Od 1 stycznia 2028 roku rolnicy będą mieli obowiązek prowadzenia elektronicznej ewidencji stosowania środków ochrony roślin – to najważniejsza zmiana w projekcie nowelizacji ustawy, którą przyjęły połączone komisje Sejmu: rolnictwa i rozwoju wsi oraz deregulacji.
Nowy termin wprowadzenia ewidencji elektronicznej
Poprawkę przesuwającą termin wprowadzenia obowiązku na 2028 rok zgłosił poseł Kazimierz Plocke, a komisje przyjęły ją większością głosów. Wcześniej planowano, że obowiązek wejdzie w życie wcześniej.
Odrzucono natomiast propozycję posła Roberta Telusa, który chciał przesunąć termin o 5 lat – do 2031 roku.
Interwencje i obawy rolników
W sprawie przesunięcia terminu interweniowała Wielkopolska Izba Rolnicza, działając przez Krajową Radę Izb Rolniczych. Wskazano na liczne trudności, z którymi muszą się zmierzyć rolnicy:
- Brak szkoleń z obsługi systemów elektronicznych, które mają służyć do dokumentowania zabiegów ochrony roślin.
- Słaby dostęp do internetu i sprzętu komputerowego w wielu gospodarstwach, szczególnie na terenach wiejskich.
- Obawy przed popełnieniem błędów w systemie elektronicznym, które mogą prowadzić do kar finansowych lub administracyjnych.
Nowe obowiązki dla rolników od 2028 roku
Zgodnie z projektem, dokumentacja zabiegów ochrony roślin będzie prowadzona wyłącznie w formie elektronicznej. Rolnicy będą musieli wprowadzać dane do specjalnego systemu teleinformatycznego Głównego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa.
W dokumentacji znajdą się m.in.:
- nazwa środka ochrony roślin i numer zezwolenia,
- miejsce zastosowania,
- rodzaj uprawy (z kodem EPPO),
- faza rozwojowa roślin (według skali BBCH).
System będzie działać przez aplikację internetową z możliwością logowania i uwierzytelnienia użytkownika. Ma obsługiwać ok. 1,3 mln gospodarstw.
Konsekwencje dla rolników i dostęp do danych
Ewidencja będzie podstawą do kontroli administracyjnych i karnych. Dla profesjonalnych użytkowników będzie to jedyna dopuszczalna forma dokumentowania zabiegów.
Dostęp do danych uzyskają m.in.:
- Ministerstwo Rolnictwa,
- państwowe instytuty badawcze,
- ARiMR,
- GUS.
Brak dokumentacji lub jej nieprawidłowe prowadzenie grozi karą grzywny.
Wymóg unijny
Zmiany w ustawie wynikają z konieczności wdrożenia unijnych przepisów, które mają ujednolicić system ewidencjonowania stosowania środków ochrony roślin w całej UE.
Po pozytywnym głosowaniu komisji, projekt nowelizacji trafił do drugiego czytania w Sejmie.
