Polski system ochrony zdrowia zwierząt czeka duża modernizacja. Senat przyjął w czwartek poprawki do ustawy o ochronie zdrowia zwierząt, która wdraża do krajowego porządku prawnego unijne regulacje obowiązujące od 2021 roku. Nowe przepisy mają nie tylko uporządkować zasady zwalczania chorób, ale też ułatwić życie rolnikom i lekarzom weterynarii.
Więcej elastyczności i sprawiedliwości w odszkodowaniach
Najważniejszą zmianą, na którą czekało wielu rolników, jest nowy system wypłaty odszkodowań za szkody spowodowane chorobami zwierząt. Dotychczas zasady miały charakter „zero-jedynkowy” — rolnik otrzymywał pełne odszkodowanie albo nic, jeśli w gospodarstwie stwierdzono nieprawidłowości proceduralne.
Teraz system stanie się bardziej proporcjonalny i elastyczny. W miejsce całkowitej odmowy wprowadzono procentowe obniżki odszkodowań – tak, aby drobne uchybienia nie przekreślały szans na rekompensatę.
Ponadto rozszerzono katalog zwierząt i produktów, za które będzie przysługiwało odszkodowanie z budżetu państwa. Dotyczy to m.in. zwierząt padłych w wyniku choroby zakaźnej, co do tej pory nie zawsze było objęte wsparciem.
Silniejsza Inspekcja Weterynaryjna
Nowa ustawa porządkuje również zadania i kompetencje Inspekcji Weterynaryjnej, która pozostaje kluczową instytucją odpowiedzialną za monitorowanie i zwalczanie chorób zwierząt. Regulacje określają precyzyjnie zakres jej działań, a także relacje z innymi jednostkami administracji publicznej.
Celem jest zwiększenie skuteczności działań w przypadku wystąpienia ognisk chorób, takich jak ASF czy ptasia grypa. W praktyce oznacza to szybsze decyzje, mniej biurokracji i lepszą koordynację między inspekcjami terenowymi.
Ułatwienia dla lekarzy weterynarii
W ustawie znalazły się też przepisy upraszczające procedury dla samorządu lekarzy weterynarii. Okręgowe rady lekarsko-weterynaryjne będą mogły szybciej wydawać zaświadczenia o prawie wykonywania zawodu, a Komisja ds. Specjalizacji Lekarzy Weterynarii zyska nowe uprawnienia w zakresie przyznawania dyplomów specjalizacyjnych.
To rozwiązanie ma usprawnić proces kształcenia i potwierdzania kwalifikacji lekarzy, co w praktyce przełoży się na lepszą dostępność usług weterynaryjnych – szczególnie na terenach wiejskich.
Unijne standardy w krajowym wydaniu
Nowa ustawa jest dostosowaniem polskiego prawa do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) w sprawie zdrowia zwierząt, które obowiązuje od 2021 roku. Chociaż przepisy unijne stosowane są bezpośrednio, ich wdrożenie wymagało doprecyzowania procedur i podziału kompetencji w krajowym systemie.
Nowe przepisy mają też zastąpić dotychczasową ustawę o ochronie zdrowia zwierząt i zwalczaniu chorób zakaźnych.
Co dalej?
Za przyjęciem uchwały głosowało 61 senatorów, przeciw było 29, nikt nie wstrzymał się od głosu. Poprawki mają głównie charakter redakcyjny i doprecyzowujący. Teraz ustawa wróci do Sejmu, który zdecyduje o jej ostatecznym kształcie.
Większość przepisów zacznie obowiązywać po upływie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia. Dla rolników oznacza to większą pewność w kwestiach odszkodowań i szybsze działania służb weterynaryjnych w przypadku pojawienia się chorób zwierząt.
