Siew nasion kukurydzy, uprawa gleby, nawożenie oraz odchwaszczanie to najważniejsze elementy technologii uprawy kukurydzy, które decydują o rentowności produkcji.
Termin siewu
Istotnym elementem technologii uprawy kukurydzy jest dobór odpowiedniego terminu siewu nasion. Kukurydza jest gatunkiem ciepłolubnym, co oznacza, iż wymaga ona stosunkowo wysokich temperatur do zapoczątkowania procesu kiełkowania nasion oraz prawidłowego rozwoju siewek. Odmiany o ziarnie typu dent powinno się wysiewać dopiero wówczas, gdy temperatura gleby osiągnie 10-12°C, natomiast odmiany o ziarnie typu flint, które z reguły posiadają wyższą tolerancję na niskie temperatury oraz lepszy wigor początkowy, można wysiewać już przy 8-9°C. Ogólnie rzecz ujmując w pierwszej kolejności powinno się wysiewać odmiany przeznaczone do zbioru na ziarno, a dopiero później odmiany przeznaczone do zbioru na kiszonkę. Wynika to z faktu, iż opóźnienie terminu siewu, czyli wydłużenie długości dnia, stymuluje w roślinie wytworzenie większej masy wegetatywnej kosztem obniżenie plonu ziarna. Dlatego też terminowe przeprowadzenie siewu nasion jest bardziej istotne w przypadku kukurydzy uprawianej na ziarno, niż na kiszonkę.
Obsada
Kolejnym istotnym elementem agrotechniki, który ma bardzo duży wpływ na wysokość plonowania kukurydzy, jest wybór optymalnej ilości wysiewu nasion, czyli ustalenie właściwej obsady roślin. Poszczególne odmiany, w zależności od swojej wczesności, budowy morfologicznej oraz przeznaczenia, różnią się między sobą pod względnej optymalnej obsady, przy której plonują najwyżej. Odmiany wcześniejsze, które z reguły wytwarzają mniejszą biomasę niż odmiany późniejsze można wysiewać w większym zagęszczeniu. Podobnie w większym zagęszczeniu wysiewa się odmiany przeznaczone do zbioru na kiszonkę, a w mniejszym odmiany przeznaczone do zbioru na ziarno, ponieważ zwiększenie zagęszczenia roślin, podobnie jak opóźnienie terminu siewu, powoduje wytworzenie większej biomasy roślin.
Typ kolby
Ilość wysiewu nasion należy również dostosować do typu kolby, jaki dana odmiana posiada. Mieszańce o kolbach typu flex, których wielkość zależy od obsady roślin oraz warunków klimatyczno-glebowych, charakteryzują się stosunkowo dobrą stabilnością plonowania przy zróżnicowanym zagęszczeniu roślin i osiągają najwyższe plony przy średnio wysokich obsadach. Natomiast odmiany o kolbach typu fix, których wielkość właściwie nie ulega zmianie w zależności od warunków uprawowych, z reguły plonują najwyżej przy wyższych obsadach niż odmiany o kolbach typu flex, szczególnie na stanowiskach o wysokim potencjale plonowania. Ponadto ilość wysiewu nasion należy również dostosować do rodzaju gleby. Mnogość czynników wpływających na optymalną ilość wysiewu nasion oraz docelową obsadę roślin w danych warunkach uprawowych sprawiają, iż najlepszym rozwiązaniem jest skorzystanie z rekomendacji agrotechnicznych producenta danej odmiany. Na przykład odmianę DKC3201 (FAO 240), która charakteryzuje się bardzo silnym wigorem początkowym i wysoką tolerancją na niskie temperatury, można wysiewać już przy temperaturze gleby wynoszącej 8-9°C. Optymalna ilość wysiewu nasion wynosi od 75 tys. nasion/ha na glebach słabszych o niskiej pojemności wodnej do 90 tys. nasion/ha na najlepszych glebach o wysokim potencjale plonowania.
Głębokość wysiewu
Ostatnim czynnikiem, który należy wziąć pod uwagę jest głębokość wysiewu nasion. Parametr ten zależy od aktualnego stanu uwilgotnienia gleby. Zawsze należy dążyć do tego, aby nasiona umieszczać na takiej głębokości, aby miały one kontakt z wilgocią glebową. W związku z tym, w zależności od zwięzłości danej gleby oraz od przebiegu warunków pogodowych, głębokość wysiewu nasion jest parametrem zmiennym. To znaczy, iż na tym samym polu w różnych latach o innym stopniu uwilgotnienia gleby powinny być przyjęte różne głębokości siewu nasion oraz że w tym samym roku na różnych polach o innej zwięzłości także powinny być przyjęte różne głębokości siewu nasion. Orientacyjnie głębokości te wynoszą 4-5 cm na glebach ciężkich oraz 6-7 cm na glebach lekkich.
Staranne przeprowadzenie siewu nasion jest jednym z najważniejszych elementów agrotechniki kukurydzy. Roślina ta wykazuje dużą wrażliwość na błędy uprawowe popełnione w tym okresie. Jakość siewu w dużym stopniu determinuje wysokość możliwego do uzyskania plonu.
Marcin Liszewski
