Przypominamy: już od 7 marca 2025 r., na mocy rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obowiązuje zakaz wprowadzania zwierząt, produktów i przedmiotów, które mogą przenosić pryszczycę. Zakaz, wprowadzony w związku z wystąpieniem ogniska pryszczycy (FMD) na Węgrzech, obowiązywać będzie do czasu wydania przez Komisję Europejską (KE) nowych regulacji wprowadzających tymczasowe środki nadzwyczajne.
Aktualizacja działań podejmowanych przez służby weterynaryjne w Polsce, na Węgrzech i na Słowacji:
1. działania służb weterynaryjnych na Węgrzech
Od 7 marca 2025 r., tj. od dnia stwierdzenia ogniska pryszczycy (FMD) w gospodarstwie utrzymującym 1418 sztuk bydła mlecznego, zlokalizowanym w północno-zachodniej części kraju przy granicy ze Słowacją, węgierskie służby weterynaryjne prowadzą następujące działania:
- W gospodarstwie, w którym stwierdzono pryszczycę, trwa likwidacja stada. Zwłoki są unieszkodliwiane w pobliskim zakładzie utylizacji.
- Węgierskie Laboratorium Referencyjne ustaliło serotyp wirusa. Obecnie trwa badanie w Laboratorium Referencyjnym UE.
- Węgierskie służby przeprowadziły wizytacje w ok. 80 proc. gospodarstw położonych w obszarach objętych ograniczeniami.
- Trwa kontrola i pobieranie próbek do badań w gospodarstwach, w których mogło dojść do rozprzestrzeniania się czynnika zakaźnego.
- Na wskazanych obszarach państwa przedłużony został zakaz przemieszczeń zwierząt z gatunków wrażliwych i nadal obowiązuje zakaz przemieszczeń zwierząt gatunków wrażliwych poza granice Węgier.
2. działania służb weterynaryjnych na Słowacji
- Do 14 marca 2025 r. na terytorium Słowacji (na obszarze zagrożonym) prowadzone jest badanie kliniczne zwierząt. Słowackie służby nakazały przeprowadzenie badań klinicznych we wszystkich gospodarstwach komercyjnych utrzymujących gatunki wrażliwe w pasie 5 km od granicy słowacko-węgierskiej.
- Prowadzona jest m.in. kontrola czyszczenia i dezynfekcji pojazdów wjeżdżających i wyjeżdżających z gospodarstw; uruchomione zostały bariery dezynfekcyjne. Działania te są prowadzone w ok. 230 gospodarstwach.
- Na obszarze objętym ograniczeniami wprowadzono zakazy m.in. przemieszczania zwierząt i produktów, zakaz transportu ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego poza obszary objęte ograniczeniami bez zezwolenia właściwej władzy (DVFA Komárno)
- Na obszarze objętym ograniczeniami wprowadzono zakaz transportu nasienia, jaj i zarodków bydła, owiec, kóz i świń z gospodarstw hodowlanych
- Wprowadzony został zakaz organizacji wszystkich imprez masowych, targów, wystaw i zgromadzeń bydła, owiec, kóz i świń.
3. działania prowadzone na granicy słowacko-węgierskiej
Na przejściach granicznych pomiędzy Słowacją a Węgrami prowadzone są kontrole transportu przeznaczonego do przewozu zwierząt i/lub pojazdów, które prawdopodobnie przewożą żywe zwierzęta. Do 10 marca 2025 r. sprawdzono 183 pojazdy. Nie stwierdzono żadnych nieprawidłowości.
4. działania polskiego resortu rolnictwa
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi już 7 marca 2025 r. uruchomił zarządzanie kryzysowe. Tego samego dnia opracowano i opublikowano rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie zakazu wprowadzania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zwierząt, produktów i przedmiotów, które mogą przenosić pryszczycę, obejmujący zakaz przywozu zwierząt oraz mięsa, mleka i produktów z nich wytworzonych z terytorium Węgier oraz 2 województw słowackich. Rozporządzenie obowiązywać będzie do dnia wydania przez KE przepisów wprowadzających regionalizację.
5. działania polskiej Inspekcji Weterynaryjnej
Zgodnie z informacjami przekazanymi przez Głównego Lekarza Weterynarii:
- Główny Lekarz Weterynarii (GLW) uruchomił Zespół Zarządzania Kryzysowego z udziałem Wojewódzkich Lekarzy Weterynarii z Krosna, Krakowa, Katowic i Opola.
- Wprowadzono dyżury służb weterynaryjnych na przejściach granicznych ze Słowacją oraz w Czechach, na bezpośrednich szlakach komunikacyjnych z obszarów występowania choroby.
- Wdrożono dezynfekcję pojazdów przewożących zwierzęta parzystokopytne oraz restrykcyjne kontrole transportów zwierząt. Działania prowadzone są we współpracy z policją, Strażą Graniczną, Krajową Administracją Skarbową i Inspekcją Transportu Drogowego. Realizacja działań dotyczy głównych przejść towarowych na granicach ze Słowacją oraz Czechami.
- Zidentyfikowane zostały wszystkie przesyłki zwierząt parzystokopytnych, które od początku lutego trafiły do Polski, tj. 14 przesyłek do dalszej hodowli, 94 przesyłki do rzeźni.
- W gospodarstwach, w których znajdują się zwierzęta, prowadzony jest ścisły monitoring stanu ich zdrowia, jednocześnie GLW polecił zwrócenie szczególnej uwagi na pochodzenie mięsa wprowadzanego do polskich zakładów przetwórczych.
6. działania podejmowane na przejściach granicznych w Niedzicy, Piwnicznej-Zdroju oraz w Chyżnem
Wojewoda małopolski Krzysztof Jan Klęczar przedstawił Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi raport z pierwszych działań podjętych na trzech wyznaczonych przejściach granicznych w Niedzicy, Piwnicznej-Zdroju oraz w Chyżnem (tylko przez te przejścia przepuszczany jest transport żywych zwierząt).
Na wskazanych przejściach granicznych już od soboty trwają kontrole służb dla przewoźników żywych zwierząt. Swoje patrole pełnią Policja, Straż Pożarna, Inspekcja Transportu Drogowego, Krajowa Administracja Skarbowa, Karpacki Oddział Straży Granicznej oraz funkcjonariusze Wojewódzkiego Inspektora Weterynaryjnego. Jak potwierdził wojewoda małopolski Krzysztof Jan Klęczar:
- Służby – Policja, Straż Pożarna, Inspekcja Transportu Drogowego – działają w sposób skoordynowany, organizując wspólne patrole kontrolujące. Na przejściach granicznych zainstalowano maty i rampy dezynfekcyjne. W Niedzicy i Piwnicznej zastosowano także opryskiwacze ręczne.
- Wszystkie transporty zwierząt są zgłoszone i odbywają się legalnie. Na granicy transport żywych zwierząt kontrolują Karpacki Oddział Straży Granicznej, przedstawiciele Wojewódzkiego Inspektora Weterynaryjnego oraz Urzędu Celno-Skarbowego. Na bieżąco prowadzona jest weryfikacja świadectw zdrowia w systemie TRACES.
Informacja z ostatniej chwili
Komisja Europejska (KE) przyjęła dziś decyzję wykonawczą dotyczącą tymczasowych środków nadzwyczajnych związanych z pryszczycą na Węgrzech. Decyzja ta zostanie opublikowana w Dzienniku Urzędowym UE w jak najkrótszym czasie.
Źródło: MRiRW
