Wielkopolska Izba Rolnicza kontynuując regularny monitoring rynku zbóż, który prowadzą pracownicy naszych biur powiatowych oraz zespół ekonomiczny z biura wojewódzkiego zebrała kolejne informacje o sytuacji na tym rynku. Pierwsze dane były zebrane na koniec czerwca br. i dotyczyły one tzw. małych żniw. Następnie poprzez kolejne tygodnie zbieraliśmy i publikowaliśmy cotygodniowe raporty. Dzisiaj możemy powiedzieć, że jesteśmy po żniwach. Być może zostały jeszcze, w niektórych, szczególnie północnych, regionach, niewielkie kawałki do skoszenia – podała Wielkopolska Izba Rolnicza.
Podsumowując tegoroczne żniwa można wskazać, że:
- Tegoroczna aura, spowodowała, że żniwa rozpoczęły się około 2 tygodnie wcześniej niż w roku ubiegłym i bardzo szybko się zakończyły,
- Niestety plony w tym roku są mniejsze niż rolnicy szacowali. W Wielkopolsce, są one niższe o około 15 – 20% (a na słabszych glebach nawet powyżej 30%) w porównaniu z rokiem ubiegłym. Warto wspomnieć, że ostatnie szacunki GUS wskazują, że średnio, w skali całego kraju zbiory zbóż będą niższe o 4% a rzepaku o 9%.
- Ceny, które otrzymują rolnicy w skupach nie pokrywają wysokich kosztów produkcji, szczególnie zbóż paszowych. Dodatkowo skupy obniżają ceny za zanieczyszczenia, połówki ziaren, a niekiedy nawet nie przyjmują w ogóle i odsyłają rolników. W bardzo wielu przypadkach zboże konsumpcyjne kwalifikują jako paszowe. Rolnicy zgłaszają problem ze słomą – jest słaba, łamie się i jest jej dużo mniej niż w ubiegłym roku.
- Rolnicy, ze względu na cenę, wstrzymują się ze sprzedażą, licząc, że w końcu ceny będą musiały wzrosnąć. O wpływie rynku zbóż na dochody wielkopolskich gospodarstw rolnych piszemy w specjalnym raporcie: Wpływ sytuacji na rynku zbóż na dochody wielkopolskich rolników – Aktualności – Wielkopolska Izba Rolnicza (wir.org.pl)
Poniżej informacje zebrane od kierowników biur powiatowych Wielkopolskiej Izby Rolniczej dotyczące końcówki tegorocznych żniw:
Powiat Gnieźnieński
Według informacji uzyskanych od rolników powiatu gnieźnieńskiego wynika, że plon na każdej uprawie jest mniejszy niż w ubiegłym roku najbardziej po wiosennych przymrozkach ucierpiały plantacje żyta i jęczmienia. Rzepak przez zawirowania pogodowe dużo stracił w plonie (susza, wiosenne przymrozki )gdzie w tym czasie rzepak był w kwitnieniu, zalążki łuszczyny przez przymrozki poodpadały. Co do plonowania pszenica od 5,5- 6,5 t/ha, rzepak 2,5 – 3,5 t/ha, żyto 2-3,5 t/ha, jęczmień 4-6 t/ha Okoliczne skupy są uruchomione obowiązuje cena dnia rzepak cena waha się od 1800 -1950 zł/t; pszenżyto 600-630 zł/t; żyto 520-540 zł/t, jęczmień 560-600 zł/tonę
Powiat Kaliski
W powiecie kaliskim prace żniwne dobiegły końca. Tegoroczne plony zboża wykazują znaczną zmienność w zależności od lokalizacji oraz warunków pogodowych w poszczególnych rejonach powiatu. W rejonie kaliskim średni plon żyta wynosi od 2 do 4 ton z hektara, pszenżyta od 4 do 6 ton z hektara, pszenicy od 5 do 8 ton z hektara, owies od 2 do 4 ton z hektara. Aktualne ceny skupu zboża przedstawiają się następująco: jęczmień: 680 – 720 zł za tonę, żyto 400 – 500 zł za tonę, pszenżyto 600- 800 zł za tonę, pszenica 700- 850 zł za tonę, owies 500-600 zł za tonę. Plony, jak wynika z informacji zebranych od lokalnych rolników są niższe niż przed rokiem, co jest spowodowane niekorzystnym przebiegiem pogody, szczególnie widoczne jest to na glebach słabszych. Rolnicy sygnalizują, że warunki pogodowe wpłynęły na słomę, jest jej mniej i gorszej jakości a ceny słomy są w porównaniu z innymi latami najwyższe. Są też sygnały, że rolnicy niechętnie sprzedają ziarno przy obecnych cenach, przez co wielu z nich decyduje się na jego przechowanie. Zboża sprzedają głównie ci producenci, którzy nie dysponują odpowiednią powierzchnią magazynową i potrzebują środków finansowych. Rolnicy przygotowują się do dożynek, ale z rozmów nimi wynika, że ze względu na trudną sytuację w rolnictwie nie wykazują radości z tego powodu i nie widzą przyszłości dla siebie.
