Kto dostarczył wniosek do 30 czerwca, może liczyć na dopłaty za 2023 rok w pełnej wysokości. Rolnicy, którzy jeszcze tego nie zrobili albo chcą wprowadzić zmiany, mają czas do 25 lipca. Za każdy dzień opóźnienia kwota dofinansowania będzie jednak pomniejszana o 1 proc. Nabór prowadzony jest wyłącznie za pomocą internetowej aplikacji eWniosekPlus, a eksperci z Ośrodków Doradztwa Rolniczego stale udzielają bezpłatnej pomocy w wypełnianiu dokumentów.
Ile wniosków złożyli rolnicy?
Do ARiMR wpłynęło dotychczas ok. 1,24 mln wniosków o przyznanie dopłat w ramach tegorocznej kampanii. Ze statystyk wynika, że o wsparcie w ramach przynajmniej jednego ekoschematu ubiega się ok. 37 proc. wnioskujących. Największą popularnością cieszą się Rolnictwo węglowe (ponad 427 tys. wniosków – przodują Lubelszczyzna i Mazowsze) i Dobrostan zwierząt (blisko 92 tys. wniosków – najwięcej na Mazowszu i Podlasiu).
Będą zmiany korzystne dla rolników
Robert Telus, minister rolnictwa i rozwoju wsi, podczas konferencji prasowej 18 lipca, zapowiedział uproszczenie m.in. ekoschematów. W przypadku „Dobrostanu zwierząt” zamiast wypełniania rejestru wypasu czy wybiegu, wystarczy złożenie oświadczenia o przeprowadzeniu takich praktyk. I na to jest już zgoda KE. Ma być również wprowadzone uproszczenie dla gospodarstw o wielkości do 5 ha. Polega ono na tym, że zamiast ekoschematów będą one mogły otrzymać ryczał w wysokości 225 euro/ha. To z kolei wymaga zgody KE. Podobnie jak zniesienie minimalnej liczby punktów uprawniających do skorzystania z ekoschematu „Rolnictwo węglowe”, zmniejsznie liczby DJP (duże jednostki przeliczeniowe) z 0,5 do 0,3 przy płatnościach ekologicznych czy zmiana normy GAEC 6 polegająca na wprowadzeniu dodatkowego terminu utrzymania okrywy od 1 czerwca lub od dnia zbioru plonu głównego do 15 października.
Do kiedy i jak złożyć wniosek?
Wnioski o przyznanie dopłat można składać wyłącznie przez aplikację eWniosekPlus, dostępną na Platformie Usług Elektronicznych. Termin podstawowy upłynął 30 czerwca. W przypadku dokumentów złożonych po tej dacie kwota dofinansowania jest pomniejszana o 1 proc. za każdy dzień opóźnienia. Natomiast na wprowadzanie zmian we wnioskach bez konsekwencji finansowych rolnicy mieli czas do 17 lipca. Obecnie można jeszcze dokonywać modyfikacji w deklaracjach, ale za zwłokę nakładane są analogiczne 1-procentowe sankcje. Ostateczny termin na składanie wniosków i korekty mija 25 lipca. W wypełnianiu dokumentów bezpłatnie pomagają eksperci z Ośrodków Doradztwa Rolniczego (więcej), więc w przypadku wątpliwości związanych z dokumentacją warto rozważyć umówienie się na wizytę u doradcy. Na stronach internetowych ODR-ów w poszczególnych województwach opublikowane zostały informacje dotyczące preferowanych terminów przyjmowania rolników. Ci, którzy nie mają komputerów, mogą liczyć na pomoc pracowników Agencji. Wszelkie wątpliwości można konsultować również za pośrednictwem infolinii, pod nr. tel. 800 38 00 84 lub 22 595 06 11, w dni robocze (w godz. 7:00-19:00) oraz soboty (10:00-16:00).
2023 r. jest specyficzny
Od tego roku, aby otrzymać dopłaty, trzeba m.in. stosować zasady wzmocnionej warunkowości (przestają obowiązywać pojęcia wzajemnej zgodności, tj. cross-compliance, i zazielenienia). Wzmocniona warunkowość opiera się na 9 normach GAEC, dotyczących utrzymania gruntów wchodzących w skład gospodarstwa w dobrej kulturze rolnej, zgodnej z ochroną środowiska. Co istotne, nie wszystkie normy obowiązują w tej kampanii. Na przykład norma GAEC 7 w części dotyczącej zmianowania upraw będzie, zgodnie z oczekiwaniami rolników, kontrolowana od 2024 r. (więcej), a związana z ochroną terenów podmokłych i torfowisk norma GAEC 2 będzie obowiązywała od 2025 roku. Wytyczne zawarte w normach GAEC są również podstawą do określenia wymagań dla dodatkowych dobrowolnych działań, które stanowią zupełnie nowy element kampanii dopłat 2023, czyli ekoschematów. Kolejna zmiana dotyczy dolnego progu powierzchni gospodarstwa objętej płatnością redystrybucyjną. Do tej pory wynosił on 3 ha, a od tego roku został obniżony do 1 ha. Istotne jest, że płatność taką przyznaje się do pierwszych 30 ha. Z kolei w przypadku uzupełniającego wsparcia dochodów dla młodych rolników zniesiono limit powierzchni gruntów, do których można otrzymać dofinansowanie (dotychczas wynosił on 50 ha).
O jakie płatności można się ubiegać?
W ramach wniosku o przyznanie dopłat można się starać o:
- płatności w ramach interwencji w formie płatności bezpośrednich, w tym: podstawowe wsparcie dochodów; płatność redystrybucyjną; płatność dla młodych rolników; płatności za realizację ekoschematów; wsparcie dochodów związanych z hodowlą krów, bydła, owiec i kóz, a także uprawą buraków cukrowych, chmielu, lnu, konopi włóknistych, pomidorów, truskawek, ziemniaków skrobiowych, roślin pastewnych, roślin strączkowych na nasiona;
- płatności w ramach przejściowego wsparcia krajowego, w tym: uzupełniającą płatność podstawową, płatność niezwiązaną do tytoniu;
- płatności dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami (ONW);
- płatności rolno-środowiskowo-klimatyczne (zobowiązania kontynuacyjne w ramach PROW 2014-2020), w tym przyznanie kosztów transakcyjnych w ramach pakietu 4, 5 lub 6;
- płatności ekologiczne (zobowiązania kontynuacyjne w ramach PROW 2014-2020), w tym: premię za zrównoważoną produkcję roślinno-zwierzęcą i przyznanie kosztów transakcyjnych;
- płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych (nowe zobowiązania w ramach WPR 2023-2027), w tym: płatność za retencjonowanie wody na obszarach przyrodniczych oraz przyznanie kosztów transakcyjnych w ramach interwencji 1, 2 lub 5;
- płatności ekologicznych (nowe zobowiązania w ramach WPR 2023-2027), w tym: małe gospodarstwa z uprawami ekologicznymi, premię za zrównoważoną produkcję roślinno-zwierzęcą oraz przyznanie kosztów transakcyjnych;
- pomoc na zalesianie (PROW 2007-2013) – wniosek o wypłatę;
- premię pielęgnacyjną i premię zalesieniową (PROW 2014-2020);
- premię z tytułu zadrzewień (PROW 2014-2020);
- pierwszą premię pielęgnacyjną i zalesieniową do gruntów z sukcesją naturalną (WPR 2023-2027).
Źródło: ARiMR
