Według e-Petrol.pl w połowie 40-go tygodnia 2023 za benzynę 95-oktanów i olej napędowy trzeba było średnio zapłacić na krajowych stacjach odpowiednio 5,99 zł/l i 6,02 zł/l. Oznacza to, że cena popularnej 95-ki nie zmieniła się w skali tygodnia, a cena średnia diesla wzrosła o 3 grosze. W tym samym czasie LPG podrożał średnio o 2 grosze do 2,99 zł/l.
PKN Orlen skutecznie obniżył wskaźnik wrześniowej inflacji do 8,2%, co było jednym z celów mających miejsce we wrześniu obniżek cen hurtowych i detalicznych przez państwowy koncern.
Po wrześniowych obniżkach ceny krajowe bardzo mocno odbiegają od cen u naszych unijnych sąsiadów. Porównanie z 25-go września pokazują, że diesel był wtedy średnio droższy w Niemczech o 55 eurocentów (ok. 2,52 zł/l), a Pb95 o prawie 63 eurocentów (2,89 zł/l).
Cena diesla u naszymi południowych sąsiadów była zwykle zbliżona do naszej, teraz jest ona wyższa średnio o ponad 38 eurocentów (1,74 zł/l). Na Słowacji ON jest droższy średnio o 41 eurocentów, a w Czechach o 35 eurocentów.
W przypadku Pb-95 jest to średnio także +38 eurocentów/l (+1,74 zł/l). W Czechach benzyna jest droższa o 35 eurocentów/l, a na Słowacji 41 eurocentów.
Ceny średnie paliw w detalu: 04-10-2023 / zmiana tygodniowa (według portalu e-petrol.pl):
• Pb98: 6,67 zł/l (+3 gr/l);
• Pb95: 5,99 zł/l (0 gr/l);
• ON: 6,02 zł/l (+3 gr/l);
• LPG: 2,89 zł/l (+2 gr/l).
Ceny w hurcie mocno spadały przez pierwsze 3 tygodnie września po stabilizacji w sierpniu i mocnym odbiciu w lipcu. W lipcu właśnie wzrosty cen na stacjach nie nadążały za tymi w hurcie, ponieważ PKN Orlen utrzymywał niskie poziomy cen na sieci własnych stacji. Stąd marże modelowe wszystkich sprzedawców paliw były przez wiele tygodni zerowe lub wręcz ujemne.
W wrześniu nastąpiło ręczne sterowanie cen w oderwaniu od realiów rynkowych, a podyktowane zbliżającymi się wyborami.
Na szczęście dla kierowców, ceny paliw są na razie dużo niższe w stosunku do swoich historycznych maksimów z ubiegłego roku (8,08 zł/l ON z października i 7,95 zł/l Pb-95 z czerwca 2023). Diesel kosztuje na stacjach o 15% mniej niż przed rokiem, a cena Pb95 jest o 1,5% niższa w skali roku, a w hurcie paliwo to kosztuje o 29 gr/l mniej niż rok temu.
Jeśli jednak dołożymy do obecnych poziomów 1,5-1.7 zł/l, to okaże się, że paliwa będą na stacjach dużo droższe niż rok temu, a ich poziom będzie podążał w kierunku ubiegłorocznych szczytów.
Zmiany cen paliw w skali roku i od rozpoczęcia wojny na Ukrainie:
W połowie 40-go tygodnia 2023 uśredniona marża modelowa stacji paliw sięga dla ON 18 gr/l (też 15 gr/l tydzień wcześniej) i 16 gr/l dla Pb95 (tydzień wcześniej było to 15 gr/l).
Marże modelowe liczone są od oficjalnych cen hurtowych PKN Orlen i nie uwzględniają upustów (zwykle 15-30 gr/l) udzielanych poszczególnym odbiorcom (stacjom paliw), ale też nie uwzględniały upustów wakacyjnych stosowanych przez różne sieci stacji. Aktualnie powyższe wyliczenia mają sens jedynie dla stacji, które zaopatrują się w Orlenie. Pozostałe stacje zmuszone są sprzedawać paliwa poniżej kosztów zakupu.
