A
trzeba mieć na uwadze, że rzepak
ozimy buduje fundament pod przyszły
plon już w okresie jesiennym,
a wszelkie błędy i zaniedbania, które zostaną
popełnione w tym czasie, zwykle są już
wiosną nie do nadrobienia. Nawożenie
rzepaku w okresie jesiennym powinno
być zatem tak opracowane, aby przede
wszystkim umożliwić roślinie zbudowanie
odpowiednio dużej i dobrze odżywionej
rozety z głęboko sięgającym systemem
korzeniowym, a także doprowadzić glebę
do takiej zasobności w przyswajalny
fosfor, potas i magnez, aby składniki te nie
ograniczały plonu jesienią ani wiosną.
Przed siewem rzepak powinien być
nawożony przede wszystkim fosforem
i potasem, a często także azotem
i magnezem. Nie oznacza to jednak,
że rzepak przed zimą nie potrzebuje
innych składników pokarmowych, tj. siarki
i mikroelementów. Przy czym gros tych
składników rzepak pobiera na wiosnę.
Stąd też prawidłowa strategia nawożenia
tymi składnikami powinna uwzględniać
jesienne (mniej), jak i wiosenne (więcej)
ich stosowanie. Jesienne nawożenie
magnezem należy natomiast traktować
jako podstawowe, szczególnie w sytuacji,
gdy rzepak uprawiamy na glebach o niskiej
zasobności w ten składnik (tab. 2).
W takim
przypadku nawożenie tym składnikiem
należy wykonać przed siewem lub
po wschodach rzepaku jesienią, a na wiosnę
wskazane jest przeprowadzenie nawożenia
uzupełniającego. Przechodząc do nawożenia
potasem, przyjmuje się, że pod uprawę
rzepaku najlepsze są gleby wytworzone
z glin lub piasków gliniastych, które
są naturalnie zasobne w ten składnik.
Drugim warunkiem właściwej dostępności
potasu dla roślin jest odpowiedni
system nawożenia, który powinien
być tak opracowany, aby po zbiorze
przedplonu doprowadzić zasobność gleby
w przyswajalny składnik do co najmniej
górnego zakresu poziomu średniego. Gleba
lekka winna natomiast charakteryzować się
zakresem zasobności w potas na poziomie
klasy wysokiej. Jednocześnie zasobność
gleby w fosfor przed siewem rzepaku
powinna kształtować się co najmniej
w górnym zakresie zasobności średniej, tj.
14-15 mg P
2
O
5
/100 g gleby (najlepiej, aby
mieściła się w klasie zasobności wysokiej –
tab. 3). Gdy posiadamy tak przygotowane
stanowisko, można znacząco ograniczyć
nawożenie mineralne tymi składnikami
w stosunku do potrzeb, gdyż znaczna część
zapotrzebowania roślin na te składniki
zostanie pokryta z zasobów glebowych.
W takim przypadku, aby uzyskać plon
w granicach 4-5 ton nasion z hektara,
ORGANY
ROŚLINY
SKŁADNIKI POKARMOWE,
KG/T NASION + SŁOMA
N
P
2
O
5
K
2
O
Ca
Mg
S
Nasiona
30
18
10
5
3
5
Słoma
30
12
70
45
5
10
Pobranie łączne
60
30
80
50
8
15
Tabela 1. Średnie jednostkowe pobranie składników pokarmowych przez
rzepak ozimy
Rzepak ozimy
buduje
fundament pod
przyszły plon
już w okresie
jesiennym,
a wszelkie błędy
i zaniedbania,
które zostaną
popełnione w tym
czasie, zwykle
są już wiosną nie
do nadrobienia.
25
PRODUKCJA ROŚLINNA