Stosowanie nawozów zawierających azot jest jednym z kluczowych elementów wiosennych prac polowych. Od 2023 roku w Polsce obowiązuje program azotanowy, który wprowadza zasady elastycznego nawożenia azotem. Pozwala on na dostosowanie terminów nawożenia do panujących warunków pogodowych, co przekłada się zarówno na skuteczniejsze wykorzystanie składników odżywczych przez rośliny, jak i na ochronę środowiska.
Nowe terminy nawożenia azotem
Zgodnie z programem azotanowym, nawożenie azotem można rozpocząć już od 1 lutego, pod warunkiem spełnienia określonych warunków pogodowych. Kluczowe jest tu średnia dobowa temperatura powietrza utrzymująca się przez 5 kolejnych dni powyżej:
- 3°C – dla roślin zasianych jesienią, upraw trwałych, wieloletnich i trwałych użytków zielonych,
- 5°C – dla pozostałych upraw.
Decyzja o rozpoczęciu nawożenia powinna być oparta na precyzyjnych danych meteorologicznych, które będą udostępniane przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW-PIB).
Jak sprawdzić warunki pogodowe?
Rolnicy nie muszą samodzielnie monitorować temperatur. IMGW-PIB codziennie w lutym 2025 roku będzie publikować na swojej stronie internetowej listy powiatów, w których zanotowano przejście temperatury przez progi 3°C i 5°C.
Dla gospodarstw położonych na terenie więcej niż jednego powiatu obowiązuje termin dla tego z powiatów, w którym znajduje się większa część gospodarstwa.
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi na bieżąco analizuje prognozy pogodowe. Według długoterminowych przewidywań IMGW-PIB, w lutym 2025 roku średnie temperatury powietrza oraz suma opadów będą prawdopodobnie wyższe niż norma wieloletnia (1991–2020). Może to oznaczać wcześniejsze możliwości rozpoczęcia nawożenia.
Zakaz stosowania nawozów na glebach nieprzygotowanych
Należy pamiętać, że bez względu na warunki pogodowe nie wolno stosować nawozów na:
- gleby zamarznięte (chyba że rozmarzają w ciągu dnia przynajmniej powierzchniowo),
- gleby pokryte śniegiem,
- gleby zalane wodą lub nadmiernie nasycone wodą.
Nieprzestrzeganie tych zasad może prowadzić do strat w uprawach i negatywnego wpływu na środowisko, dlatego należy dokładnie przestrzegać wytycznych programu azotanowego.
Wiosenne nawożenie azotem wymaga uwzględnienia aktualnych warunków pogodowych, co pozwala na maksymalizację efektywności działania nawozów i minimalizację ich negatywnego wpływu na środowisko. Dzięki elastycznym zasadom wprowadzonym w programie azotanowym rolnicy mogą lepiej dostosować terminy prac polowych do rzeczywistych potrzeb swoich upraw. Aby być na bieżąco, warto śledzić informacje publikowane przez IMGW-PIB i przestrzegać zakazów dotyczących stosowania nawozów na glebach nieprzygotowanych.