Dzierżawcy gruntów rolnych należących do Skarbu Państwa mogą odetchnąć z ulgą – w drugiej połowie 2025 roku zapłacą niższy czynsz. Wszystko za sprawą spadku średniej krajowej ceny skupu pszenicy, która bezpośrednio wpływa na wysokość opłat dzierżawnych. Najnowszy komunikat prezesa GUS z 17 lipca br. potwierdza wyraźny spadek tej ceny, co oznacza oszczędności dla wielu gospodarstw.
Jak wylicza się czynsz dzierżawny? Zboże w centrum wyceny
W przypadku nieruchomości rolnych Skarbu Państwa, dzierżawionych głównie przez rolników indywidualnych, Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa (KOWR) najczęściej ustala czynsz jako równowartość pieniężną odpowiedniej ilości pszenicy (w decytonach – dt).
Od 1 stycznia 2024 r. obowiązuje nowy sposób wyliczania czynszu – według średniej ceny pszenicy z 11 kwartałów poprzedzających półrocze, za które należna jest płatność. To zapewnia większą stabilność i przewidywalność opłat.
Nowa stawka z GUS: 95,02 zł za dt pszenicy
Zgodnie z obwieszczeniem prezesa GUS z 17 lipca 2025 r., średnia krajowa cena skupu pszenicy za okres 11 kwartałów wyniosła 95,02 zł/dt. Dla porównania – w pierwszym półroczu roku było to 107,34 zł/dt.
To oznacza, że czynsz dzierżawny w II połowie roku będzie wyraźnie niższy, co odczują szczególnie gospodarstwa o dużych powierzchniach dzierżawionych gruntów.
Terminy płatności czynszu – ważne daty
Dzierżawcy regulują czynsz w dwóch ratach rocznie, zgodnie z poniższym harmonogramem:
- do 30 września, 31 października lub 15 listopada – za pierwsze półrocze,
- do 28 lutego lub 31 marca – za drugie półrocze następnego roku.
Wysokość raty to iloczyn połowy rocznego czynszu w dt i ceny pszenicy z obwieszczenia GUS.
Najwyższe stawki czynszu w Polsce – dane z I kwartału 2025
Najwyższe średnie czynsze (w dt/ha) w I kwartale 2025 r. odnotowano w:
- woj. kujawsko-pomorskim – 30,5 dt/ha,
- warmińsko-mazurskim – 20,0 dt/ha,
- pomorskim – 18,4 dt/ha,
- wielkopolskim – 17,7 dt/ha.
W tych regionach różnica w cenie pszenicy może oznaczać niższe opłaty sięgające kilkuset złotych za hektar.
Dlaczego zmieniono sposób wyliczania?
Nowe przepisy, obowiązujące od 2024 roku, wprowadziły wydłużony okres referencyjny (11 kwartałów), by zminimalizować wpływ sezonowych wahań cen zbóż. Wcześniej podstawą była cena zaledwie z jednego półrocza. Nowy system zwiększa przewidywalność i umożliwia lepsze planowanie budżetu w gospodarstwie.
