Nadeszła wiosna. To już ostatni moment na weryfikację doboru odmian pod tegoroczne zasiewy. Na co zwrócić uwagę przy wyborze odmian kukurydzy przeznaczonych do zbioru na kiszonkę?
Pokrój roślin
Prace hodowlane koncentrują się przede wszystkim na zwiększeniu potencjału wytwarzania biomasy, poprawie jej parametrów jakościowych oraz ulepszeniu takich cech użytkowych jak efekt Stay-Green. Odmiany przeznaczone do uprawy na kiszonkę powinny cechować się zdolnością do długiego utrzymania zielonych liści i łodyg. To wydłuża okres asymilacji składników pokarmowych oraz okno zbioru, czyli okres przydatności kukurydzy do zbioru przy zachowaniu optymalnych parametrów jakościowych kiszonki.
Skrobia
Rośliny kukurydzy powinny być wysokie, obficie ulistnione o szerokiej blaszce liściowej i grubej łodydze. To gwarantuje odpowiednią plenność, czyli wysoki plon ogólny suchej masy, będący miarą ilości uzyskanej kiszonki. Dobra jakościowo kiszonka z kukurydzy powinna charakteryzować się wysoką koncentracją energii. Energia ta pochodzi ze skrobi obecnej w ziarnie oraz z włókna wchodzącego w skład łodygi i liści. Dlatego ważne jest, aby odmiany przeznaczone do zbioru na kiszonkę, oprócz wysokiej biomasy, wyróżniały się również wysokim plonem ziarna. Jest ono źródłem łatwostrawnej skrobi, czyli energii niezbędnej przede wszystkim w żywieniu wysokowydajnych krów mlecznych i opasów.
Włókno
Drugim źródłem energii jest włókno. Nie jest ono jednak, między innymi ze względu na zawartość ligniny, tak łatwo trawione jak skrobia. Dlatego też bardzo ważne jest, aby odmiany wykorzystywane do zbioru na kiszonkę charakteryzowały się jak najwyższą strawnością włókna. I na tym właśnie skupiają swoje wysiłki firmy nasienne, szczególnie w ostatnich latach.
Strawność włókna w masie kiszonkowej zależy również od terminu koszenia. W miarę dojrzewania kukurydzy następuje akumulacja suchej masy. Z jednej strony zwiększa się zawartość skrobi, z drugiej natomiast obniża się strawność drewniejącego włókna. Optymalna relacja tych dwóch parametrów zachodzi wówczas, gdy zawartość suchej masy w całych roślinach wynosi 32-35%. Otrzymujemy wtedy najkorzystniejszy stosunek suchej masy i skrobi do strawności włókna.
Warto podkreślić, że wzrost strawności włókna w kiszonce z kukurydzy tylko o 1%, powoduje zwiększenie wydajności mlecznej nawet o 0,250 kg od krowy podczas dziennego udoju. Mnożąc tę liczbę przez ilość dni laktacji i ilość sztuk w stadzie okazuje się, że właściwą agrotechniką i wyborem odmiany możemy realnie wpłynąć na uzyskiwanie wyższych wydajności mlecznych.
Programy hodowlane
Wybierając materiał siewny kukurydzy kiszonkowej warto skorzystać z odmian, które selekcjonowane są pod kątem strawności włókna. Przykładem jest oferta programu Silo Extra. To generacja wysokowydajnych mieszańców, które zostały stworzone, by pomóc producentom kukurydzy w optymalizacji wydajności i zwiększeniu rentowności ich gospodarstw. Wszystkie odmiany pochodzące z tego programu hodowlanego cechuje wysoki plon ogólny suchej masy, zawartość skrobi oraz strawność włókna, czyli trzy najważniejsze parametry decydujące o przydatności odmiany kukurydzy do zbioru na kiszonkę.
Pamiętajmy, iż na strawność wpływa nie tylko agrotechnika i technologia przygotowania paszy (odpowiednie rozdrobnienie i zakiszenie). Determinują ją także indywidualne cechy poszczególnych odmian. Dlatego warto przed zakupem materiału siewnego zweryfikować ten często niedoceniany parametr.
Anna Rogowska