Powiat Kępiński
Tegoroczne żniwa w powiecie kępińskim i ostrzeszowskim rozpoczęły się znacznie wcześniej niż w poprzednich latach ok. 20 czerwca. Pogoda sprzyjała zbiorom, w trakcie żniw nie odnotowano ekstremalnych zjawisk pogodowych, które uszkodziłyby dojrzałe zboża. Niestety niesprzyjające warunki w trakcie sezonu: wiosenne przymrozki, okres suszy, przyczyniły się do niskich plonów w uprawach i bardzo słabej jakości ziarna. Najgorzej plony odnotowano w uprawach żyta: 1,5 t -3 t, pozostałe zboża również niskie plonowanie: jęczmienie od 4-6 t/h, pszenżyta 4-5 t/ha, pszenice od 5-7 t/ha. Ceny zbóż w ciągu miesiąca żniw ulegały podwyższeniom. Na początku żniw za pszenicę konsumpcyjną rolnicy otrzymywali ok.785 zł/t, na początku sierpnia do 850 zł/t. Cena pszenicy paszowej również wzrosła z 635 do 755 zł/t, pszenżyta z 600 do 630 zł/t, żyta z 470 do 580 zł/t.
Powiat Kolski
Na terenie powiatu kolskiego żniwa dobiegają końca, zboża zostały skoszone w 97%. Pozostałe sporadyczne pola, gdzie zboża nie zostały jeszcze zebrane, są wynikiem awarii maszyn lub innych nieprzewidzianych trudności. Rolnicy uprawiających swoje pola na żyznych glebach są zadowoleni z tegorocznych żniw. Niestety, ci posiadający gospodarstwa na słabszych gruntach, z powodu majowej suszy, zebrali bardzo skromne plon. Mimo że nie ma problemu ze zbytem, cena nie satysfakcjonuje rolników, którzy ponieśli wysokie koszty produkcji. Żniwa rozpoczęły się od zbioru jęczmienia ozimego, którego plon kształtował się w granicach 4 –5t/ha, cena w skupach wahała się między 600 – 620 zł. W przypadku rzepaku plon waha się 2,5-4 t/ha a cena oscylowała między 2000 – 2060 zł/t. Żyto dało plon 3 t/ha, z ceną 530 – 550 zł/t. Pszenżyto zebrano z wydajnością 4,5 – 5 t/ha, z ceną około 600 zł/t. Średni plon pszenicy wyniósł 6 t/h, a cena kształtowała się od 750 do 800 zł/t. Owies osiągnął plon 3,5 t/ha. W podsumowaniu można dostrzec różnice w plonach w zależności od lokalizacji pól oraz jakości gleb.
