Według najnowszych danych Brazylijskiego Stowarzyszenia Białka Zwierzęcego (ABPA), w maju 2025 roku brazylijski eksport mięsa drobiowego spadł o 12,9% w porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego. Głównym powodem było wstrzymanie dostaw przez kluczowych importerów po wykryciu ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) na fermie w stanie Rio Grande do Sul.
Wolumen eksportu wyniósł 393,4 tys. ton, podczas gdy w maju 2024 roku było to 451,6 tys. ton. Aby ograniczyć straty, brazylijscy eksporterzy próbowali przekierować ładunki do alternatywnych rynków zbytu.
Największe spadki: Chiny, RPA i Meksyk
Wśród krajów, które najbardziej ograniczyły zakupy brazylijskiego drobiu, znalazły się:
- Chiny – 35,8 tys. ton (spadek o 28%),
- Republika Południowej Afryki – 25,5 tys. ton (spadek o 20,5%),
- Meksyk – 16,6 tys. ton (spadek o 18,8%).
Jednocześnie eksport do Unii Europejskiej wzrósł o 46,2%, osiągając 24,8 tys. ton. Jak jednak zaznaczają analitycy KIPDiP, wzrost ten wynika z przesunięcia czasowego – większość dostaw została wysłana przed oficjalnym zgłoszeniem ogniska HPAI 16 maja 2025 r.
Unijne restrykcje i znaczenie certyfikacji
Zgodnie z obowiązującymi przepisami sanitarnymi UE, eksport świeżego mięsa drobiowego możliwy jest tylko z krajów wolnych od HPAI. Po zgłoszeniu ogniska brazylijskie służby weterynaryjne utraciły możliwość podpisywania certyfikatów eksportowych, co w praktyce oznaczało całkowity zakaz eksportu do UE.
Wszystkie przesyłki, które uzyskały certyfikację przed 16 maja i były już w drodze, zostały jednak przyjęte na granicy.
W 2024 roku kraje UE zakupiły ponad 231 tys. ton brazylijskiego mięsa kurcząt, co stanowiło 4,5% całkowitego eksportu Brazylii i 32% udziału w unijnym imporcie drobiu.
Odzyskanie statusu sanitarnego – co dalej?
Pod koniec czerwca Brazylia odzyskała status kraju wolnego od HPAI, po zakończeniu 28-dniowego okresu karencji i przeprowadzeniu dezynfekcji w ostatnim ognisku. Jednak – jak podkreśla ABPA – nie oznacza to automatycznego wznowienia eksportu.
Wiele krajów, w tym Chiny i Unia Europejska, nie stosuje zasady regionalizacji i wprowadziło zakaz importu z całego terytorium Brazylii. Proces znoszenia restrykcji może potrwać od kilku tygodni do nawet kilku miesięcy, w zależności od kraju i procedur.
Część rynków już otwarta
Do tej pory eksport brazylijskiego drobiu został ponownie dopuszczony w siedemnastu krajach, w tym przez Japonię, która w 2024 roku była trzecim co do wielkości importerem brazylijskiego kurczaka.
Mimo to, znaczna liczba kluczowych odbiorców nadal utrzymuje zakaz, co oznacza, że brazylijska branża drobiarska wciąż działa w warunkach dużej niepewności.
Podsumowanie
Wystąpienie ogniska grypy ptaków w Brazylii pokazało, jak silnie bezpieczeństwo sanitarne wpływa na globalny handel żywnością. Choć kraj odzyskał status wolny od HPAI, pełne odbudowanie eksportu będzie wymagało czasu i dyplomatycznych negocjacji. Dla importerów, w tym krajów UE, to również moment refleksji nad zasadami regionalizacji i elastyczności w reagowaniu na incydenty sanitarne.
