się silniejszego
porażenia. Objawów choroby należy szukać
na pochwach liściowych i źdźbłach. Objawem
obecności grzybów powodujących chorobę
są soczewkowate lub nieregularnego kształtu
plamy spiczasto zakończone. Obwódka otaczająca
jasne wnętrze plam jest bardzo wyraźna
i ma barwę brunatną. Obecnie istnieje możliwość
zaprawienia ziarna, by zapobiec występowaniu
choroby. Choroba rzadko powoduje straty
o znaczeniu gospodarczym.
Do zaprawiania zaleca się w przypadku zgorzeli
podstawy źdźbła zaprawy, które zawierają takie
substancje czynne jak fluchinkonazol i prochloraz
(Jockey New 113 FS), siltiofam (Latitude 125 FS)
do łącznego stosowania z innymi zaprawami,
a w ochronie przed ostrą oczkową plamistością
sedaksan, fludioksonil, difenokonazol (Vibrance
Gold 100 FS). Pierwszym etapem zwalczania
fuzaryjnej zgorzeli podstawy źdźbła i korzeni
jest zaprawienie. W przypadku tej choroby
wiele zapraw i substancji czynnych można użyć
do walki chemicznej.
Dla ułatwienia w tabeli podano propozycje
środków, które można stosować do walki
z fuzaryjną zgorzelą podstaw źdźbła i korzeni
oraz łamliwością źdźbła w zbożach. Warto jeden
z podanych fungicydów zastosować w T-1 aby
zwalczyć choroby podsuszkowe.
Przykłady fungicydów do stosowania w pszenicy
ozimej, pszenżycie ozimym, jęczmieniu ozimym
i w terminie T-1, które zwalczają choroby
podstawy źdźbła
PROF. DR HAB. MAREK KORBAS
ZAKŁAD MIKOLOGII
IOR-PIB W POZNANIU
Fuzaryjna zgorzel podstawy źdźbła
7
PRODUKCJA ROŚLINNA
