Przed rozpoczęciem nowego sezonu wegetacyjnego trzeba sprawdzić i przygotować opryskiwacz do pracy: przeprowadzić ogólny przegląd i usunąć usterki, które mogły powstać podczas długiego przechowywania, a także przeprowadzić kalibrację (regulację) oraz ewentualną atestację.
Starannie przeprowadzony przegląd techniczny opryskiwacza (zwłaszcza starszego) pozwala uniknąć niespodziewanej awarii przed kolejnym przeglądem. Wychwycenie i usunięcie drobnej usterki podczas przeglądu kosztuje znacznie mniej niż poważna naprawa.
PRZYGOTOWANIE DO PRZEGLĄDU
– Rozkonserwować opryskiwacz, usuwając nadmiar smaru z tłoczysk siłowników hydraulicznych, końcówek wałków i innych podzespołów zabezpieczonych przed korozją.
– Spuścić płyn niezamarzający ze zbiornika i pompy.
– Wkręcić korki spustowe.
– Zamontować uprzednio zdemontowane podzespoły (wkłady filtracyjne, rozpylacze, manometr, panel kontrolny).
– Przyczepić opryskiwacz do ciągnika.
Przed każdym użyciem opryskiwacza operator musi dokładnie sprawdzić zarówno stan techniczny podzespołów, jak i ich działanie. Sprawdzanie należy rozpocząć przy wyłączonym silniku ciągnika i pustym zbiorniku, a kontynuować przy włączonym napędzie i zbiorniku napełnionym wodą.
PRZED URUCHOMIENIEM
Przy wyłączonym silniku sprawdza się niżej wymienione podzespoły.
Pompa:
– stan ogólny (szczelność, brak pęknięć);
– ciśnienie w powietrzniku (od 1/3 do 2/3 ciśnienia roboczego);
– stan i poziom oleju (ewentualna wymiana);
– stan łożyskowania (brak luzów, wałek pompy pozwala obracać się ręką).
Zbiornik:
– stan pokrywy;
– stan sita wlewowego.
Zawór sterujący, manometr:
– wszystkie pokrętła i zawory funkcjonują bez nadmiernych oporów;
– wskazówka manometru wskazuje położenie zerowe.
Instalacja cieczowa:
– zamocowanie i szczelność (wszystkie węże wyposażone w opaski zaciskowe);
– czystość i poprawność zamontowania wkładów filtracyjnych;
– zamknięcie zaworu spustowego zbiornika.
Podwozie:
– stan ramy (brak pęknięć i odkształceń);
– mocowanie osi do ramy;
– dokręcenie nakrętek kół;
– stan i smarowanie łożysk kół;
– ciśnienie powietrza w oponach.
Belka polowa:
– stan techniczny (brak odkształceń belki i luzów zawiasów ramion belki);
– stan odciągów i sprężyn;
– układ podnoszenia (mocowanie linek, bloczków, siłowników dźwigni);
– zabezpieczenie podczas transportu (kompletność blokad i zabezpieczeń).
Wentylator (w opryskiwaczach z pomocniczym strumieniem powietrza i opryskiwaczach sadowniczych):
– stan łożyskowania (brak luzów, wirnik obraca się swobodnie);
– stan wirnika (ubytki niedopuszczalne);
– poziom oleju w przekładniach;
– naciąg pasków klinowych;
– obecność i stan osłon.
Rozpylacze:
– jednolitość (ten sam rozmiar i typ);
– czystość (oczyścić specjalną szczoteczką lub sprężonym powietrzem).
Agregatowanie z ciągnikiem:
– obecność i stan zabezpieczeń (zawleczki, sworznie, itp.);
– przyłączenie instalacji (elektrycznej, hydraulicznej, pneumatycznej, zdalnego sterowania);
– wałek przegubowo-teleskopowy (zamocowanie, stan osłon i łańcuszków zabezpieczających);
– poziomowanie podłużne opryskiwacza(w opryskiwaczach zawieszanych – za pomocą zmiany długości łącznika);
– poziomowanie poprzeczne opryskiwacza (w opryskiwaczach ciągnikowych zawieszanych – za pomocą prawego wieszaka trójpunktowego układu zawieszenia).
PO URUCHOMIENIU
Jeżeli stan techniczny wszystkich podzespołów opryskiwacza sprawdzonych przy wyłączonym silniku jest zadowalający, napełnić zbiornik czystą wodą do 2/3 pojemności i przejść do sprawdzania kolejnych podzespołów przy uruchomionym silniku ciągnika i włączonym napędzie pompy.
Instalacja cieczowa: brak przecieków na połączeniach.
Mieszadło: efekt mieszania widoczny przy włączonych rozpylaczach największego rozmiaru, ciśnieniu 5 barów i nominalnych obrotach WOM.
Zbiornik:
– szczelność zaworu spustowego i przyłączy;
– czytelność wskaźnika poziomu cieczy;
– funkcjonowanie rozwadniacza.
Zawór sterująco-rozdzielczy:
– funkcjonowanie wszystkich zaworów (głównego, regulacyjnego, sekcyjnych, kompensacyjnych);
– działanie wskazówki manometru (brak nadmiernych drgań uniemożliwiających odczyt);
– stabilność ciśnienia (utrzymanie stałego ciśnienia przy stałych obrotach pompy);
– powtarzalność ciśnienia (po chwilowym wyłączeniu i włączeniu głównego zaworu ciśnienie wraca do poziomu wyjściowego).
Zawory przeciwkroplowe:
– szczelność;
– funkcjonowanie (po wyłączeniu dopływu cieczy dopuszczalny wyciek tylko pojedynczych kropel).
Rozpylacze:
– drożność (wizualnie oraz wydatek podczas kalibracji);
– kąt rozpylania cieczy zgodny z danymi producenta.
Niezależnie od podanych wyżej informacji, instrukcja obsługi podaje szczegółowe wymagania dotyczące przeglądu opryskiwacza przed sezonem, uwzględniające jego konstrukcję i specyfikę.
KALIBRACJA
Tuż przed pierwszym zabiegiem w warunkach polowych zalecane jest wykonanie kalibracji, która jest okazją do kolejnego sprawdzenia prawidłowości działania opryskiwacza.
Ze względu na potrzebę zwalczania różnych agrofagów, nie ma uniwersalnych zaleceń dla wszystkich środków ochrony roślin. W związku z tym kalibrację opryskiwacza należy przeprowadzać bezpośrednio przed zabiegiem, uwzględniając nie tylko zalecenia zawarte na etykiecie, ale również specyficzne warunki atmosferyczne. Dotyczy to zwłaszcza wietrznej pogody, podczas której konieczna jest korekta nastaw opryskiwacza.
ATESTACJA
Troska o właściwy stan techniczny oraz kalibracja nie wynikają tylko z dobrej woli właściciela opryskiwacza, ale są obowiązkiem ustawowym, bez którego legalne przeprowadzanie zabiegów ochrony roślin nie jest możliwe.
Sprawność techniczna opryskiwaczy polowych i sadowniczych musi być potwierdzona w okresowych badaniach (atestacji) przeprowadzanych przez stacje kontroli opryskiwaczy. Badanie nowego sprzętu przeprowadza się nie później niż po upływie 5 lat od dnia nabycia, a kolejne badania – w odstępie czasu nie dłuższym niż 3 lata.
Tylko sprawny i wyregulowany opryskiwacz daje w dużej mierze gwarancję skuteczności zabiegu oraz bezpieczeństwa dla człowieka, zwierząt i środowiska.
Andrzej Siennicki KPODR