Powiat Kościański
Żniwa w powiecie kościańskim dobiegają końca, nieliczne pola nie są jeszcze skoszone. Zbiór plonów w powiecie przyspieszył, o około dwa tygodnie. Przyspieszenie żniw, spowodowane było niesprzyjającymi warunkami atmosferycznymi: niedoborem opadów w fazie wzrostów, później wiosennymi przymrozkami, a następnie wysokimi temperaturami. Plony są średnio o 20% mniejsze, niż w ubiegłym roku. Zróżnicowanie plonów wynika głównie z warunków glebowych, lokalnych opadów i agrotechniki.
Średni plon jęczmienia to 5-5,5 t/ha (550 zł/t), średni plon rzepaku wyniósł 3-3,5 t/ha (1980 zł/t), średni plon pszenicy to 4,5-5 t/ha (pszenica konsumpcyjna 860-880 zł/t, pszenica paszowa 720 zł/t), średni plon żyta jest w granicach 4-4,5 t/ha (500 zł/t), średni plon pszenżyta wyniósł 5,5-6 t/ha (620 zł/t), owies natomiast sypał ok. 4,5 t/ha i obecnie nie jest skupowany. Rolnicy wstrzymują się ze sprzedażą i kupnem zbóż, ze względu na niską cenę. Słoma natomiast powoli staje się skarbem w gospodarstwie, w tym roku jest słaba, łamie się i jest jej mało. Wysokie ceny nawozów, przyorywanie słomy w ramach ekoschematu, pojawiająca się coraz częściej susza i rosnące koszty energii powodują, że cena słomy jest z roku, na rok wyższa.
Powiat Koniński
W powiecie konińskim żniwa są praktycznie zakończone, zaawansowanie prac oceniamy na około 99 %. Plony zapowiadały się dobrze, bo kłosy były duże, jednak okazało się, że w znacznej części niewypełnione. Przyczyniły się do takiego stanu wiosenne przymrozki, a po nich susza. I choć obydwie klęski nie były długotrwałe, to ich nałożenie się spowodowało zaschnięcie ziaren. W powicie konińskim problemów ze zbytem nie ma, jednak tragicznie niskie ceny zbóż powodują, że rolnicy jeśli tylko mogą, starają się ziarna nie sprzedawać, ale przechować plony w nadziei na poprawę sytuacji rynkowej.
Fermy Drobiu w Kleczewie płacą za: jęczmień – 580 zł/t, rzepak – 1980 zł/t, pszenżyto – 620 zł/t, pszenica paszowa – 720 zł/t, pszenica konsumpcyjna – 820 zł/t, żyto- 500 zł/t
Powiat Międzychodzki
W powiecie międzychodzkim sezon żniw jest na ukończeniu, pozostało do zebrania tylko jakieś 5% zbóż. Rzepak zebrany w całości, średnio plon wyniósł 1-3 t/ ha, żyto w granicach 3-4 t/ha cena w skupie 560 zł za tonę, pszenżyto 4,5–5 t/ ha a pszenica 5-6 t/ ha cena w skupie 800 zł z tonę. Pogoda sprzyjała pracom polowym, umiarkowane ciepło i brak opadów deszczu pozwoliło na sprawne zebranie do końca plonów. Nie ma problemów ze skupem zbóż, jedynie niskie ceny powstrzymują rolników od sprzedaży.
Ceny ustalają duże podmioty skupowe a lokalni dają cenę albo taką samą lub niższą ze względu na bliższy transport. Plony bardzo zróżnicowane na co miało wpływ wiele czynników (drogie nawozy, drogie środki ochrony roślin i pogoda).
