Partnerstwa innowacyjne: nowe wnioski dla rolnictwa

Komisja Europejska zaproponowała działania o decydującym znaczeniu, pozwalające naszemu społeczeństwu sprostać trzem kluczowym wyzwaniom w dziedzinach istotnych dla wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy: zaopatrzeniu w surowce, zrównoważonym rolnictwie oraz aktywnym i zdrowym starzeniu się.

Wszystkie trzy wyzwania wymagają bardziej skoordynowanych działań innowacyjnych w sektorze publicznym i prywatnym w celu poprawy jakości życia oraz umocnienia pozycji Europy jako światowego lidera. Komisja zainicjowała zatem dwa nowe europejskie partnerstwa innowacyjne na rzecz surowców oraz zrównoważonego rolnictwa i wydajności, jak również zatwierdziła czteroletni plan działania na rzecz aktywnego starzenia się w dobrym zdrowiu – pilotażowy program rozpoczęty w lutym 2011 r. Europejskie partnerstwa innowacyjne reprezentują nowe podejście w odniesieniu do całego łańcucha obejmującego badania naukowe, rozwój i innowacje, poprzez łączenie zainteresowanych stron z sektora publicznego i prywatnego we współpracy ponad granicami i sektorami, w celu szybszego wdrażania innowacji. Każde z partnerstw ma ambitny cel do osiągnięcia do 2020 r., a rezultaty są spodziewane już w okresie pierwszych trzech lat. Dzisiejsze ogłoszenie ma miejsce tuż przed posiedzeniem Rady Europejskiej, podczas którego ma zostać potwierdzona centralna rola badań naukowych i innowacji w procesie ożywienia europejskiej gospodarki.

Przewodniczący Komisji Europejskiej, José Manuel Barroso, powiedział: „Potrzebujemy innowacji, aby skierować Europę z powrotem na drogę wzrostu gospodarczego i zatrudnienia oraz aby sprostać głównym wyzwaniom, takim jak dostęp do surowców, zrównoważone rolnictwo oraz starzenie się naszego społeczeństwa. Europejskie partnerstwa innowacyjne zlikwidują odgradzające nas mury, usuną wąskie gardła, oraz pozwolą skupić wysiłki na kwestiach, które mają duże znaczenie dla naszych obywateli i przedsiębiorstw."

Europejskie partnerstwa innowacyjne to nowa koncepcja, którą wprowadzono w projekcie przewodnim strategii Europa 2020 „Unia innowacji”. Celem jest usuwanie słabości, wąskich gardeł i barier w europejskim systemie badań i innowacji uniemożliwiających rozwijanie i wprowadzanie na rynek dobrych pomysłów lub spowalniających ten proces. Chodzi tu również o niedoinwestowanie, przestarzałe regulacje, brak norm i fragmentaryzację rynku. Każde partnerstwo jest prowadzone przez grupę sterującą pod przewodnictwem jednego lub kilku komisarzy europejskich, odpowiedzialnych za obszar polityki lub tematykę, których dotyczy partnerstwo. W jego skład wchodzą również przedstawiciele państw członkowskich (ministrowie), członkowie Parlamentu Europejskiego, przedstawiciele sektora, naukowcy oraz inne zainteresowane podmioty. W ramach partnerstw określa się, co należy zrobić, aby pokonać przeszkody – począwszy od dalszego rozwoju technologii po prawidłowe i stymulujące popyt ramy regulujące rynek – oraz by ożywić działania w sektorze publicznym i prywatnym. Partnerstwa nie zastępują programów finansowania lub procesów regulacyjnych, ale stanowią wspólną platformę na rzecz współpracy.

Europejskie partnerstwo innowacyjne na rzecz rolnictwa
Bezpieczeństwa żywnościowe jest jednym z ważniejszych globalnych wyzwań w nadchodzących latach, przy przewidywanym światowym popycie na żywność, który wzrośnie o 70% do 2050 r. (FAO), i gwałtownym wzroście popytu na pasze, błonnik pokarmowy, biomasy i biomateriał. Wyzwaniu temu towarzyszy jednak spowolnienie wzrostu wydajności – w dużej mierze ze względu na zmniejszenie inwestycji w badania naukowe w dziedzinie rolnictwa – oraz zwiększona presja na środowisko i zasoby naturalne. I tak na przykład 45 proc. gleb w Europie zmaga się z problemami jakości. Około 40 proc. gruntów rolnych jest narażonych na zanieczyszczenie azotanami, a w ciągu ostatnich 20 lat, populacja ptaków krajobrazu rolniczego zmniejszyła się o 20-25 proc.

Podsumowując, głównym wyzwaniem dla rolnictwa w przyszłości jest nie tylko produkowanie więcej, ale także w sposób zgodny z zasadami zrównoważonego rozwoju. Problemy te nie zostaną rozwiązane bez silnego impulsu na rzecz badań i innowacji, a w szczególności na rzecz większego zbliżenia naukowców, rolników i innych podmiotów, tak aby przyspieszyło się tempo transferu technologii z sektora nauki do praktyki rolniczej, a rolnicy dostarczali naukowcom w sposób bardziej systematyczny informacji zwrotnych na temat potrzeb związanych z praktykami rolnymi. Europejskie partnerstwo innowacyjne na rzecz wydajnego i zrównoważonego rolnictwa ma na celu stworzenie służącego współpracy interfejsu pomiędzy rolnictwem, gospodarką ekologiczną, nauką i innymi instytucjami, zarówno na szczeblu UE, jak i krajowym i regionalnym. Będzie ono służyć również jako katalizator zwiększający skuteczność działań związanych z innowacją, wspieranych w ramach polityki rozwoju obszarów wiejskich, jak również unijnych badań naukowych i innowacji. Wskazano dwa najważniejsze cele partnerstwa: promowanie produktywności i wydajności sektora rolnego (odwracając ostatnio występującą tendencję spadku wydajności do 2020 r.) oraz zrównoważony rozwój rolnictwa (zabezpieczenie funkcji gleby* na zadowalającym poziomie do 2020 r.).

Komisarz UE ds. rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich, Dacian Cioloş stwierdził: „Kluczowym wyzwaniem dla rolnictwa w przyszłości jest nie tylko produkowanie więcej, ale także lepiej. Uwzględnienie napędzanych popytem badań i innowacji, jak również lepsze rozpowszechnianie najlepszych praktyk, będzie mieć zasadnicze znaczenie w realizacji tego celu."

Redakcja AgroNews, fot. sxc.hu

Źródło: European Parliament