Żniwa przyspieszyły. W wyniku niedoboru opadów i fal wysokich temperatur odnotowano objawy suszy rolniczej na prawie całym terytorium kraju. Taki stan rzeczy spowodował przyspieszenie żniw. Zbiory jęczmienia ozimego ruszyły w ubiegłym tygodniu, na słabych glebach zbieranie jęczmienia ozimego jest w pełnym biegu. Z informacji jakie uzyskaliśmy wynika, że nie najlepiej wyglądają uprawy na słabszych glebach.
Kolejnym czynnikiem, który wpłynął na szybsze zbiory były wiosenne przymrozki. Roślina odbierając sygnały o niesprzyjających warunkach atmosferycznych, uruchamia mechanizmy powodujące jak najszybsze dojrzewanie i wydanie plonu. Jeszcze nie możemy dokładnie ocenić jak duży wpływ na wysokość plonów miała tegoroczna aura, bo to dopiero początek zbiorów. Jednak z zebranych informacji wynika, że spadki plonów zwłaszcza na słabszych glebach mogą sięgnąć nawet ok. 20-30% i więcej.
Mimo, że w pierwszej dekadzie czerwca opady atmosferyczne wynosiły powyżej 50 mm a nawet 100 mm, w czwartym okresie raportowania tj. od 21 kwietnia do 20 czerwca 2024 IUNG odnotował wystąpienie suszy rolniczej na terenie wszystkich 16 województw.
Największe niedobory wody notowano na obszarze Pojezierza Mazurskiego, na Polesiu oraz na Nizinie Mazowieckiej i Podlaskiej od -180 do -209 mm. Duży deficyt wody wystąpił również na Nizinie Podlaskiej, Mazowieckiej, Śląskiej, Wyżynie Lubelskiej oraz we wschodniej części Pojezierza Pomorskiego od -140 do -179 mm. Na dużym obszarze Polski niedobór wody wynosił od -120 do -139 mm. W południu kraju niedobory wody były najmniejsze od -50 do -119 mm.
Skutki suszy najbardziej odczuwają województwa: mazowieckie, warmińsko-mazurskie, podlaskie, lubelskie, pomorskie, lubuskie, łódzkie, kujawsko-pomorskie. Województwo wielkopolskie w mniejszym lub większym stopniu odczuwa skutki suszy na terenie całego województwa.
Poniżej przedstawimy informacje zebrane od kierowników Biur Powiatowych Wielkopolskiej Izby Rolniczej dotyczące stanu zaawansowania małych żniw:
W zeszłym tygodniu pogoda w powiecie złotowskim pozwoliła na rozpoczęcie tzw. “małych żniw”. Z zasianego areału jęczmienia ozimego w całym powiecie tj. ok. 1670 ha, rolnicy skosili ok. 30%. Jakość zboża jest średnia – gęstość wypada w przedziale 57- 60 kg/hl, a wilgotność oscyluje na poziomie 12-14%. Ziarno jest drobne, a plon niższy niż w zeszłym roku i kształtuje się na poziomie 5-6 t/h. W większości jęczmień przeznaczony jest na własne potrzeby, natomiast podmioty skupujące nie zanotowały szczególnego zainteresowania sprzedażą przez rolników. Duży wpływ ma na to niska cena, którą proponują skupy tj. ok. 550 zł/t. Na terenie powiatu pilskiego rozpoczęły się zbiory jęczmienia ozimego, obejmujące większość obszaru. Zboże to jest już w dużej mierze zebrane lub nadal koszone. Nie stwierdzono żadnych zniszczeń wynikających z gradobicia. Wydajność plonów waha się od 5 do 7 t/ha, w zależności od jakości gleby. Najbliższe punkty skupu to Lech-Pol, Neumann Szczerbin oraz PZZ. Skupy skupują bo muszą,ale są bardzo wysokie potrącenia przy skupie. Rolnicy, którzy udzielili informacji, w większości decydują się na sprzedaż jęczmienia, zamiast przeznaczać go na paszę dla zwierząt. W powiecie czarnkowskim nadal trwa koszenie. Zebrano już 50% plonów, pozostałe 50% jest jeszcze na polach. Wydajność planów wynosi od 2,5 do 7,5 ton na hektar. Skupem zajmuje się firma Agrolok. Rolnicy sprzedają część plonów jako paszę dla zwierząt, a resztę zostawiają dla siebie. Podział jest taki, że 50% zostawiają na paszę, a 50% sprzedają. Agrolok skupuje plony, ale nakłada duże ograniczenia i potrącenia za zbyt małą gęstość oraz za zanieczyszczenia, w tym zanieczyszczenia makiem. Cena oferowana przez Agrolok wynosi od 620 do 600 zł za tonę, jednak realna cena sprzedaży to 450 do 490 zł za tonę. Z kolei rolnicy z powiatów chodzieskiego, wągrowieckiego i obornickiego wskazują, że na obecną chwilę kombajny sporadycznie wyjechały w pole. Rolnicy szacują jęczmień ozimy ok. 4-6 ton, ale są również plony 2 i 9 ton. Według wstępnych szacunków plony będą wyższe niż w roku ubiegłym.
