zbiorów (ziemniak jadalny jako warzywo,
surowiec w przetwórstwie spożywczym
i przemysłowym, jako pasza gospodarska
oraz jako wegetatywny materiał
sadzeniakowy). Technologia uprawy
tego gatunku zależy w bardzo dużym
stopniu od przyszłego, planowanego
kierunku użytkowania zbiorów. Różnice
w poszczególnych specjalistycznych
technologiach wynikają z odmiennych
wymagań jakościowych stawianych przez
odbiorców rynkowych. Wymagania te
z każdym rokiem wzrastają. Wyodrębnić
można następujące technologie uprawy
wynikające z kierunków użytkowania zbiorów
ziemniaka:
Uprawa ziemniaka jadalnego na wczesny
zbiór w tym:
▪
tradycyjna polowa w regionach
o korzystnym mikroklimacie,
▪
przyspieszona z wykorzystaniem sztucznych
okryw (np. agrowłókniny).
Jest to uprawa lokalizowana najczęściej
w rejonach o najkorzystniejszym klimacie
dla tego kierunku produkcji, stosująca
odmiany o najszybszym tempie kumulacji
plonu i wykorzystująca agrowłókniny
zabezpieczające rośliny ziemniaka przed
przymrozkami. Ważnym elementem
tej technologii jest podkiełkowywanie
sadzeniaków, właściwa proporcja
aplikowanych składników pokarmowych oraz
optymalna wielkość sadzeniaków i obsada
roślin na jednostce powierzchni.
Uprawa ziemniaka jadalnego zbioru
jesiennego w tym:
▪
produkcja tradycyjna ziemniaka jadalnego
targowiskowego,
▪
produkcja tradycyjna ziemniaka jadalnego
konfekcjonowanego,
▪
specjalistyczna produkcja dużych bulw
(do pieczenia),
▪
specjalistyczna produkcja małych bulw
(„baby potato”).
Jest to podstawowy kierunek produkcji
ziemniaka w naszym kraju. Obejmuje
produkcję tradycyjną prowadzoną w różnych
systemach gospodarowania. Bogactwo
odmian (ponad 100) w krajowym rejestrze
i w Katalogu UE umożliwia produkcję
ziemniaków pod wszelkie potrzeby
konsumentów (puree, sałatki, galanteria
spożywcza, z wody, pieczone itp.). Węższą
specjalnością jest uprawa ziemniaków
na bulwy do pieczenia lub odwrotnie –
małych bulw ziemniaka, tzw. „baby potato”.
Najbardziej polecanymi systemami w uprawie
ziemniaka jadalnego są IP oraz system
ekologiczny.
Uprawa ziemniaka jako surowca dla
przetwórstwa spożywczego w tym:
▪
do przerobu na frytki, opiekane ćwiartki,
talarki, itp.,
Tabela 2 Skala głównych kierunków produkcji ziemniaka w Polsce w 2014 roku
KIERUNEK PRODUKCJI
ZIEMNIAKA
POWIERZCHNIA UPRAWY
(TYS. HA)
PLON
(T/HA)
ZBIORY
(TYS. T)
Jadalne wczesne
Przetwórstwo spożywcze
Jadalne konfekcjonowane
Krochmalnictwo
Nasiennictwo
Wielokierunkowy
12,0
30,0
30,0
20,0
5,3
179,7
25,0
40,0
35,0
38,0
20,0
23,8
300,0
1200,0
1050,0
760,0
106,0
4284,0
Razem
277,0
27,8
7700,0
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS
Plantacje ziemniaka o dużej powierzchni
są najczęściej zapleczem surowcowym
dla przetwórstwa spożyczego i dla
konfekcjonowania ziemniaków jadalnych
38
PRODUKCJA ROŚLINNA
NUMER 21
