Pierwsze odchwaszczanie zbóż ozimych wiosną rozpoczynamy tuż po ruszeniu wegetacji. Należy odchwaszczać pola opanowane przez miotłę zbożową lub wyczyńca polnego oraz towarzyszące im chwasty dwuliścienne. Większość herbicydów najlepiej zwalcza te chwast we wczesnych fazach, tj. 2-4 liści i wymaga do skutecznego działania temperatury nie niższej niż 5oC.
Jakie preparaty?
Spośród herbicydów do zwalczania wyłącznie chwastów jednoliściennych znajduje się wiele preparatów. Najszersze spektrum działania mają środki Fantom 069 EW i Puma Uniwersal 069 EW zawierające fenoksaprop-P etylu w ilości 69 g. Według ich etykiet zwalczają one chwastnicę jednostronną, miotłę zbożową, owies głuchy, włośnice oraz wyczyńca polnego. Pozostałe środki o tej samej zawartości fenoksapropu-P etylu są zalecane tylko do zwalczania miotły zbożowej, natomiast herbicydy zawierające 110 g tej substancji są z przeznaczone do zwalczania wyczyńca polnego. Herbicydy te można stosować od fazy początku krzewienia najpóźniej do fazy 1.-3. kolanka. Również środki zawierające pinoksaden charakteryzują się szerokim spektrum zwalczanych chwastów jednoliściennych (chwastnica jednostronna, miotła zbożowa, owies głuchy, wyczyniec polny), a ich dodatkowym atutem jest również możliwość ich bezpiecznego stosowania aż do fazy liścia flagowego. Oczywiście w tak opóźnionym terminie nie należy liczyć na wysoką tak skuteczność działania, jak w przypadku terminów wcześniejszych, gdyż wyrośnięte chwasty będą znacznie mniej wrażliwe. Większość z tych środków można stosować w mieszaninach z herbicydami przeciwko gatunkom dwuliściennym, jednak zawsze należy dokładnie zapoznać się z zaleceniami i przeciwwskazaniami odnośnie ich mieszania, ponieważ może to mieć wpływ na ich skuteczność.
Co na chwasty jedno i dwuliścienne?
W grupie środków przeciwko chwastom jednoliściennym i dwuliściennym jest 35 herbicydów. Są wśród nich środki o szerokiej gamie zwalczanych gatunków takie, jak Huzar Active Plus, Huzar Active 387 OD, Atlantis Star, Lancet Plus 125 WG, Tara czy Chisel Nowy 51,6 WG. Inne mają węższy zakres działania, lecz może on również być wystarczający w konkretnej sytuacji. Ciekawymi produktami są środki zawierające sulfosulfuron (Apyros 75 WG lub Nylon 75 WG) albo propoksykarbazon sodu (Attribut 70 SG), które ograniczają rozwój perzu w łanie pszenicy lub pszenżyta. Oprócz działania na perz środki te zwalczają również miotłę zbożową i chwastnicę jednostronną oraz niektóre gatunki dwuliścienne takie, jak gwiazdnica pospolita, gorczyca polna, miotła zbożowa, perz właściwy, rdest plamisty, samosiewy rzepaku, stulicha psia, tasznik pospolity, tobołki polne. W celu rozszerzenia ich spektrum działania na chwasty dwuliścienne można je stosować w mieszaninach, lecz tylko ze środkami zalecanymi w etykietach.
Ważne jest terminowe wykonywanie zabiegów
W nieco późniejszym terminie można stosować preparaty zwalczające wyłącznie chwasty dwuliścienne. Jest to związane z faktem, że do skutecznego działania wymagają nieco wyższych temperatur minimalnych (od 5 do 10 oC). Obecnie w doborze jest 186 herbicydów służących do tego celu. Podobnie, jak w przypadku środków eliminujących miotłę zbożową, również preparaty przeciwko gatunkom dwuliściennym najlepiej działają na chwasty młode – w fazie od 2 do maksymalnie 6 liści. Gdy rośliny są bardziej rozwinięte należy liczyć się ze spadkiem skuteczności działania. Często w praktyce zdarza się, że wiosną niektóre chwasty ozime np. przytulia czepna są w bardzo zaawansowanych fazach rozwojowych i większość herbicydów wykazuje niezadowalające działanie. W przypadku przytulii ratunkiem będzie zastosowanie środków zawierających fluroksypyr lub amidosulfuron.
Oczywiście stosowanie herbicydów w terminach opóźnionych nie będzie gwarantowało tak dobrych rezultatów jak opryskiwanie roślin młodych, dlatego należy traktować je należy jako ostateczność w przypadku braku możliwości wykonania zabiegu w terminie optymalnym.
prof. dr hab. Krzysztof Domaradzki
Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy we Wrocławiu
