Zapewne każdy z nas widział wiosną krzewy obsypane białymi kwiatami o dosyć intensywnym zapachu. To bez czarny (Sambucus nigra L.). Jesienią te kwiaty zamieniają się w małe, czarne kulki. Zarówno kwiaty czarnego bzu, kora, jak również owoce posiadają właściwości lecznicze.
Czarny bez to naturalny sposób na wzmocnienie odporności i walkę z objawami przeziębienia. To jeden z najskuteczniejszych środków zapobiegających sezonowym infekcjom. Ta niezwykła roślina od wieków była wykorzystywana w medycynie ludowej. Kwiaty i owoce czarnego bzu to skarbnica cennych dla zdrowia substancji. Kwiaty mają właściwości wykrztuśne, napotne i pobudzające krążenie, a owoce wspierają oczyszczanie organizmu i pobudzają pracę jelit.
Jak smakują owoce czarnego bzu?
Jego owoce są dosyć cierpkie w smaku, ale kryją w sobie wielką moc – są niezwykle bogate w witaminę C, w witaminy A i B, a także minerały takie jak wapń, miedź, żelazo, potas, fosfor i magnez.
Czarny bez – bogate źródło przeciwutleniaczy
Bez czarny to źródło antyoksydantów – silnych przeciwutleniaczy, odpowiadających za prawidłowe funkcjonowanie organizmu i ochronę przed wieloma chorobami. To właśnie one nadają ciemną barwę owocom bzu, podobnie jak w przypadku innych owoców – borówek, czarnej porzeczki czy aronii.
Czarny bez zawiera duże ilości przeciwutleniaczy takich jak kwercetyna, antocyjany czy rutyna. Kwercetyna ma m.in. działanie przeciwzapalne i przeciwalergiczne (ma zdolność hamowania wydzielania histaminy). Antocyjany chronią przed chorobami układu krążenia i mają właściwości antynowotworowe. Rutyna działa jako środek przeciwzapalny i wzmacnia naczynia włosowate organizmu, zmniejsza krwawienia i siniaki. Rutyna jest używana m.in. do leczenia żylaków i hemoroidów.
Skuteczny lek w walce z grypą
Naukowcy z Uniwersytetu w Oslo potwierdzają, że czarny bez skraca czas trwania grypy. Uczestnicy, którzy przyjmowali preparat z wyciągiem z czarnego bzu, chorowali o 4 dni krócej w porównaniu do osób, które nie korzystały z właściwości tej rośliny.
Gdzie i kiedy go szukać?
Wiosną warto korzystać z kwiatów, a jesienią zebrać owoce dzikiego bzu. Najlepszy czas na zbiory to wrzesień. Bez spotkacie w bliskiej okolicy, rośnie na łąkach i przy lesie. Można również kupić suszone owoce czarnego bzu lub przygotowany z nich sok/nalewkę na lokalnym bazarku. Najważniejsze, by czarny bez (zarówno owoce jak i kwiaty) zostały przetworzone przed spożyciem. W innym wypadku mogą spowodować zatrucie. Surowe owoce bzu czarnego, kwiaty oraz liście zawierają trującą sambunigrynę. Jej trujące właściwości znikają, gdy poddamy owoce obróbce termicznej.
Sok i syrop z czarnego bzu to przede wszystkim źródło olejków eterycznych i flawonoidów, czyli silnych przeciwutleniaczy, które aktywnie walczą z wolnymi rodnikami.
PRZEPIS NA SYROP Z CZARNEGO BZU
Składniki:
- 1 ⅓ szklanki świeżych owoców czarnego bzu
- 3 szklanki wody
- 2 łyżki startego na tarce świeżego kłącza imbiru (jeśli nie lubisz ostrych w smaku syropów dodaj go mniej, możesz też użyć 1 łyżki imbiru w proszku zamiast świeżego kłącza)
- 1 łyżeczka cynamonu w proszku, najlepiej cejlońskiego
- ½ łyżeczki sproszkowanych goździków lub 1 goździk w całości
- ⅓ szklanki dobrej jakości miodu (zacznij od 2-3 łyżek i dodaj tyle, żeby Ci smakowało)
Przygotowanie:
- Świeże owoce czarnego bzu starannie umyj, pozbądź się niedojrzałych owoców. Dojrzały czarny bez powinien, jak sama nazwa wskazuje, mieć czarny kolor.
- Przełóż owoce do garnka, dodaj wszystkie składniki, za wyjątkiem miodu i gotuj na wolnym ogniu ok 30-45 minut.
- Odstaw do wystygnięcia, aż będzie lekko ciepły. Następnie przy użyciu sitka oddziel pulpę od soku.
- Teraz do soku dodaj miód, wymieszaj, spróbuj. Jeśli syrop jest odpowiednio słodki przelej go np. do słoika i przechowuj koniecznie w lodówce. Jeśli chcesz zrobić zapasy na zimę bez przechowywania w lodówce, wówczas trzeba taki sok pasteryzować.
Właściwości bzu czarnego znajdują zastosowanie w domowych sposobach na walkę z różnymi dolegliwościami. Najczęstszą przyczyną, dla której sięga się po syrop z owoców czarnego bzu, jest przeziębienie, grypa lub obniżona odporność. Warto wykorzystywać naturalne metody w walce o zdrowie!
Źródło: Lasy Państwowe