Podstawowe czynniki sprzyjające rozwojowi uprawy kukurydzy to stosunkowo szybki postęp odmianowy, ulepszenia technologii uprawy oraz wszechstronność jej użytkowania. Jednym z najważniejszych wyzwań staje się obecnie efektywne odchwaszczanie.
Najważniejsze odchwaszczanie
Wydajność produkcji determinuje dobór odmiany, termin i sposób siewu oraz nawożenie. Jednak dla utrzymania wysokiego potencjału produkcyjnego bardzo ważna jest prawidłowa pielęgnacja plantacji, która zapewnia optymalny rozwój roślin oraz korzystne warunki do wysokiego plonowania. Z uwagi na specyfikę rozwoju kukurydzy – powolny wzrost początkowy oraz siew w szerokich międzyrzędziach – uprawa ta jest wyjątkowo podatna na zachwaszczenie. Ponadto wiele gatunków chwastów rozpoczyna intensywny rozwój zdecydowanie wcześniej niż ciepłolubna kukurydza. Kontrola zachwaszczenia to priorytet.
Mechaniczna redukcja populacji chwastów
Mechaniczne zabiegi nie są wystarczające. Bronowanie czy pielenie międzyrzędzi są w stanie zredukować populację chwastów tylko o połowę. Należy pamiętać, iż nawet niewielka liczba chwastów cechujących się dużą konkurencyjnością, takich jak chwastnica jednostronna, komosa biała, rdesty, przytulia czepna, chaber bławatek czy szarłat szorstki, znacząco mogą obniżyć plonowanie. Uprawa kukurydzy w monokulturze nasila problem zachwaszczenia, a największe ryzyko w takich warunkach stwarzają perz, ostrożeń polny, bylica pospolita oraz powój polny. Na takich stanowiskach mamy do czynienia nie tylko z populacją chwastów wieloletnich. Jednoroczne też występują w większej ilości w porównaniu z polami, na których zastosowano zmianowanie. Chwasty łatwo opanowują uprawę, co prowadzi do silnej redukcji plonu.
Przedwschodowe zwalczanie
Efektywnym i uzasadnionym ekonomicznie sposobem walki z chwastami jest użycie herbicydów. Standardem staje się zastosowanie zabiegu przedsiewnego – preparat doglebowy (ochrona w trakcie wschodów) oraz zabiegu nalistnego. Priorytetem powinno być utrzymanie niezachwaszczonej plantacji w najbardziej newralgicznym okresie – od wschodów do fazy 8-10 liści. Im dłuższy okres rywalizacji między kukurydzą a chwastami, tym większe odnotowujemy straty plonu. Zabieg odchwaszczania nalistnego należy wykonać od dwóch do sześciu tygodni po siewie, a w warunkach silnej presji ze strony chwastów – jak najwcześniej, przedwschodowo lub do fazy 2 liści. W przypadku mniejszego zachwaszczenia okno stosowania herbicydu jest szersze.
Zabiegi powschodowe
¾ zasiewów w naszym kraju chronione jest przed chwastami po wschodach. Takie zastosowanie daje lepszą możliwość wyboru herbicydu, ponieważ można lepiej ocenić stopień zachwaszczenia i skład gatunkowy chwastów. Najszersze możliwości i wysoką efektywność zapewniają herbicydy z grupy sulfonylomoczników. Szybko rozkładają się w glebie i nie wykazują niekorzystnego działania następczego. Ich zastosowanie w nowoczesnych formulacjach, z różnego rodzaju wspomagaczami i aktywatorami oraz aplikowanie różnymi metodami, pozwala zwiększyć skuteczność chwastobójczą. Przykładem może być Maister Power 42,5 OD, który zawiera foramsulfruron, jodoosulfuron metylosodowy i tienkarbazon metylu. Jego jednorazowe użycie zapewnia wysoką skuteczność. Zaleca się je przeprowadzić w fazie 4-6 liści roślin kukurydzy w dawce 1,25-1,5 l/ha. W przypadku silnej presji ze strony chwastów lub chłodów wiosennych zaleca się stosowanie dawek dzielonych. Pierwszy zabieg wykonujemy już w fazie 2-3 liści kukurydzy w dawce 0,75 l/ha, a kolejny należy wykonać 7–10 dni później, maksymalnie do fazy 8 liścia właściwego kukurydzy, stosując taką samą dawkę.
Kukurydza jest rośliną ciepłolubną, która szczególnie po wschodach bardzo źle toleruje obecność chwastów. Ich zwalczenie jest podstawowym warunkiem osiągnięcia wysokiego plonu.
Anna Rogowska
