Galben M 73 WP – znane i wiarygodne narzędzie do walki z alternariozą i zarazą na plantacjach ziemniaka

Od przeszło 160 lat, Phytophthora infestans, sprawca zarazy ziemniaka jest patogenem sprawiającym najwięcej trudności w ochronie plantacji ziemniaka. Powszechność występowania patogena i ogromna jego zmienność sprawiają, że mimo wielu wysiłków zaraza ziemniaka nadal pozostaje nie do końca rozwiązanym problemem.

Na świecie, straty plonów na niechronionych plantacjach sięgają 70%, a przy wczesnych infekcjach nawet 100%. Od kilku lat na plantacjach ziemniaka obserwujemy także wzrost znaczenia alternariozy, która w niektórych krajach może powodować straty sięgające nawet 60%. O skuteczności ochrony chemicznej przed chorobą decyduje kilka czynników, z których najważniejsze to: termin jej rozpoczęcia, poprzedzony monitorowaniem i prognozowaniem pojawu patogena, terminy kolejnych zabiegów oraz dobór zastosowanych do ochrony fungicydów.

Termin rozpoczęcia ochrony plantacji ziemniaka przed alternariozą
Aplikację fungicydów zwalczających alternariozę należy rozpocząć w momencie wystąpienia pierwszych objawów choroby na liściach ziemniaka. Pomimo, że w warunkach naszego kraju choroba występuje najczęściej wcześniej aniżeli zaraza ziemniaka mało kto wykonuje zabiegi jedynie przeciwko alternariozie. Dobierając odpowiedni fungicyd można uzyskać dwa efekty – zabieg zwalczający alternariozę i profilaktyczny przeciwko zarazie. Praktyka dowodzi, że najbardziej skuteczne będą środki zawierające w swoim składzie mankozeb.

Termin rozpoczęcia ochrony plantacji ziemniaka przed zarazą
Dla osiągnięcia dobrych efektów, ochronę przed zarazą ziemniaka najlepiej rozpocząć przed pojawieniem się choroby na polu. Najkorzystniejsze byłoby wykonanie 1-3 zabiegów profilaktycznych. Przy braku dostępu do systemów wspomagających podejmowanie decyzji w ochronie przed zarazą, ułatwiających określenie terminu pierwszego oprysku już w chwili zagrożenia, przyjmuje się uproszczony system rozpoczęcia ochrony. Na plantacjach odmian wcześniejszych pierwszy zabieg należy wykonać w momencie zwierania się roślin w rzędach, na odmianach późniejszych w momencie, kiedy choroba wystąpiła już na odmianach wcześniejszych na polach w sąsiedztwie.

Terminy wykonywania kolejnych zabiegów
Określenie terminu kolejnego zbiegu zależy przede wszystkim od panujących warunków meteorologicznych, ale także rodzaju zastosowanego środka ochrony. W warunkach wysokiej wilgotności (deszcze, mgły, długo utrzymujące się rosy), sprzyjających rozwojowi zarazy ziemniaka zabiegi należy wykonywać częściej, nawet co 6-7 dni (środki działające powierzchniowo) lub w odstępach 9-10 dniowych w przypadku stosowania fungicydów wnikających do rośliny ziemniaka (środki o działaniu układowym, wgłębnym i układowo wgłębnym).

Przedłużające się okresy wysokich temperatur powietrza i braku opadów nie zwalniają nikogo od kontynuacji ochrony roślin przed zahamowanym czasowo rozwojem zarazy. Jedynym odstępstwem może być wydłużenie przerw między następnym zabiegiem do 10-12 dni (fungicydy powierzchniowe) i 14-16 dni (fungicydy wgłębne i układowe). Należy pamiętać, że kolejne opady deszczu ponownie uaktywnią gwałtowny rozwój choroby.

