Związek Sadowników RP przedstawił uwagi do założeń projektu umowy kontraktacji owoców przedstawionych przez resort rolnictwa. Zdaniem związku stronami umowy mogą być wyłącznie producent i zakład przetwórczy. Dokument powinien nosić nazwę: umowa kontraktacyjna.
Według sadowników stronami umowy mogą być wyłącznie Producent i Zakład Przetwórczy, a nie „nabywca” i „odbiorca”. Wg sadowników taki zapis spowoduje, że umowa będzie mogła być zawarta niemal przez każdego np. skupowego lub firmę pośrednicząca w handlu, czyli de facto tak jak jest w chwili obecnej.
– Nasz zapis ma na celu uregulowanie i ograniczenie do dwóch kluczowych podmiotów w obrocie produktami – producenta i zakładu przetwórczego – wyjaśnia Związek RP.
Umowa kontraktacyjna. Zapis dotyczący cen
W umowie powinien znaleźć się zapis dotyczący ceny. Według Związku ma to być „ cena pokrywająca koszty produkcji wynoszące xx zł/kg obliczone przez np. IERiGŻ przedstawione do wiadomości publicznej do końca lutego każdego roku”.
Zgodnie z Kodeksem Cywilnym w umowie kupna sprzedaży (a taką docelowo będzie przedmiotowa umowa) musi zostać wskazana cena, po której kupujący otrzyma towar. Sprzedaż po niżej wyliczonych kosztów przez IERiGŻ powinno być traktowane jako obrót towarów po cenach dumpingowych.
Kary
Sadownicy oczekują także wprowadzenie sztywnego zapisu dotyczącego nałożenia na zakłady przetwórcze restrykcyjnych kar z tytułu niepodpisywania umów kontraktacyjnych.
– Wymierzona kara finansowa musi być dotkliwa, bowiem tylko w taki sposób jesteśmy w stanie wymóc na zakładach potrzebę/obowiązek kontraktacji. Obecnie obowiązująca kara w wysokości 10 proc. wartości skupowanego surowca skutkuje tym, że bardziej opłacalnym jest jej zapłacenia niż wiązanie się z producentem umową – wyjaśnia Związek.
Okres i czas umowy
Kolejny postulat to wprowadzenie zapisu dotyczącego okresu, na jaki zostanie zawarta umowa w postaci sezonu dla danego owocu. Charakter sezonowy powinien mieć także czasu zawierania umowy.
– Praca w rolnictwie ma charakter strice sezonowy, który podyktowany jest uwarunkowaniami atmosferyczni, niezależnymi od żadnej ze stron umowy kontraktacyjnej. Dlatego też, celowym jest uwzględnienie takiego właśnie zapisu z uwagi na fakt, iż trudno będzie doprecyzować czas jej trwania – uważają sadownicy.
Więcej postulatów
Związek Sadowników RP przedstawił też obligatoryjne postulaty, bez spełnienia których umowa kontraktacyjna traci na znaczeniu. Są to: wprowadzenie powszechnego systemu szacowania zbiorów oraz rzetelnych średnich plonów z hektara danej plantacji. To także wprowadzenie powszechnego systemu tanich i obowiązkowych ubezpieczeń od wszelkich klęsk żywiołowych. Należałoby też uprościć zasady zatrudniania pracowników sezonowych.
oprac. Kamila Szałaj na podst. Uwag do umowy kontraktacyjnej Związku Sadowników RP