W najnowszym biuletynie MARS (Monitoring Agricultural Resources) z końcówki maja 2025 r. opublikowano aktualizację prognoz plonów w Unii Europejskiej. Dokument ujawnia znaczące różnice regionalne, które mogą istotnie wpłynąć na sytuację rolniczą w sezonie 2025.
Zboża: lekkie wzrosty prognoz, ale nie dla wszystkich
MARS nieznacznie podniósł oczekiwania plonów większości zbóż, z wyjątkiem żyta, pszenżyta i jęczmienia jarego. Nadal jednak:
- żyto ma plonować poniżej średniej 5-letniej,
- rzepak – choć prognozy spadły – ma dać plony zbliżone do średniej,
- pozostałe zboża i uprawy znacznie przekraczają średnią.
Susza największym zagrożeniem dla rolnictwa w Europie Północno-Zachodniej
Wiosna 2025 r. była jedną z najsuchszych w historii pomiarów (od 1991 r.) w takich krajach jak:
- Belgia, Holandia, północna Francja, Niemcy, zachodnia Polska i Szwecja.
Większość tych regionów otrzymała jedynie 0–50% normy opadów, co budzi poważne obawy dotyczące:
- upraw ozimych i jarych,
- potencjalnych strat plonów, szczególnie przy nadchodzących wysokich temperaturach.
Obszary z poprawą – deszcze uratowały sytuację w Rumunii i Bułgarii
W kwietniowym raporcie Rumunia i Bułgaria były wskazywane jako kraje zagrożone suszą. Jednak:
Majowe opady rozwiały te obawy, poprawiając kondycję upraw.
Pozytywne wieści z południa Europy
Hiszpania, Portugalia, Włochy i Grecja odnotowały obfite opady, które:
- znacząco poprawiły warunki uprawy,
- pozwoliły na prognozowanie plonów wyższych nawet o 15–20% od średniej.
Kampanie siewne zakończone – rozwój upraw przebiega dobrze
W większości Europy zakończono siewy kukurydzy, soi i jęczmienia jarego. Mimo opóźnień w Portugalii i północnej Hiszpanii spowodowanych nadmierną wilgocią:
wczesny rozwój upraw jest oceniany pozytywnie.
Nieurodzaj w regionach spoza UE
W kilku regionach poza UE sytuacja jest dramatyczna:
- Zachodni Maghreb (Maroko, Algieria): brak opadów jesienią i zimą – poważne straty plonów.
- Wschodnia Ukraina: utrzymująca się susza znacznie obniżyła potencjał upraw.
- Cypr: przedwczesny koniec sezonu zimowego oraz susze i zimno – niskie prognozy plonów.
- Turcja i Tunezja również zmagają się z niesprzyjającymi warunkami – od susz po presję szkodników.
Letnie uprawy mniej zagrożone, ale prognozy ostrożne
Letnie uprawy, takie jak kukurydza, są mniej dotknięte suszą, gdyż:
- zapotrzebowanie na wodę jest jeszcze niskie,
- prace polowe przebiegły sprawnie dzięki suchej pogodzie.
Jednak jeśli opady nie wrócą w czerwcu, sytuacja może ulec pogorszeniu.
Podsumowanie: rolnictwo europejskie na huśtawce pogodowej
Europa stoi dziś na granicy urodzaju i kryzysu. Jedni cieszą się z deszczu, inni walczą o każdą kroplę wody.
Biuletyn MARS pokazuje, że przyszłość plonów w 2025 roku będzie mocno zależeć od warunków pogodowych w nadchodzących tygodniach. Rolnicy z niepokojem śledzą niebo – i prognozy.
