Podczas ostatniego posiedzenia Rady UE ds. Rolnictwa i Rybołówstwa w Brukseli unijni ministrowie rozpoczęli debatę nad przyszłością Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) po 2027 roku. Spotkanie było okazją do zaprezentowania przez Komisję Europejską trzech projektów rozporządzeń, które wyznaczą ramy funkcjonowania WPR w kolejnej perspektywie budżetowej.
Nowe propozycje Komisji Europejskiej
Komisja Europejska przedstawiła pakiet legislacyjny obejmujący trzy kluczowe elementy:
- rozporządzenie ustanawiające warunki wdrażania unijnego wsparcia w ramach WPR,
- rozporządzenie dotyczące wspólnej organizacji rynku,
- rozporządzenie odnoszące się do unijnego programu dla szkół.
Nowe regulacje mają zapewnić większą spójność polityki rolnej z innymi obszarami działania Unii Europejskiej, a jednocześnie odpowiedzieć na rosnące wyzwania związane z ochroną środowiska, bezpieczeństwem żywnościowym i zrównoważonym rozwojem obszarów wiejskich.
Polska: silna i odrębna WPR gwarantem bezpieczeństwa żywnościowego
Minister rolnictwa Stefan Krajewski podczas obrad podkreślił, że utrzymanie silnej, odrębnej WPR – zarówno pod względem merytorycznym, jak i finansowym – jest fundamentem bezpieczeństwa żywnościowego w Unii.
– Silna, odrębna WPR z odpowiednim, stabilnym budżetem jest fundamentem bezpieczeństwa żywnościowego Unii. Obawiam się, że propozycja włączenia WPR do jednego funduszu i jednego planu stworzy ryzyko konkurowania ze sobą obszarów wiejskich i miejskich, i ograniczy skuteczność realizacji celów WPR – powiedział minister Krajewski.
Zdaniem szefa resortu rolnictwa, kluczowe jest zapewnienie stabilności finansowania, zwłaszcza dla rolników wdrażających wymogi środowiskowe. Ważne pozostaje również utrzymanie minimalnego poziomu wsparcia dla rozwoju obszarów wiejskich oraz stosowanie zasady „rural proofing”, czyli uwzględniania potrzeb wsi w unijnych politykach.
Sprawiedliwy podział środków i dwufilarowy model
Polska oczekuje od Komisji Europejskiej jasności w zakresie metodologii podziału środków pomiędzy państwa członkowskie. Dyskusja na temat kwot i zasad ich przydziału będzie jednym z najważniejszych etapów negocjacji.
Warszawa jednoznacznie opowiada się za utrzymaniem dwufilarowego modelu WPR, który łączy bezpośrednie wsparcie dla rolników z działaniami na rzecz rozwoju obszarów wiejskich. Dzięki temu system pozostaje stabilny, przewidywalny i dostosowany zarówno do wyzwań produkcji rolnej, jak i do potrzeb społeczno-gospodarczych wsi.
Co dalej?
Debata w Radzie UE otwiera długi proces negocjacyjny, który zadecyduje o kształcie unijnej polityki rolnej po 2027 roku. Dyskusja o budżecie i priorytetach WPR będzie toczyć się równolegle z rozmowami na temat przyszłych wieloletnich ram finansowych Unii Europejskiej.
Dla Polski i innych państw członkowskich kluczowe będzie znalezienie równowagi między ambicjami środowiskowymi a realnym wsparciem dla rolników i obszarów wiejskich. W obliczu globalnych wyzwań, takich jak zmiany klimatyczne, niestabilne rynki czy kryzysy geopolityczne, silna i odpowiednio finansowana WPR pozostaje jednym z filarów europejskiego bezpieczeństwa i suwerenności żywnościowej.
