Ostatnie dni przed świętami Bożego Narodzenia to czas wzmożonych prac i przygotowań, którym towarzyszą również nerwowe zakupy. Jak co roku w tym okresie nie brakuje dyskusji nt. sprzedaży żywych karpi. Pomimo wprowadzonych w tym zakresie ograniczeń, wiele sklepów rybnych i handlarzy na targowiskach oferuje możliwość zakupu żywych ryb.
Wzorem lat ubiegłych Główny Lekarz Weterynarii w formie zalecenie przypomniał o ogólnych zasadach wynikających z:
- ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (Dz. U. z 2019 r. poz. 122);
- rozporządzenia Rady (WE) NR 1099/2009 z dnia 24 września 2009 r. w sprawie ochrony zwierząt podczas ich uśmiercania;
- opinii naukowych;
- statystyki GUS.
W zaleceniu tym wskazane jest, aby sprzedaż ryb odbywała się wyłącznie po uprzednim ich uśmierceniu.
We wskazaniach dotyczących uśmiercania ryb w punktach sprzedaży detalicznej zaznaczano, że uśmiercanie ryb powinno odbywać się w sposób humanitarny, uwzględniający specyfikę tej gromady kręgowców. Zgodnie z raportem EFSA do humanitarnych metod ogłuszenia ryb należą metody mechaniczna (uderzenie w część czołową czaszki) i elektryczna (powodujące utratę przytomności w połączeniu z uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego).
Zgodnie z ustawą o ochronie zwierząt zabronione jest uśmiercanie zwierząt kręgowych, a więc również ryb, w obecności dzieci. W związku z tym, miejsce ogłuszania i uśmiercania karpia w punktach sprzedaży detalicznej powinno być osłonięte lub wydzielone tak, aby uniknąć udziału i obecności osób postronnych.
Personel zajmujący się sprzedażą ryb powinien mieć ukończone 18 lat, posiadać doświadczenie przy hodowli i/lub chowie ryb albo odbyte szkolenie z zakresu dobrostanu, ogłuszania i uśmiercania ryb (np. szkolenie stanowiskowe). W przypadku dystrybucji ryb z udziałem pośrednika, zapewnia on, aby sprzedawca końcowy był przeszkolony z zakresu dobrostanu, ogłuszania i uśmiercania ryb.
Żywe ryby powinny być przechowywane w następujących warunkach:
- w basenach – szczelnych, o gładkich ścianach i gładko zakończonych krawędziach,
- w wodzie spełniających poniższe parametry: wody czysta, natlenowana lub napowietrzana; wymiana 1/3 objętości wody basenu co 12 godzin,
- maksymalne zagęszczenie przy stosowaniu natlenowania wody wynosić powinno 1kg masy ryby/l wody,
- optymalna temp. wody 4 – 6 ºC max 10 ºC,
- ryby, które posiadają rany i inne uszkodzenia ciała powinny być uśmiercane niezwłocznie po przybyciu do sklepu.
W przypadku braku możliwości uboju karpia przed sprzedażą opakowanie stosowane do przenoszenia ze sklepu żywych ryb przez konsumenta końcowego powinno zawierać wodę i umożliwić rybie przyjęcie naturalnej pozycji, aby nie była wygięta.
Czas przenoszenia żywej ryby z miejsca zakupu do domu powinien być jak najkrótszy.
Opracowanie
Maria Schubert