W ostatnich dniach Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi Parlamentu Europejskiego przyjęła stanowisko dotyczące uproszczenia Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) UE. Decyzje europosłów mogą mieć bezpośredni wpływ na dopłaty i wsparcie dla polskich rolników – zarówno w codziennej produkcji, jak i w przypadku klęsk żywiołowych czy chorób zwierząt.
Więcej elastyczności i mniej biurokracji
Europosłowie podkreślają, że upraszczanie zasad WPR jest kluczowe dla rolników, którzy często borykają się z nadmiarem formalności. Jak wyjaśnia sprawozdawca André Rodrigues:
„Ograniczając biurokrację i sprawiając, że zasady WPR są jaśniejsze i bardziej wykonalne, dostarczamy rozwiązania, które pozwalają rolnikom robić to, co potrafią najlepiej – produkować. Pomoże to także konsumentom w dostępie do wysokiej jakości i bezpiecznych produktów w przystępnych cenach.”
Co ze środowiskiem? Trwałe użytki zielone i ekoschematy
Jednym z kontrowersyjnych tematów była dotychczas norma dotycząca ugorowania gruntów, według której rolnik posiadający powyżej 10 ha miał obowiązek pozostawić część ziemi odłogiem. W praktyce oznaczało to ograniczenie wolności gospodarza w decyzjach o własnej ziemi.
Komisja PE wprowadziła zmiany:
- Ugotowanie części gruntów zastąpiono ekoschematem, co daje rolnikom większą swobodę w gospodarowaniu.
- Chcą wydłużyć okres, po którym użytki zielone są uznawane za trwałe, by zniechęcać do ich orania tuż przed końcem okresu.
- Rozszerzenie definicji trwałych użytków zielonych o grunty, które nie były częścią płodozmianu i nie były uprawiane przez co najmniej 7 lat.
Dopłaty kryzysowe dla rolników
Komisja AGRI sprzeciwia się wprowadzeniu nowych bezpośrednich płatności po klęskach żywiołowych, ale popiera dopłaty kryzysowe w ramach funduszy rozwoju obszarów wiejskich.
Kluczowe zmiany:
- Rozszerzenie listy zdarzeń kwalifikujących do wsparcia o ogniska chorób zwierząt.
- Obniżenie progu strat średniej rocznej produkcji lub dochodu z 20% do 15%, by pomoc obejmowała więcej gospodarstw.
- Podniesienie maksymalnego limitu wsparcia dla małych rolników do 5 tys. euro rocznie (ok. 21,4 tys. zł).
- Nowa jednorazowa płatność na rozwój działalności do 75 tys. euro (ok. 302 tys. zł).
- Skrócenie czasu oczekiwania na zatwierdzenie wniosków przez KE z 3 do 2 miesięcy.
Co dalej z WPR w praktyce?
Proponowany pakiet uproszczeń w WPR opiera się na wnioskach strategicznego dialogu o przeszłości rolnictwa, który odbył się we wrześniu ubiegłego roku. Rolnicy domagali się m.in. mniej biurokracji i prostszych regulacji, aby móc skupić się na produkcji i rozwoju gospodarstw.
Sprawozdanie komisji PE będzie poddane głosowaniu na sesji plenarnej 6–9 października, a następnie rozpoczną się negocjacje z państwami członkowskimi. Celem jest, aby nowe zasady WPR zostały przyjęte jeszcze na listopadowej sesji plenarnej.
