Dnia 5 czerwca br. terytorium Polski zostało oficjalnie uznane przez Komisję Europejską za obszar wolny od zakażenia wirusem choroby Aujeszkyego u świń (ADV). Jest to najwyższy status zdrowotny, jaki może zostać przyznany państwu członkowskiemu w odniesieniu do tej choroby.
W przypadku przemieszczania świń pochodzących z Polski do innych państw członkowskich nie ma konieczności spełniania dodatkowych warunków weterynaryjnych pod względem wirusa choroby Aujeszkyego, w tym wykonywania dodatkowych badań laboratoryjnych próbek pobranych od świń, które mają zostać przemieszczone. Z kolei świnie wprowadzane na terytorium Polski z innych państw członkowskich lub ich obszarów o niższym statusie epizootycznym muszą spełniać dodatkowe wymagania weterynaryjne w tym zakresie.
Od września 2020 r. w Polsce nie wystąpił żaden przypadek choroby Aujeszkyego
Po raz pierwszy choroba Aujeszkyego pojawiła się w Polsce w 1959 r. Program jej zwalczania i monitorowania w populacji świń był prowadzony w na obszarze całego kraju od 2008 r. Przez okres 15 lat prowadzenia tego programu stwierdzono i zwalczono chorobę Aujeszkyego w 19 382 stadach świń, w których wykryto 51 162 zakażonych świń. W pierwszym roku realizacji programu stwierdzono 12 659 ognisk choroby Aujeszkyego, natomiast w 2016 r. już tylko 40.
Od września 2020 r. w Polsce nie wystąpił żaden przypadek choroby Aujeszkyego, co pozwoliło na złożenie przez Głównego Lekarza Weterynarii do Komisji Europejskiej wniosku o uznanie całego terytorium kraju za obszar wolny od zakażenia ADV. Aby utrzymać przyznany status w dalszym ciągu będą kontynuowane badania w ramach stałego monitorowania.
Choroba Aujeszkyego nazywana także wścieklizną rzekomą, jest wirusową, zakaźną i zaraźliwą chorobą świń oraz wielu innych gatunków zwierząt gospodarskich (owiec, krów, koni), zwierząt domowych (psów, kotów) oraz wolno żyjących (dzików, lisów). Głównym nosicielem, rezerwuarem i źródłem zakażenia są chore świnie. Wydalają one wirusy wraz ze śliną, wydzieliną z nosa, z dróg rodnych, z mlekiem, nasieniem i wodami płodowymi. Dla psów niebezpieczne jest surowe mięso i odpady poubojowe. Źródłem zakażenia mogą być także chore dziki, których tkanki mogą po spożyciu zagrażać życiu psów polujących.
W hodowli trzody chlewnej wirus powoduje duże straty związane z mniejszymi przyrostami, upadkami, poronieniami i osłabionymi miotami. Wirus u świń atakuje wiele narządów. Może się utrzymywać w stanie latentnym (uśpionym) nawet przez okres całego życia świni. Czynniki obniżające odporność (stres, nieodpowiednie żywienie, inne choroby) powodują okresowe siewstwo wirusa. Typowymi objawami tej choroby u świń są: gorączka, szare zabarwienie skóry, duszność, biegunka, spadek ciężaru ciała, większe zużycie paszy, drżenie mięśni (drżączka prosiąt), wygięcie kręgosłupa, ślinotok, niedowłady, porażenia. U loch powoduje: zaburzenia rozmnażania (ronienia, martwe płody, słabe mioty, spadek liczby prosiąt w miocie).
Opracowanie:
Maria Schubert