jest w stanie pobrać około 80 kg N, a łany
wybujałe potrafią zgromadzić znacznie
ponad 100 kg N/ha. Zatem, aby zapewnić
odpowiednią fazę rozwojową roślin
przed zimą jak i ich właściwe odżywienie,
w określonych przypadkach zlecane jest
nawożenie azotem w ilości około 40 kg N/
ha, gdy:
n
rzepak uprawiany jest na stanowiskach
ubogich w azot;
n
rzepak zasiano z opóźnieniem w stosunku
do terminu optymalnego dla danego
regionu;
n
po przedplonach zbożowych, szczególnie
gdy przyorano słomę, a nie zastosowano
w ogóle lub zastosowano zbyt małą
dawkę azotu na jej mineralizację;
n
gdy panują złe warunki do mineralizacji
azotu glebowego (zła struktura, niski
odczyn, niskie temperatury i duże opady).
Azot przed siewem rzepaku najlepiej
zastosować przed uprawą przedsiewną,
stosując nawozy jedno- lub
wieloskładnikowe. Oczywiście plantacja
rzepaku w czasie jesiennej wegetacji
wymaga systematycznej inspekcji, aby
z jednej strony kontrolować stan odżywienia
roślin, a z drugiej nie dopuścić
do nadmiernego ich wybujania
i wyniesienia szyjki korzeniowej.
Jednocześnie należy zaznaczyć, że nie
wolno mylić nawożenia rzepaku
azotem z dawką azotu na przyoraną
słomę.
W praktyce rolnicy, którzy nie znają
zawartości dostępnego azotu w glebie,
przed siewem stosują niewielkie jego ilości
lub rezygnują z przedsiewnego nawożenia,
zakładając, że w razie konieczności
przeprowadzą nawożenie po wschodach.
W takim przypadku za optymalny termin
nawożenia nawozami stałymi można uznać
okres około 3-6 tygodni po wschodach.
Pozwala on na właściwą ocenę na podstawie
stanu łanu, czy i ile zastosować azotu. Poza
stosowaniem azotu w nawozach stałych (ich
efektywność uzależniona jest w głównym
stopniu od ilości i rozkładu opadów) składnik
ten z powodzeniem może być stosowany
również dolistnie – szczególnie
w sytuacji, kiedy pojawią się
na rzepaku objawy niedoboru
oraz kiedy łan ogólnie
„wygląda źle” (rośliny
nierówne, ze słabym
tempem wzrostu).
W takim przypadku
wskazane jest
zastosowanie
10-15 kg
N/ha
np. w postaci roztworu
mocznika. Nawożenie dolistne ma również
pierwszeństwo w sytuacji, gdy objawy
niedoboru występują w późniejszym okresie
jesiennej wegetacji rzepaku. Wówczas
szczególnie wskazany jest szybko dostępny
azot, który z jednej strony korzystnie wpływa
28
PRODUKCJA ROŚLINNA
NUMER 19