Ocena laboratoryjna przeprowadzana przez Państwową Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa jest niezwykle istotnym elementem procesu kwalifikacji materiału siewnego, potwierdzającym w sposób obiektywny spełnienie wymagań jakościowych. W 2020 roku była ona dokonywana przez 16 laboratoriów urzędowych wojewódzkich inspektoratów ochrony roślin i nasiennictwa oraz 30 nadzorowanych przez nie akredytowanych laboratoriów przedsiębiorców nasiennych.
Laboratoria urzędowe w ubiegłym roku wykonały ocenę łącznie 32 932 prób materiału siewnego. Największy, niemal 55% udział stanowiły próby zgłoszone do oceny tzw. pierwotnej – w celu uznania partii za materiał siewny elitarny lub kwalifikowany, a także próby pobrane do oceny okresowej.
W 2020 r. w laboratoriach urzędowych wystawiono:
- 9 109 świadectw oceny laboratoryjnej (kwalifikacji),
- 1 355 świadectw dla mieszanek materiału siewnego,
- 24 231 informacji o wynikach badania (w tym o dyskwalifikacji materiału siewnego).
Dzięki posiadanej akredytacji Międzynarodowego Związku Oceny Nasion (ISTA) przez laboratoria urzędowe WIORIN w Warszawie i Poznaniu wystawiono w 2020 r. 325 międzynarodowych świadectw oceny laboratoryjnej tzw. ISTA „orange”.
W ocenie pierwotnej ogółem w laboratoriach urzędowych oceniono 10 007 partii materiału siewnego roślin rolniczych 9 996 kategorii elitarny i kwalifikowany o łącznej masie 225 305,8 ton oraz w laboratoriach akredytowanych 10 050 partii o masie 221 587,6 ton, z czego zdyskwalifikowano ogółem 1 305 partii, o łącznej masie 30 539,7 ton, co stanowi 6,8%. Największy udział dyskwalifikacji zanotowano w ocenie materiału siewnego pszenicy twardej i konopi. Podobnie jak w ubiegłym roku odnotowano istotny, sięgający 15% wzrost liczby ocenionych partii materiału siewnego roślin oleistych i włóknistych. Rozkład geograficzny liczby i masy ocenionych partii był tradycyjny, tj. najwięcej partii materiału siewnego roślin rolniczych oceniono ogółem w województwach: wielkopolskim, kujawsko-pomorskim, dolnośląskim, łódzkim i warmińsko-mazurskim.
Jak postępować w przypadku zastrzeżeń do jakości materiału siewnego
Główny Inspektor Andrzej Chodkowski podkreśla, że od 01 stycznia 2021 r. laboratoria WIORiN zostały przejęte przez Główny Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa i weszły w skład Centralnego Laboratorium. Utworzone zostało Referencyjne Laboratorium Nasienne. Korzyścią tych zmian jest finansowanie całej bazy laboratoryjnej z jednego źródła oraz zniesienie rejonizacji badań na obszarze województw. Pozwala to na wprowadzenie specjalizacji, podnoszenie potencjału w zakresie oceny materiału siewnego oraz lepsze dostosowanie wykonywanych usług do potrzeb Inspekcji, a także producentów rolnych.
PIORIN