Powiat Nowotomyski
Na terenie powiatu nowotomyskiego żniwa generalnie zostały zakończone. Plony jęczmienia ozimego są znacznie zróżnicowane – od 3 -7 t/ha. Cena skupu jęczmienia wahają się od 580 – 620 zł/t. Skup jest prowadzony na bieżąco. Polony rzepaku ozimego oscylowały w granicach 1,90 – 4 t/ha. Cena skupu 1880,00 – 2050,00 zł/tonę. W przypadku pszenicy ozimej -, tutaj plon był zróżnicowany– od 4,5 – 8 t/ha. Cena skupu w granicach 800,00 zł/t. Skup jest prowadzony na bieżąco. Żyto ozime plonowało w granicach od 2- 5,5 t/ha. Cena skupu żyta 540zł/t. W przypadku pszenżyta ozimego, plony były zróżnicowane i wynosiły w granicach 4,5- 6 t/ha. Cena skupu – 630 zł/t. Owies plonował w granicach 2,5 – 5 t/ha. Cena skupu owsa – 700 – 800 zł/t. Jęczmień jary – plon w granicach 5-7 t/ha. Cena skupu 600 zł/t. Generalnie tegoroczne plony były niższe w stosunku do roku ubiegłego od 10 – 20 %. Problemów ze skupem nie ma, natomiast cena jest dla rolników nie satysfakcjonująca. Żniwa mimo opadów deszczu i gradu przebiegały spokojnie i sprawnie.
W powiatach; obornickim, chodzieskim i wągrowieckim żniwa są również na ukończeniu, pozostało ok. 10 % pól do skoszenia. W tych powiatach plony są przybliżone plony zbóż wyniosły: pszenica 3,5 – 8 ton, owies 2 – 3 tony, jęczmień 3,5 – 7 ton, cena 600-650 zł, żyto 2 – 6 ton, cena 680-720 zł rzepak 2-4,5 ton
Na terenie powiatu wągrowieckiego susza wystąpiła na ok. 30 % gruntów. Nie było problemów ze skupem zbóż, w kulminacyjnym okresie żniw rolnicy byli przyjmowani na zapisy. Analizując akcję żniw stwierdzam, że nastroje są dobre, rolnicy zdają sobie sprawę że na obecny czas nie będzie wyższych cen.
Powiat Pleszewski
W powiecie pleszewskim raczej już zboże skoszone, słoma jednak nie zebrana ze względu na cyklicznie pojawiające się opady. Plony średnie lub słabe- w większości o ok 50 % mniej niż w ubiegłym roku, ceny kiepskie w skupach tzn. bez zmian jak w ubiegłym tygodniu, nie ma kolejek w skupach. Susza trwa mimo niewielkich opadów.
Powiat Poznański
Żniwa w powiecie poznańskim w zasadzie dobiegły końca. Można jeszcze zobaczyć pojedyncze nieduże nieskoszone pola. Plony w tym roku okazały się mniejsze niż rolnicy się spodziewali, Porównując je do roku ubiegłego należy stwierdzić, że są one zdecydowanie mniejsze. Plony nie dość, że nie wygórowane to jeszcze nienajlepszej jakości. Prócz niedoboru wody, duży wpływ na takie plony miały przymrozki. Te wcześniejsze spowodowały, że boża słabo się krzewiły, a te późniejsze powodowały przemarznięcie zawiązków ziaren.
Pszenice plonowały na słabszych glebach – 4-5 t/h, na lepszych, gdzie spadł deszcz – ok 7-8 t/ha, żyto ok 3 t/ha na dobrych ok 5-6 t/ha, jęczmienie – 3-4 t/ha na lepszych glebach – 6-7 t/ha, pszenżyta 4-5 t/ha, na lepszych glebach ok 6 t/ha, rzepaki od ok 2,7 t/ha do 3-3,5 t/ha w zależności od gleby i opadów. Ceny wynoszą: pszenica K – 870 zł/t, P- 730 zł/t, żyto K- 550, P-500 zł/t, Jęczmień – K-600 zł/t, owies – 700 zł/t, pszenżyto – 600 zł/t, rzepak 1900 – 1950 zł/t
Podmioty skupowe skupują zboża, jednak ceny są dalekie od oczekiwań. Rolnicy skarżą się, że skupują one po niskich cenach, i dodatkowo obniżają ceny za zanieczyszczenia, połówki ziaren, a niekiedy nawet nie przyjmują w ogóle i odsyłają rolników. W bardzo wielu przypadkach zboże konsumpcyjne kwalifikują jako paszowe. Wielu rolników, tych którzy mają możliwości, przechowuje zboże, czekając na lepsze ceny lub dopłaty.
