Ziemniak w letnich miesiącach zaczyna wchodzić w okresy krytyczne dla tej uprawy. Na plantacjach uprawianych na zbiór późny, czyli ten który odbywa się w miesiącach sierpień-październik ziemniaki zaczynają kwitnąć oraz zaczynają pojawiać się bulwy. Jest to bardzo ważny moment, w którym w odpowiedni sposób należy podejść do odżywiania nalistnego. W przypadku ziemniaków wysadzanych na zbiór wczesny rośliny są już w fazach, które powodują intensywny wzrost bulw co również wymaga dokładnego przypilnowania i uzupełniania składników według potrzeb pokarmowych. Czerwiec i lipiec są także miesiącami, w których ziemniaki są narażone na ataki ze strony chorób grzybowych oraz insektów.
Odżywianie dolistne ziemniaków
Dokarmianie dolistne to aplikacja składników pokarmowych bezpośrednio na liście roślin, zamiast do gleby. Pozwala szybko uzupełnić niedobory składników odżywczych, szczególnie w kluczowych fazach rozwojowych ziemniaka.
Należy je stosować w sytuacji:
- gdy występują objawy niedoborów (np. chlorozy, zahamowany wzrost),
- w warunkach, gdy pobieranie składników z gleby jest utrudnione (np. susza, niskie pH, zbita gleba),
- w fazach krytycznych rozwoju ziemniaka:
- przed zwarciem międzyrzędzi,
- w czasie tworzenia bulw,
- podczas intensywnego przyrostu bulw.
Jakie składniki w uprawie ziemniaka dostarcza się dolistnie?
1. Mikroelementy
- Mangan (Mn) – poprawia gospodarkę azotową i zwiększa odporność.
- Bor (B) – wpływa na jakość bulw, ogranicza pękanie i deformacje.
- Cynk (Zn) – ważny w procesach metabolicznych i syntezie hormonów.
- Miedź (Cu) – korzystna dla odporności roślin.
2. Makroelementy
- Azot (N) – tylko w formach łatwo przyswajalnych, np. mocznik (0,5–5% roztwór).
- Magnez (Mg) – poprawia fotosyntezę (np. siarczan magnezu 2–5%).
- Siarka (S) – zwiększa plon i jakość bulw
- Potas (K) – zwiększa odporność na suszę i stres, poprawia także jakość bulw
Stonka ziemniaczana
Uprawa ziemniaka potrzebuje także skutecznej ochrony przeciwko stonce ziemniaczanej.
Stonka jest najgroźniejsza w poniższych fazach:
- Larwy III i IV stadium rozwojowego – żerują masowo i błyskawicznie niszczą liście.
- Osobniki dorosłe pojawiają się na początku sezonu i składają jaja, dając początek nowemu pokoleniu.
Jeden chrząszcz może złożyć ponad 1000 jaj, a larwy potrafią zjeść do 40 cm² liści dziennie!
Monitoring powinno się przeprowadzać od maja obserwując plantację co 2–3 dni. Na plantacji należy szukać pomarańczowych złożonych jaj (na spodzie liści), małych czarnych lub czerwonych larw oraz dorosłych chrząszczy (żółto-czarne paski).
Stonkę można zwalczać insektycydami, które posiadają w swoim składzie takie substancje czynne jak: chlorantraniliprol, cyjanotraniliprol, acetamipryd, lambda-cyhalotryna
TERMIN ZABIEGU – KLUCZOWY DLA SKUTECZNOŚCI
- Najlepszy moment: larwy II–III stadium (czyli przed największym żerowaniem).
- Zabieg należy powtarzać co 10–14 dni przy masowym nalocie lub silnym żerowaniu.
- Stosuj rotację substancji czynnych w sezonie!
Ochrona ziemniaka przed chorobami
Najgroźniejszymi chorobami w uprawie ziemniaka jest zaraza ziemniaka i alternarioza. Zaraza ziemniaka objawia się brunatnymi plamami z białym nalotem na spodzie liścia. Alternarioza natomiast ciemnobrunatnymi, koncentrycznymi plamami, występującymi głównie na starszych liściach.
Ochronę fungicydową (sprawdź środki na https://superplony.pl/pl/c/Ochrona-fungicydowa-ziemniaka/91)należy rozpocząć:
Zaraza ziemniaka:
- Zabiegi profilaktyczne na początku fazy zwarcia międzyrzędzi (BBCH 35–39), szczególnie po opadach i przy wysokiej wilgotności.
- Dobrą skutecznością w zwalczaniu zarazy ziemniaczanej odznaczają się takie substancje czynne jak: mandipropamid, chlorowodorek propamokarbu, cymoksanil, fluopikolid, oksatiapiprolina, amisulbrom, ametoktradyna.
Alternarioza:
- Często pojawia się wcześniej niż zaraza, szczególnie w ciepłych, suchych latach – pierwszy zabieg może być już w BBCH 30–35.
- W zwalczaniu alternariozy należy stosować: difenokonazol, azoksystrobina, boskalid, mefentriflukonazol
Podsumowanie
Najbliższe miesiące dla plantatorów ziemniaków będą bardzo pracowite, ze względu na okres, w którym ochrona plantacji ziemniaków przed zarazą ziemniaczaną, alternariozą oraz stonką ziemniaczaną będzie priorytetem. Zabiegi środkami ochrony roślin zwalczającymi patogeny będą wykonywane nawet średnio co 10-14 dni. Pokazuje to skalę zagrożenia przed jakimi mogą być postawione uprawy ziemniaków. Z tego względu rolnicy muszą nastawić się na ciągłe obserwowanie plantacji i interweniowanie w przypadku wystąpieniu zagrożenia. Bardzo ważnym aspektem jest także nawożenie dolistne, które wpływa na zwiększenie plonów oraz poprawienie jakości bulw.
