Prognozy skutków zmian klimatu w basenie Morza Bałtyckiego według raportu przygotowanego w ramach projektu BACC przez HELCOM i BALTEX wskazują, że temperatura atmosfery w obecnym tysiącleciu będzie rosła we wszystkich subregionach Bałtyku i może zmienić się nawet o 5°C.
Bazując na dostępnych modelach klimatycznych, ponad 80 naukowców z 12 krajów przygotowało raport, który integruje wiedzę historyczną, bieżącą oraz prognozowane zmiany klimatu. Według opracowania globalny trend ocieplania się klimatu w latach 1861-2000 wyniósł około 0,05°C na dekadę, podczas gdy w tym samym okresie dla basenu Morza Bałtyckiego trend ten był nieco wyższy i wyniósł 0,08°C. Wynika to z malejącej liczby bardzo zimnych dni w zimie oraz ze skrócenia się okresu zalegania pokrywy lodowej i zmniejszenia jej grubości na powierzchni wielu rzek i jezior, szczególnie tych położonych w południowo-wschodniej i wschodniej części zlewni Bałtyku. Dodatkowo wydłużeniu uległy okresy bez mrozów oraz okresy wykwitu alg.
Bazując na dostępnych regionalnych modelach klimatycznych przewiduje się, że średni roczny wzrost temperatury dla całego basenu Morza Bałtyckiego w ciągu bieżącego stulecia wyniesie od 3°C do 5°C. Na Bałtyku zaobserwowano też w ostatnim stuleciu generalną tendencję w kierunku zmniejszania się zasięgu występowania powierzchni pokrywy lodowej. Jednak największa zmiana zanotowana została w długości jej zalegania, bo okres ten uległ skróceniu od 14 do 44 dni, głównie w wyniku wzrostu temperatury wód oraz wcześniejszego topnienia lodu. Przewidywania dotyczące zmniejszenia się pokrywy lodowej do końca tego stulecia są dramatyczne, dotkną one szczególnie obszar Morza Botnickiego, Zatoki Fińskiej i Zatoki Ryskiej. Także fragmenty południowo zachodniej części archipelagu fińskiego pozostaną wolne od lodu. Długość okresu zalegania lodu może ulec skróceniu o 1-2 miesiące w północnych częściach Bałtyku i o 2-3 miesiące w rejonach centralnych.
Ocieplenie klimatu w tak dużym stopniu może doprowadzić pod koniec 21 wieku do wydłużenia sezonu wegetacyjnego o 20, a nawet o 50 dni w rejonach północnych i od 30 do 90 dni na południu w zależności od różnych scenariuszy emisji CO2. Ocieplenie klimatu będzie miało ogromny wpływ na bioróżnorodność Bałtyku oraz na zwiększenie procesu eutrofizacji – twierdzi dr Hans Jorg Isemer, kierownik International Baltex Secretariat.
Aby zahamować proces ocieplenia klimatu konieczne jest wsparcie dla mechanizmów redukcji emisji gazów cieplarnianych zarówno ze strony narodowej, unijnej, a przede wszystkim ogólnoświatowej. Tylko współpraca na poziomie międzynarodowym może przynieść wymierne rezultaty w procesie ograniczenia zmian klimatycznych. Przy podejmowaniu wiążących decyzji mających na celu ograniczenie zmian klimatu ważne jest jednak zrównoważenie zasady ostrożności i dowodów naukowych.
HELCOM zwany też Komisją Helsińską jest międzyrządową organizacją złożoną z przedstawicieli wszystkich dziewięciu krajów nadbałtyckich, które wspólnie pracują nad ochroną środowiska Bałtyku przed wszelkiego rodzaju zanieczyszczeniami.
BALTEX – Balic Sea Experiment projekt oceniający jak zmiany klimatu wpłyną na faunę i florę Morza Bałtyckiego
BACC – Baltic Sea Basin Project jest to wspólny projekt HELCOM i BALTEX, oparty na dialogu pomiędzy społecznością naukowców, a decydentami politycznymi ds. środowiska. Unikalną cecha projektu jest połączenie dowodów na zmiany klimatów i ich skutków dla ekosystemów morskich, słodkowodnych i lądowych basenu Morza Bałtyckiego.
Źródło: Organizacja Ekologiczna WWF, www.wwf.pl, fot.sxc.hu