W powiecie międzychodzkim plony w zależności od miejsca i warunków pogodowych jakie były kształtują się na poziomie od 2-5 ton. Nie ma problemu ze skupem. Cena niska w granicach 560 zł do 600 zł może rolników powstrzymać od sprzedaży. Żniwa na terenie powiatu nowotomyskiego zostały rozpoczęte od koszenia jęczmienia ozimego w środę 26.06.2024r. Plon jęczmienia jest w granicach od 3 – 7 ton/ha. Skup jęczmienia jest w cenach od 550zł/tonę do 580 zł /tonę + Vat. Nie ma problemu ze skupem, natomiast problem jest z jakością ziarna i uzyskania satysfakcjonującej ceny za jęczmień. W powiecie grodziskim żniwa jęczmienia ozimego trwają w pełni. Plon jest w granicach od 3 t/ha na słabszych glebach do 5,5 t/ha na polach o lepszej klasie ziemi. Firmy prowadzą skup jęczmienia, jednak cena nie jest atrakcyjna dla rolników i wynosi około 530- 550 zł netto/ t. Podobna sytuacja w powiecie wolsztyńskim. Zbiory jęczmienia ozimego są w zaawansowanym stopniu. Na niektórych polach, tam gdzie wystąpiły większe opady deszczu i “stała woda” można zauważyć pozostawione fragmenty nieskoszonego jęczmienia. Rolnicy czekają aby zboże dojrzało i skosili je suche. Plon od 5 do 7 t/ha, cena w granicach 500-550 zł netto/ t.
W powiecie kościańskim żniwa jęczmienia ozimego są na zaawansowanym etapie
W powiecie kościańskim żniwa jęczmienia ozimego są na zaawansowanym etapie, plon jest w granicach 5–5,5 t/ha. Część firm chętnie prowadzi skup jęczmienia, cena 570 zł netto/t. Z kolei leszczyńscy rolnicy wskazują, że plonowanie uzależnione od jakości gruntów i opadów. Plony kształtują się na poziomie od 4 do 6 t/ha, a ceny oscylują w granicach 520 – 600 zł/t. Podobnie wygląda sytuacja w powiecie gostyńskim – tam również plonowanie uzależnione od jakości gruntów i opadów. Plony są w granicach 4 – 8 ton/ha, a ceny wynoszą od 540 do 600 zł/t. Jak wskazują rawiccy rolnicy jęczmień ozimy sypie dość słabo. Plon w zależności od bonitacji gleb to 4,7 – 5,8 t/ha. Z pozbyciem się nie ma większego problemu, ale oferowana cena jest niska i wynosi od 560 do 620 zł/t. Z kolei rolnicy z powiatu jarocińskiego wskazują, że plony są zróżnicowane i zależą od klasy gleby – 4 tony/ha na glebach słabszych do nawet 8t /ha na lepszych. Ceny kształtują się na poziomie 600 – 620 zł/t. Takie same ceny oferują skupy z powiatu krotoszyńskiego, a rolnicy informują, że plony (okolice Sulmierzyc jeszcze nie zaczęli) wynoszą od 5 do 8 t/ha.
Żniwa jęczmienia ozimego na powiecie gnieźnieńskim
Żniwa jęczmienia ozimego na powiecie gnieźnieńskim są na półmetku, średni plon z ha wynosi od 4-6 ton/ha. Część rolników sprzedaje zbiory między sobą na potrzeby własnej hodowli, natomiast pozostali sprzedają do skupów, gdzie cena na umowę kontraktowaną jest 600 zł/t, a bez umowy 560 zł/t. Z przeprowadzonych rozmów z rolnikami powiatu wrzesińskiego wynika, iż zbiór jęczmienia ozimego na polach jest w bardzo początkowej fazie. Tam gdzie zboże przez brak deszczu w początkowej fazie rozwoju już się poprzepalało rolnicy nie czekali ze zbiorem i zaczęli młócić, ale większość rolników jeszcze czeka z koszeniem. Na tą chwilę około 3-5 % rolników mających jęczmień na polu wjechało w pole. Plony są poniżej oczekiwań od 4-5 ton/ha, zazwyczaj rolnicy sprzedają między sobą na paszę, cena około 600 zł/t. Jak wskazują rolnicy z powiatu poznańskiego plony jęczmienia ozimego wynoszą do ok 4 t/h na glebach słabszych, do 6-8 na glebach dobrych. Rolnicy obawiają się o jakość tegorocznych zbiorów z uwagi na przymrozki, niedobory wody i porażenie chorobami. Cena też nie jest zadowalająca i wynosi około 580 zł/t.
