Krajowa Grupa Spożywcza (KGS) aktywnie współpracuje z plantatorami buraka cukrowego, oferując nie tylko coroczną kontraktację, ale również konkretne wsparcie w sytuacjach kryzysowych – jak sezonowe występowanie szkodnika szarka komośnika, który w ostatnich latach coraz bardziej zagraża uprawom.
Szarek komośnik i jakie szkody wyrządza?
Szarek komośnik to chrząszcz z rodziny ryjkowcowatych, który żeruje na plantacjach buraka cukrowego, szczególnie na liścieniach i pierwszych liściach roślin. Największe szkody powoduje wiosną podczas wschodów buraków, gdy może zniszczyć całe rośliny.
Skala problemu – przesiewy plantacji
W ostatnim czasie, z powodu niekorzystnych warunków i wzmożonego żerowania szarka, przesiano ponad 4 300 ha plantacji buraka cukrowego (co stanowi 3,5% zakontraktowanego areału). Największe straty wystąpiły w okolicach Cukrowni Werbkowice, gdzie przesiano około 2 000 ha z powodu szarka.
Monitoring i wczesne ostrzeganie
Od początku sezonu KGS prowadzi systematyczny monitoring plantacji, w tym monitoring szkodników za pomocą pułapek feromonowych. Plantatorzy są regularnie informowani o zagrożeniach przez system powiadomień SMS, co pozwala na szybkie reagowanie.
Program pomocowy dla plantatorów – wsparcie finansowe i organizacyjne
Od 2011 roku funkcjonuje w KGS Program pomocowy dla plantatorów buraka cukrowego, finansowany ze składek (0,20 zł od tony buraków – połowa z plantatorów, połowa z KGS). Program umożliwia wypłatę bezzwrotnej zapomogi lub zwrot kosztów nasion w sytuacjach takich jak:
- zamarznięcie lub zalanie plantacji w okresie kampanii cukrowniczej,
- zniszczenie plantacji w całości lub części przez żerowanie szarka komośnika,
- zniszczenie plantacji przez niekorzystne warunki pogodowe podczas wschodów,
- inne sytuacje nadzwyczajne.
Aktualne działania wsparcia i pomoc w ochronie plantacji
W 2025 roku KGS uruchomi środki wsparcia dla plantatorów, którzy przesiewali plantacje. Wysokość pomocy zostanie ustalona z Radą Związków Plantatorów Buraka Cukrowego. Wszyscy przesiewający otrzymali nasiona.
Ponadto, KGS oferuje promocyjne ceny na środki ochrony insektycydowej (Cyperkil Max EC, Karate Zeon 50 CS), pomagając w zwalczaniu szarka komośnika.
Efekty i znaczenie wsparcia
W ostatnich latach wsparcie udzielone z programu pomocowego wyniosło blisko 10 mln zł. To potwierdza długofalowe zaangażowanie Krajowej Grupy Spożywczej w ochronę plantacji i stabilność produkcji buraka cukrowego w Polsce.
Działania prewencyjne i badania naukowe
KGS nie tylko reaguje na kryzys, ale działa również prewencyjnie i systemowo, angażując się w badania naukowe i rozwój skutecznych metod ochrony upraw. Wszystko to w trosce o bezpieczeństwo surowcowe spółki, stabilność upraw oraz dobro polskich rolników.