Powiat Średzki
W powiecie średzkim sezon żniw jest prawie na ukończeniu. Szacuje się że zboża ozime zostały już zebrane całkowicie natomiast jare na poziome 90%. Jęczmień ozimy, średni plon to 5-5,5 t/ha, natomiast jary około 3,5t. Rzepak średni plon wyniósł 3,5 t/ha. Pszenica ozima, średni plon to 6,5 t/ha natomiast jara około 4,2tha, zbiór żyta w granicach 3,5t/ha. Następnie pszenżyto ozime 5.5t/ha, jare 4,5t/ha. Średni plon owsa wynosi około 3 t/ha, a zbiór mieszanki zbożowej kształtuje się na poziomie 3,5 t//ha. Rolnicy, którzy zakończyli już żniwa zgłaszają iż spodziewali się lepszych plonów. Jak deklarują rzepak i zboża ozime szacują na o 20 % mniejszy plon niż w ubiegłym roku, na ten moment jare na tym samym poziomie. Ceny w powiecie średzkim średnio kształtują się na następującym poziomie. Rzepak 1950-2000 zł, pszenżyto 600-650 zł, żyto 500-550 zł, owies 550-600zł, pszenica jara 750-820 zł, mieszanki zbożowe 550-600 zł, jęczmień 550-640 zł.
Powiat Złotowski
Żniwa w powiecie złotowskim są na finiszu i zgodnie z przeprowadzoną wśród rolników sondą, 95% plonów zostało zebranych. W trakcie żniw jest jeszcze groch i małe poletka zbóż. Plony są niższe niż w zeszłym roku. Pszenica sypała w granicach 5 – 7 t/ha, jęczmień ozimy i żyto 4 – 4,5 t/ha, a plantatorzy rzepaku mówią o plonach na pułapie 2,5 – 3,5 t/ha. Jakość zebranego zboża i rzepaku jest zróżnicowana w zależności od jakości gleby i opadów, jednak generalnie można uznać, że zboże i rzepak w tym roku charakteryzuje drobne ziarno. Pogoda dopisała, więc wilgotność zboża można określić na 14%. Ruch w skupie jest mały. Zapewne ma na to wpływ niska cena proponowana przez skupujących. Na chwilę obecną pszenicę konsumpcyjną można sprzedać za 800 zł/t, pszenicę paszową za 740 zł/t, żyto 500 zł/t, pszenżyto i jęczmień za 600 zł/t, owies za 630 zł/t, a rzepak za 1900 zł/t. Rolnicy są jednak ostrożni i wyczekują ze sprzedażą za lepszą koniunkturą.
Powiat Wrzesiński
Tegoroczne żniwa rolnicy powiatu wrzesińskiego oceniają jako dobre, plony przez suszę i wiosenne przymrozki zróżnicowane i mocno uzależnione są od klasy gruntów, opadów i wahają się w przypadku rzepaku 2,5 -4,5 t/ha, jęczmienia 4-8 t/ha, co do pszenicy od 5- 9 t/ha gdzie większe plony spowodowały gorszą jakość (mniej białka i glutenu) co wiąże się z zwiększoną ilością pszenicy paszowej. Rolnicy zauważyli, że przy tegorocznej kapryśnej pogodzie bardzo dobrze sprawdziła się uprawa bezorkowa, gdzie odnotowuje się większe plony. Podmioty skupowe skupują a także rolnicy indywidualni na własne potrzeby, cena w skupie to: pszenica 800-850 zł/t; żyto 500-540 zł/t; rzepak 1900-2000 zł/t; pszenżyto 620-650 zł/t
Źródło: WIR