Zbiory jęczmienia ozimego na terenie powiatu konińskiego
W ubiegłym tygodniu rozpoczęto zbiory jęczmienia ozimego na terenie powiatu konińskiego. Po ostatnich opadach jest przerwa w żniwowaniu. Plony zróżnicowane: od 3,5 tony do nawet 6,5 tony z hektara. W powiecie konińskim skup prowadzi Ferma drobiu Woźniak w Kleczewie, w cenie 520 zł/tona. W powiecie słupeckim małe żniwa ruszyły, ale na tę chwilę to tylko jęczmień ozimy. Plon jęczmienia jest zaschnięty co sprawiło, że jest drobny dużo plewy przez atak szkodników i grzybów na jesień środki ochrony roślin nie działały tak jak powinny, wiosna też nie rozpieszczała plantacji, najpierw szybka ciepła wiosna, później przymrozki wiosenne, brak opadów, wysokie temperatury. Te wszystkie aspekty sprawiły skromnie licząc ponad 30% plonu niżej. Nie ma natomiast problemu ze skupowaniem towaru jęczmienia ozimego cena podstawowa jest to 600 zł netto przy gęstości 62, ale dużo jęczmienia nie spełnia parametrów skupu gdzie cena jest obniżana 20 zł za każdy punkt procentowy gęstości w dół. Plon kształtuje się w granicach 3 – 5.5 tony z ha. W powiecie Kolskim tegoroczne zbiory jęczmienia ozimego wyniosły od 4 do 5 t / ha. W powiecie kolskim są trzy skupy z następującymi cenami: Skład Zbóż Pawłowski – 580 netto + VAT, WIPASZ – 600 netto + VAT, MAX GRAIN – 600 netto + VAT W powiecie tureckim rozpoczęły się zbiory jęczmienia ozimego. Nie wszędzie jednak – w rejonach gdzie wystąpiły gradobicia 7 czerwca tj. w gminie Brudzew, Tuliszków, Turek, Władysławów są takie pola gdzie nie ma czego zbierać,gdyż żywioł zniszczył wszystko. W niektórych wsiach gminy Tuliszków zboże jeszcze jest mokre. Na większości obszarów powiatu jęczmień ozimy jest już zebrany bądź jeszcze w trakcie koszenia. Plony są zależne od jakości klasy gleby i wynoszą od 3 do 7 ton z hektara. Najbliższe skupy – jak Młyn w Proboszczowicach nie uruchomiły jeszcze skupu jęczmienia ozimego, Młyn „Mąkpol” w Warcie w ogóle tego zboża nie skupuje, a Młyn „Kłos” w Poddębicach ma przerwę do 16 lipca. Rolnicy którzy udzielali informacji w większości zostawiają jęczmień we własnym gospodarstwie z przeznaczeniem na pasze dla zwierząt. W powiecie kaliskim zbiory jęczmienia rozpoczęły się dość szybko, bo już 20 czerwca. Wilgotność jęczmienia wynosi około 12 – 14 proc. Plon to 4 – 6 ton z ha. Skupy skupują tegoroczne ziarno po około 600 zł/t. Rolnicy z powiatu pleszewskiego informują, że zbiory jęczmienia kształtują się w zależności od stanowiska tj. 4-5 t na słabszych glebach i 8-9 t na lepszych, średnio 6-7 ton., natomiast cena kształtuje się w granicach 600-630 zł/t. W powiecie kępińskim małe żniwa rozpoczęły się ok. 20 czerwca, wilgotność ziarna była dobra 12-14%, niestety z wydajnością bardzo kiepsko od 4 do 6 t. Lepszym plonowaniem odznaczały się odmiany dwurzędowe. Ceny w skupie wynoszą 580 zł. W powiecie ostrzeszowskim żniwa jęczmienne dopiero się rozpoczęły, również wydajność bardzo niska 4-5 t.
Opracowanie:
Biuro WIR