Dobór fungicydów do ochrony
Do zwalczania zarazy na plantacjach ziemniaka zarejestrowanych jest w Polsce wiele fungicydów, różniących się swoimi właściwościami fizyko-chemicznymi, mobilnością na/w roślinie, a także skutecznością na różnych etapach rozwoju pataogena. Układając program ochrony, czyli kolejność stosowania fungicydów na plantacji powinno się uwzględniać nie tylko stadium rozwoju patogena na polu, ale także fazę wzrostu roślin w chronionej uprawie.
Pierwsze zabiegi powinny mieć charakter zapobiegawczy, niedopuszczający do infekcji roślin. Warstwa fungicydu profilaktycznego powinna zapewnić ochronę roślin przed kontaktem z zarodnikami zwalczanego patogena, wywołującego proces chorobowy. Pozwala to na opóźnienie wystąpienia zarazy ziemniaka na polu. Najlepsze efekty w tym okresie przynoszą fungicydy działające powierzchniowo lub wgłębnie.

W okresie gwałtownego rozwoju roślin, przydatne będą fungicydy układowe (systemiczne) lub układowo-wgłębne, które przemieszczając się w roślinie dają możliwość ochrony nowych przyrostów roślin ziemniaka. Fungicydy, o tym typie mobilności należy bezwzględnie zastosować w przypadku wystąpienia zarazy łodygowej na plantacji.

Do przydatnych fungicydów, stosowanych w okresie gwałtownego rozwoju plantacji zalicza się między innymi Galben M 73 WP, środek w formie proszku do sporządzania zawiesiny wodnej, o działaniu w roślinie jednocześnie układowym (systemicznym) i powierzchniowym (kontaktowym). Ten rodzaj mobilności w roślinie zapewnia dokładne zabezpieczenie zarówno liści, jak i łodyg przed atakiem patogena. Można go zatem stosować zapobiegawczo, w okresie gwałtownego wzrostu roślin ziemniaka, a także gdy objawy zarazy pojawiają się przede wszystkim na łodygach ziemniaka.

Galben M 73 WP zawiera mieszaninę substancji aktywnych: benalaksyl (związek z grupy acyloalanin – 8%) i mankozeb (związek z grupy ditiokarbaminianów – 65%). Zaleca się stosowanie środka w dawce 2,0 kg/ha. W doświadczeniach polowych prowadzonych w Zakładzie Nasiennictwa i Ochrony Ziemniaka IHAR-PIB w Boninie stwierdzano doskonałą (przekraczającą 80%) skuteczność tego środka w zwalczaniu zarazy ziemniaka (rys.1).

Rys.1. Skuteczność działania fungicydu Galben M 73WP  w hamowaniu rozwoju zarazy ziemniaka na odmianie Irga w sezonie 2010.
 

W rejestracyjnych doświadczeniach polowych, wykonywanych w 2004 roku w Boninie (woj.zachodniopomorskie) i Starym Oleśnie (woj.opolskie) fungicyd Galben M 73 WP wykazał również zadowalający poziom skuteczności w walce z alternariozą (rys.2). Nasilenie patogena nie było zbyt wysokie, szczególnie na południu kraju, niemniej jednak uzyskana efektywność przeprowadzonej ochrony osiągnęła poziom odpowiednio 80,7 i 88,1% i nie różniła się statystycznie od skuteczności fungicydów wzorcowych.

Rys.2. Skuteczność działania fungicydu Galben M 73WP w hamowaniu rozwoju alternariozy  w sezonie 2004.

Fungicyd Galben M 73 WP zaliczany jest przez grupę europejskich, niezależnych ekspertów związanych z ochroną ziemniaka (Euroblight) do środków wysoce skutecznych w zwalczaniu zarazy. W tabeli 1 przedstawiono fragment charakterystyki skuteczności fungicydów zwalczających zarazę ziemniaka, o działaniu układowym zarejestrowanych w Europie. Całość charakterystyki dostępna jest na stronie internetowej www.euroblight.net

Tabela 1. Porównanie fungicydów układowych zarejestrowanych w Europie (www.euroblight.net)
 

dr hab. Józefa Kapsa, prof. nadzw. IHAR-PIB w Radzikowie
Zakład Nasiennictwa i Ochrony Ziemniaka w Boninie
76-009 Bonin 3
fot.sxc.hu