Zaraza ziemniaka jest jedną z najgroźniejszych chorób grzybowych ziemniaka. Szkody spowodowane tą chorobą wynikają głównie ze skrócenia okresu wegetacji. Wcześniejsze jej wystąpienie ma bezpośredni wpływ na wysokość plonów.
Pogoda sprzyjająca wysokiemu plonowaniu ziemniaka sprzyja również epidemicznemu rozwojowi tej choroby. Porażone zarazą bulwy są z łatwością opanowywane przez inne grzyby mogące powodować suchą zgniliznę oraz przez bakterie wywołujące mokrą zgniliznę ziemniaka. W warunkach sprzyjających rozwojowi wtórnych patogenów, szczególnie mokrej zgnilizny, może dojść do całkowitego zniszczenia ziemniaków podczas przechowywania.
Objawy choroby
Grzyb atakuje zarówno części nadziemne jak i bulwy ziemniaka. Na liściach we wczesnym stadium rozwoju widoczne są żółte oleiste plamy, które z czasem brunatnieją. Na pograniczu zdrowej i obumarłej powierzchni liścia występuje jaśniejsza zielonożółta strefa. Przy wysokiej wilgotności na rozjaśnionej powierzchni pojawia się puszysty biały nalot, szczególnie obfity na spodniej stronie liści. Pierwsze objawy porażenia roślin mogą wystąpić na liściach dolnych, wierzchołkowych i środkowych, jak również w pachwinach liściowych. Zależy to głównie od miejsca, w którym najłatwiej utrzymują się krople wody umożliwiające skiełkowanie zarodników grzyba. Na porażonych bulwach widoczne są plamy o nieregularnym kształcie, barwy szaroołowianej. Na przekroju ziemniaka zarysowuje się nieregularne rdzawobrunatne zabarwienie miąższu.
Chemiczne zwalczanie zarazy ziemniaka
Wybranie właściwego terminu oprysku przeciw zarazie ziemniaka w dużej mierze zależy od przebiegu pogody. Rozwojowi choroby sprzyja wysoka wilgotność ( powyżej 75% ) i temperatura 18-25 0C. W zależności od warunków meteorologicznych, zaraza pojawia się najczęściej od II dekady czerwca do I dekady lipca, niekiedy również później.
Podstawową zasadą przy stosowaniu walki chemicznej jest obecność preparatu na roślinie, przed spodziewaną infekcją grzyba. Preparat stanowi więc barierę, uniemożliwiającą kiełkowanie i rozwój patogena na części nadziemnej rośliny ziemniaka.
Termin wykonania pierwszego zabiegu może być ustalony na podstawie:
- komunikatów Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin,
- zwierania się międzyrzędzi na plantacjach odmian bardzo wczesnych i wczesnych /I termin oprysku dla odmian bardzo wczesnych i wczesnych,
- dla odmian późniejszych na podstawie występowania pierwszych plam zarazy na odmianach wczesnych/ I termin oprysku dla odmian późniejszych,
- na podstawie obserwacji meteorologicznych, wyznaczających okresy krytyczne sprzyjające infekcji grzyba,
- ze względu na coraz częstsze pojawianie się formy zarazy łodygowej, pierwszy oprysk zaleca się przyspieszyć i wykonać 50-60 dni po posadzeniu ziemniaków.
W przypadku stwierdzenia pierwszych objawów zarazy na plantacji najlepszym rozwiązaniem jest zastosowanie w pierwszej kolejności preparatów o działaniu systemicznym.
Źródło: Lubelski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, www.wodr.konskowola.pl, fot. sxc.h