Marże modelowe stacji paliw w skali rocznej:
W skali całego 2022 roku średnia marża modelowa stacji paliw na sprzedaży diesla wyniosła 6 gr/l, a dla Pb95 12 gr/l. Są to poziomy dużo niższe niż w kilku poprzednich latach.
Od początku 2023 roku analogiczna marża średnia stacji paliw wynosi po ok. 15 groszy/l dla benzyny 95-oktanów i dla oleju napędowego. O ile marża na sprzedaży benzyny jest w tym roku zbliżona do średniej wieloletniej, to w przypadku ON jest ona w 2023 roku dużo wyższa od średniej.
Ceny paliw w kraju:
Dla porównania, notowania ropy Brent (usd/b) na tle zmian kursu usd/pln (lewa oś):
W cenniku hurtowym PKN Orlen w skali tygodnia kończącego się 4-go października 2023, cena netto diesla i benzyny nie zmieniła się (-1 groszy tydzień wcześniej w przypadku obu głównych paliw). W skali września benzyna potaniała jednak o 64 grodzy, a ON o 42 grosze na litrze. Oczywiście, tak tanio mogą zaopatrywać się jedynie podmioty, które wcześniej miały podpisane umowy z Orlenem. Państwowy koncern, jak sam oświadczył, odpowiada za 65% hurtowego i detalicznego rynku paliw. Pozostali właściciele stacji paliw i dostawcy hurtowi podlegają normalnym zjawiskom rynkowym, stąd albo oferują droższe paliwo, albo ponoszą straty na sprzedaży.
Dla przypomnienia, w skali sierpnia ceny hurtowe obu paliw zmieniły w niewielkim zakresie. Za to w lipcu ceny zwiększyły się odpowiednio o 37 gr/t (Pb95) i 33 gr/l (ON).
Porównując ceny od początku 2023 można zauważyć, że benzyna w hurcie tanieje o 50 gr/l (Pb95), a diesel traci w tym czasie 1,31 l za litr (bez VAT).
Koniec serii gwałtownych obniżek?
Za nami drugi tydzień stabilizacji w cenniku hurtowym PKN Orlen po serii gwałtownych obniżek. Ceny obu głównych paliw są najniższe w UE, mimo utrzymujących się na bardzo wysokim poziomie notowań ropy i wyjątkowo słabym złotym.
Notowania giełdowe ropy Brent sięgały 94,3 usd/b przed tygodniem, by przekroczyć 95 usd/b w czwartek (28.09.2023). Na szczęście kolejne dni przyniosły lekkie przeceny do poniżej 90 usd/b (w południe 04.10.2023). Nadal są to wyceny ropy Brent najwyższe od połowy listopada 2022 roku. Ropa pozostaje droga za sprawą przedłużenia do końca roku ograniczenia wydobycia ropy przez kartel OPEC+, a szczególnie przez Arabię Saudyjską i Rosję.
W prawdzie na rynek wracają cyklicznie obawy o przyszły popyt na surowce, to jednak globalna podaż ropy została mocno ograniczona, a OPEC+ dba o utrzymanie wysokich cen na rynku.
Jednocześnie wzrosty cen szerokiej grupy towarów hamowane są przez drożejącego dolara, wysokie stopy procentowe i możliwe dalsze podwyżki kosztu pieniądza w Europie i w USA.
Dopiero w minioną środę (04.10.2023) doszło do dużej przeceny na rynku ropy po decyzji Rosji o zniesieniu zakazu eksportu diesla i dzięki gwałtownemu wzrostowi zapasów benzyny w USA.
Wycena dolara wahała się w minionym tygodniu w szerokim zakresie 4,37 – 4,42 pln (najwyżej od marca tego roku). W skali analizowanego tygodnia kurs złotego do usd prawie się nie zmienił.
Kursy walut mają duże znaczenie dla cen, ponieważ Polska importowała w 2022 roku aż 30% diesla, 23% zużywanych w kraju benzyn i prawie cały LPG.
Trwające osłabienie złotego przekłada się bezpośrednio na podwyżki cen jedynie LPG, ponieważ ceny pozostałych paliw są sztucznie zaniżane przez państwowy PKN Orlen.
Andrzej Bąk – eWGT
Źródło cen: PKN Orlen, e-petrol.pl, barchart.com, KE
