Aż 94% firm agrotechnologicznych twierdzi, że nowe technologie zmniejszają zużycie nawozów, pestycydów i energii, co obniża koszty i chroni środowisko. Aby jednak polskie rolnictwo mogło w pełni wykorzystać potencjał cyfryzacji, wciąż mamy wiele do zrobienia. Stan cyfryzacji polskich gospodarstw jest nadal stosunkowo niski, 44% respondentów ocenia go jako niewystarczający.
Czy polska wieś jest gotowa na cyfrową transformację? Wyniki badania na temat cyfryzacji rolnictwa, przeprowadzonego w lutym 2025 r. przez Polskie Stowarzyszenie Zrównoważonego Rolnictwa i Żywności w ramach projektu Partners for International Business (PIB) „Soil Improvement Poland”, rzucają światło na wyzwania i szanse, jakie stoją przed polskimi rolnikami.
Zaufanie i kompetencje cyfrowe: rola edukacji
Z badania wynika, że aż 83% respondentów wskazuje brak edukacji, 61% niekompatybilność nowych technologii z istniejącym sprzętem, a 50% brak zaufania do nowych technologii jako jedne z głównych przeszkód w procesie cyfryzacji. Wśród najważniejszych działań wspierających ten proces wymienia się programy edukacyjne, warsztaty, doradztwo oraz platformy szkoleniowe.
Praktyczne zajęcia z obsługi nowych technologii mogłyby znacznie przyspieszyć proces transformacji cyfrowej jednocześnie zwiększając poziom zaufania do technologii – zauważa dr Jerzy Próchnicki, członek zarządu Polskiego Stowarzyszenia Zrównoważonego Rolnictwa i Żywności.
Wyzwania rolnictwa, w których może pomóc cyfryzacja
Technologie cyfrowe mogą odegrać istotną rolę w rozwiązaniu głównych problemów rolnictwa. Ankietowani wskazali, że do najważniejszych wyzwań, które mogą zostać rozwiązane dzięki cyfryzacji, należą przede wszystkim:
- redukcja nakładów na nawozy, pestycydy i energię – 94% badanych,
- zapewnienie opłacalności produkcji rolnej – 83% odpowiedzi,
- adaptacja do zmian klimatycznych i zwiększenie odporności gospodarstw na nieprzewidywalne warunki pogodowe –50% respondentów.
W kierunku cyfrowego rolnictwa
Przyspieszenie cyfryzacji rolnictwa w Polsce wg wyników badania wymaga wsparcia finansowego ze strony państwa (blisko 80% ankietowanych) oraz szkoleń i ulg podatkowych dla użytkowników (ponad 70% wskazań). Edukacja w tym zakresie powinna mieć charakter instytucjonalny, obejmując szkoły rolnicze i szkolenia uzupełniające, a także platformy doradcze (prawie 70% badanych). Wiele osób wskazuje na konieczność współpracy z instytucjami naukowymi i technologicznymi.
Prawie 90% ankietowanych uważa, że największe perspektywy dla cyfryzacji rolnictwa tkwią w zaawansowanej analityce danych i sztucznej inteligencji, które wspierają planowanie i zarządzanie procesami produkcyjnymi.
Oczekiwania wobec inteligentnych maszyn autonomicznych, sieci IoT i rozwiązań chmurowych są zdecydowanie mniejsze – zaznacza dr inż. Jacek Skudlarski, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.
Respondenci zauważają również rosnące znaczenie technologii blockchain w identyfikowalności produktów oraz wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w gospodarstwach. Coraz większą uwagę poświęca się także wykorzystaniu danych cyfrowych w nowoczesnych strategiach hodowli roślin i zwierząt.
Jak przygotować rolników na przyszłość?
Choć wyzwania są znaczące, badanie pokazuje, że przyszłość cyfryzacji polskiego rolnictwa wymaga konsekwentnych działań i inwestycji. W nadchodzących latach analityka danych, sztuczna inteligencja oraz rozwój rolnictwa precyzyjnego mogą zrewolucjonizować sposób, w jaki polscy rolnicy prowadzą swoje gospodarstwa.
Niemniej warto mieć na uwadze, że cyfryzacja rolnictwa to nie tylko kwestia wprowadzenia nowych narzędzi, ale przede wszystkim przygotowania ludzi do ich wykorzystania. Potrzebujemy systematycznego wsparcia w zakresie edukacji oraz szkoleń. Bez tego nie ma mowy o dalszym rozwoju sektora – podsumowuje dr Jerzy Próchnicki.
Kampania promująca cyfryzację w rolnictwie, realizowana w ramach projektu Partners for International Business (PIB) „Soil Improvement Poland”. Więcej informacji oraz materiały edukacyjne dostępne są na stronie polskiegleby.pl.
Źródło: Polskie Stowarzyszenie Zrównoważonego Rolnictwa i Żywności.
