Dofinansowanie przedsiębiorczości na obszarach wiejskich w nowym okresie budżetowym 2023-27 zajmuje szczególne miejsce. Unijne wsparcie zostało tam ukierunkowane szczególnie na operacje, których realizacja ma na celu wzmocnić m. in. branżę drobnego przetwórstwa rolnego i rynków zbytu produktów rolnych wysokiej jakości.
Jako że Komisja Europejska we wrześniu br. zatwierdziła Plan Strategiczny dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027, gdzie alokowano środki pomocowe, przekazanie najnowszych informacji z tego zakresu, jest istotne i przydatne szczególnie w kontekście pojawiających się pytań ze strony rolników i przedsiębiorców wiejskich.
Z uwagi na obszerność materiału, w niniejszym artykule główny akcent położono na wybranych interwencjach (działaniach) związanych z rozwojem przedsiębiorczości na obszarach wiejskich:
Rozwój małych gospodarstw (o wielkości ekonomicznej do 25 tys. euro), w pewnej mierze jest kontynuacją działania Restrukturyzacja małych gospodarstw. Będzie to działanie inwestycyjne. Składane wnioski będą mogły dotyczyć produkcji i przygotowywania do sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie, w ramach RHD (Rolniczego Handlu Detalicznego), sprzedaży bezpośredniej i dostaw bezpośrednich. Maksymalna wielkość wsparcia do 120 tys. zł (w formie ryczałtu).
Rozwój współpracy w ramach łańcucha wartości (dotacja) w gospodarstwie (o wielkości ekonomicznej powyżej 25 tys. euro). To działanie inwestycyjne, a środki będzie można przeznaczać m.in. na:
– zakładanie lub prowadzenie RHD,
– zakładanie lub prowadzenie działalności gospodarczej, w tym MOL (tj. marginalnej, ograniczonej, lokalnej, obejmującej produkty pochodzenia zwierzęcego),
– przetwarzanie odpadów żywności na biokomponenty.
Wsparcie będzie się różnicować na ryczałt – maksymalnie do 120 tys. zł oraz refundację (zwrot) kosztów kwalifikowalnych – maksymalnie do 500 tys. zł.
Rozwój usług na rzecz rolnictwa i leśnictwa (instrumenty finansowe) – w pewnej mierze to kontynuacja działania Wsparcie inwestycji w tworzenie i rozwój działalności pozarolniczej. Utrzymano w nim dotowanie niektórych zakresów działalności, znanych z ostatniego naboru wniosków w ramach podziałania 6.4 PROW 2014-2020 (m.in. zabezpieczenie/ utrzymanie urządzeń wodnych, czy mycie i dezynfekcja budynków inwentarskich). Wsparcie polegać ma na objęciu kredytu inwestycyjnego gwarancją bankową w wysokości 80% kwoty kapitału kredytu. Ponadto, w przypadku inwestycji przyczyniającej się do ochrony środowiska i klimatu – do 50% dotacji można będzie przeznaczyć na spłatę odsetek.
LEADER/ Rozwój Lokalny Kierowany przez Społeczność (RLKS) – przewidziano również wsparcie na realizację kolejnych LSR (Lokalnych Strategii Rozwoju) wdrażanych przez LGD (Lokalne Grupy Działania). Obecnie trwają wciąż spotkania konsultacyjne w gminach woj. podlaskiego w tym zakresie. Podczas konsultacji lokalna społeczność może zgłaszać swoje pomysły i potrzeby, które mogą zostać wzięte pod uwagę podczas tworzenia LSR, a w konsekwencji w czasie ustalania zakresu wsparcia oferowanego przez LGD na danym obszarze.
Zgodnie z nowymi założeniami Planu Strategicznego w ramach tej interwencji realizowane mogą być operacje dotyczące m.in..:
– gospodarstw agroturystycznych,
– zagród edukacyjnych,
– gospodarstw opiekuńczych,
– rozwoju współpracy w ramach krótkich łańcuchów żywnościowych.
W przypadku wdrażania LSR przewidziano wsparcie ryczałtowe w zakresie:
– podejmowania pozarolniczej działalności gospodarczej oraz rozwoju pozarolniczych funkcji gospodarstw rolnych – do 150 tys. .zł
– rozwoju współpracy w ramach krótkich łańcuchów żywnościowych – do 350 tys. zł.
– projektów grantowych – do 500 tys. zł.
Ruszyło wsparcie w formie dopłat do ubezpieczeń drobiu, bydła lub świń
Więcej szczegółów dotyczących poruszanych zagadnień poznamy w przyszłych rozporządzeniach wykonawczych do poszczególnych interwencji (działań).
Tomasz Śnieciński
Dział Rozwoju Obszarów Wiejskich
Sekcja Przedsiębiorczości
