Po zastosowaniu środków ochrony roślin pozostają opakowania, które zgodnie z obowiązującym prawem muszą być w odpowiedni sposób zagospodarowane. Związane jest to z faktem przechowywania w nich środków chemicznych wykazujących toksyczność dla środowiska. W Polsce obowiązuje określony tok postępowania z takimi opakowaniami wynikający z ustaw i rozporządzeń. Polega on na tym, że rolnik przynosi opakowania po SOR* do sklepu prowadzącego ich sprzedaż. Sklep przejmuje bezpłatnie opakowania, które później odbierane są przez wyspecjalizowaną firmę. Zbiórka ta finansowana jest przez producentów i dystrybutorów SOR. Ma ona zasięg ogólnokrajowy, odbywa się przez cały rok i jest bezpłatna dla sklepów i użytkowników.
Obowiązkowemu zwrotowi podlegają opakowania po produktach, w etykietach których znajduje się chociaż jeden z poniższych piktogramów:
Dotyczy to:
- opakowań po środkach ochrony roślin toksycznych i bardzo toksycznych dla ludzi lub organizmów wodnych,
- opakowań po środkach niebezpiecznych wykorzystywanych w rolnictwie, takich jak nawozy, adjuwanty, produkty biobójcze.
Zwracane opakowanie musi być:
- opróżnione, bez resztek produktu,
- czyste, trzykrotnie wypłukane,
- suche i zakręcone.
Jeśli warunki te nie zostaną spełnione sklep może odmówić przyjęcia takich opakowań.
Zbiórce nie podlegają:
- brudne opakowania,
- opakowania z resztkami produktów,
- opakowania z produktami przeterminowanymi,
- opakowania zbiorcze, np. kartony, folie stretch, worki typu big-bag,
- opakowania zgromadzone/zapakowane w worki typu big-bag,
- inne odpady, np. folia rolnicza.
Brak stosowania się do przepisów dotyczących zwrotu opakowań może skutkować karą grzywny do 5 tys. złotych oraz utratą części dopłat unijnych.
Opakowania po SOR, a baza BDO
Zgodnie z zapisami ustawy o odpadach, utworzona została baza informacji o odpadach, w której zarejestrowani muszą być tzw. wytwórcy odpadów. W przypadku rolnictwa w bazie tej rejestrować musi się wytwórca odpadów będący rolnikiem gospodarującym na powierzchni użytków rolnych wynoszącej 75 ha lub więcej. Nie rejestrują się rolnicy posiadający poniżej 75 ha UR oraz transportujący wytworzone przez siebie odpady.
Aby szybko sprawdzić czy trzeba zarejestrować się w BDO można wypełnić ankietę znajdującą się w internecie – link tutaj: ANKIETA: “Sprawdź czy musisz się zarejestrować w BDO” | BDO (mos.gov.pl).
W przypadku gdy rolnik będzie zarejestrowany w bazie BDO, oddając opakowania po SOR musi, oprócz ich oddania do sklepu, wypełnić w aplikacji internetowej kartę ewidencji odpadu. Jako rodzaj odpadu należy wtedy wskazać kod 15 01 10* „Opakowania zawierające pozostałości substancji niebezpiecznych lub nimi zanieczyszczone”. Jako miejsce przekazania odpadu w karcie wskazujemy „posiadacz odpadów zwolniony z obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów” (bo zwrot opakowań następuje do sklepu). Jeżeli uznamy to za potrzebne to w karcie w informacjach dodatkowych możemy wpisać adres sklepu, do którego zwrócono opakowania.
Wpisów należy dokonywać systematycznie. Trzeba bowiem pamiętać, że po 31.12.2023 nie będzie możliwości tworzenia kart ewidencji odpadów za 2023 rok. Po tej dacie użytkownik będzie mógł utworzyć jedynie karty ewidencji na 2024 rok.
*SOR – środki ochrony roślin
Opracowanie: Paweł Dopierała (wirleszno@wir.org.pl)
