Minister Jan Krzysztof Ardanowski zwrócił się do Komisarza UE ds. rolnictwa Janusza Wojciechowskiego z prośbą o podjęcie przez Komisję Europejską odpowiednich działań w celu wsparcia europejskich rolników w związku z trudną sytuacją związaną z epidemią COVID-19.
Konieczna pilna interwencja KE na rynkach rolnych
Polski minister wystosował dwa listy. Jeden z nich dotyczy konieczności podjęcia pilnej interwencji na rynkach wołowiny, baraniny, mleka oraz drobiu w związku z trudnościami jakich doświadczają te sektory w wyniku pandemii COVID-19.
Minister wyraził przekonanie, że Komisja Europejska w tej kryzysowej, niespotykanej jak dotąd sytuacji, uruchomi instrumenty interwencji rynkowej ukierunkowane m.in. na tymczasowe zagospodarowanie nadwyżek na rynkach wołowiny, baraniny, mleka oraz drobiu, przyczyniając się do stabilizacji rynkowej i żywotności tych branż. Potwierdzi tym samym prawidłową realizację przez Komisję Europejską zadań wynikających z przepisów rozporządzenia (UE) nr 1308/2013 ustanawiającego wspólną organizację rynków produktów rolnych.
Zmiany w PROW 2014-2020 w walce z COVID-19
Drugi z listów jest kontynuacją korespondencji prowadzonej z komisarzem ds. rolnictwa Januszem Wojciechowskim, dotyczącej zmian PROW 2014-2020. W liście tym minister podziękował za przedstawione dotychczas propozycje oraz deklaracje KE i odniósł się do nich.
Minister poinformował również, że wstępnie na walkę ze skutkami COVID-19 poprzez PROW 2014-2020 Polska planuje przeznaczyć około 1 mld euro.
Jak Krzysztof Ardanowski w swoim liście poinformował, że propozycje rozwiązań możliwych do zastosowania w PROW 2014-2020, które mogłyby być wykorzystane w obecnej sytuacji zostały szczegółowo przeanalizowane przez ekspertów z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Szef resortu rolnictwa przedstawił zestawienie proponowanych interwencji ze wskazaniem czy wymagają one zmian legislacyjnych po stronie UE czy tylko zmian PROW 2014-2020.
Pomysły Polski na wykorzystanie środków PROW 2014-2020 w celu łagodzenia niekorzystnych skutków epidemii COVID 19:
- Zmiana PROW 2014-2020 w zakresie działania „Współpraca”. Już obecnie w ramach Europejskich Partnerstw na rzecz Innowacji realizowane są projekty w zakresie krótkich łańcuchów żywności ale w związku z zaistniałą sytuacją proponujemy wprowadzenie dedykowanych rozwiązań w tym działaniu, tak aby jeszcze mocniej podkreślić udział rolników w działaniach na rzecz skracania łańcucha dostaw żywności. Proponowana rekomendacja zostanie zatem wykorzystana w ramach najbliższej zmiany PROW 2014-2020.
- Wykorzystanie procedowanej właśnie zmiany rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 i rozszerzenie zakresu stosowanych obecnie gwarancji ze środków PROW 2014-2020 o kredyty obrotowe. Ponadto trwają prace nad dodatkowym instrumentem wsparcia w postaci dopłaty do odsetek bankowych. Na poziomie roboczym toczy się również dyskusja ze służbami KE odnośnie możliwości zastosowania dopłat do odsetek bankowych w przypadku kredytów preferencyjnych udzielanych przez ARiMR ze środków krajowych. Proponowana rekomendacja zostanie zatem wykorzystana w ramach najbliższej zmiany PROW 2014-2020.
- Polska wraz z innymi państwami podjęła współpracę m.in. w zakresie wypracowania propozycji zmian rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 w zakresie art. 18, poprzez wprowadzenie dodatkowego działania skierowanego wyłącznie na walkę z negatywnymi skutkami epidemii COVID-19. Zmiana miałaby na celu wprowadzenie specjalnych rozwiązań w zakresie operacji odtwarzających potencjał produkcji rolnej, dostosowujących treść rozporządzenia do bieżącej sytuacji. W szczególności należy dokonać zmian w zakresie kwalifikowania także wydatków nieinwestycyjnych (przechowywanie produktów rolnych, zagospodarowanie produktów, których po okresie przechowywania nie będzie można sprzedać na rynku lub produktów ogrodniczych, z uwagi na ich krótką przydatność do spożycia, ochrona pracowników – digitalizacja, praca zdalna, dezynfekcja, środki ochrony osobistej), a także co do współfinansowania wydatków na rzecz rekompensat z tytułu utraconego dochodu dla sektorów produkcji zwierzęcej. W zakresie działań odtwarzających potencjał zniszczony w wyniku niekorzystnych zjawisk klimatycznych bądź katastrof, propozycja wskazuje na dokonywanie rekompensat w oparciu o stawki do hektara bądź pogłowia. Dzięki takim zmianom, przedmiotowe działanie PROW 2014-2020 będzie można w pełni dostosować do potrzeb walki z obecnym kryzysem.
- Działania w oparciu o środki PROW, które byłyby uzupełnieniem dla działań o charakterze interwencji rynkowej przewidzianych przepisami wspólnej organizacji rynków rolnych. Polska podtrzymuje swoje dotychczasowe wnioski o uruchomienie tych działań, zawarte w odrębnej korespondencji, w tym zgłaszane w ramach obrad Rady Ministrów ds. rolnictwa i rybołówstwa.
- Polska planuje, na podstawie art. 19 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 wprowadzić zmiany PROW 2014-2020 w zakresie rozpoczynania, prowadzenia i rozszerzenia działalności gospodarczej, polegającej na przechowywaniu sprzedanych przez rolnika produktów rolnych dla mikro i małych przedsiębiorstw w formie dopłat do kosztów przechowywania oraz dopłat do nieodpłatnego przekazania produktów organizacjom non-profit czy przetwórstwu w sytuacji, gdy przechowywane produkty nie znajdą po upływie okresu przechowywania, zbytu (np. w eksporcie), z uwagi na przedłużający się kryzys wywołany COVID-19 czy też mają krótki okres przydatności do spożycia (produkty ogrodnicze). Wsparcie miałoby charakter premii do wysokości 70 tys. euro. Powyższe rozwiązanie mieści się w zakresie obowiązującego rozporządzenia niemniej jednak proszę o potwierdzenie tego faktu.
Jednocześnie ze względu na skalę zjawiska konieczne jest wprowadzenie analogicznego rozwiązania dla średnich i dużych przedsiębiorstw, co jednak wymaga zmian w przepisach rozporządzenia Parlamentu i Rady (UE) 1305/2013.
Chcesz zrezygnować z hodowli świń? ARiMR da nawet 250 tys. zł
Minister Jan Krzysztof Ardanowski wyraził nadzieję na konstruktywne podejście do projektowanych zmian przez służby Komisji Europejskiej przyczyni się do skutecznego łagodzenia skutków niekorzystnych zdarzeń dla rolnictwa i obszarów wiejskich w Polsce i Unii Europejskiej.
Źródło:MRiRW
fot.: pixabay