Rolnictwo zrównoważone – praktyczne rozwiązania w gospodarstwie

Praktyczne zastosowanie zasad rolnictwa zrównoważonego Polskie Stowarzyszenie Rolnictwa Zrównoważonego „ASAP” przedstawiło na przykładzie gospodarstwa współpracującego ze Stowarzyszeniem – AGRO-RAPPOL w Przytocku.

Agata i Piotr Rapta

Powierzchnia gospodarstwa wynosi 350 ha gruntów własnych i dzierżawionych. Gospodarstwo uprawia rośliny w cyklu czteroletnim i są to: ziemniaki, zboża, rzepak, rośliny strączkowe i motylkowe. Bazę w Przytocku i park maszynowy właściciele: Agata i Piotr Rapta, dzielą z gospodarstwem rodziców oraz braci. Pozwala to na pełne wykorzystanie potencjału gospodarstw i zoptymalizowanie kosztów.

Gospodarstwo AGRO-RAPPOL powstało w 2008 roku po przekazaniu państwu Rapta przez rodziców 35ha ziemi. W kolejnych latach następował rozwój gospodarstwa poprzez systematyczne dokupowanie gruntów na drodze przetargów z ANR osiągając 350 ha w dniu dzisiejszym.

Podstawowe cele właścicieli to:
• stworzenie rodzinnego gospodarstwa rolnego, które dzięki przemyślanemu systemowi zarzadzania na kilku poziomach (gleba, finanse i społeczność lokalna) będzie pozwalało na stabilne utrzymanie kolejnych pokoleń.
• zdobycie pozycji trwałego lidera lokalnej społeczności, który dzięki swoim działaniom będzie wskazywał drogę innym.
• osiągniecie wzrostu satysfakcji pracowników, współpraca i aktywizacja społeczeństwa z regionu.

Aby osiągnąć cele, rozwój gospodarstwa nastawiony jest na wykorzystywanie nowych technik
i technologii, które mogą zapewnić długoterminowy zysk, poprawę jakości wytwarzanych produktów przy racjonalnym wykorzystaniu zasobów i ochronie środowiska.

Gospodarstwo w Przytocku jest laureatem nagród:
• Tytuł „Wice Mistrza Agroligi 2009”.
• Słupska „Bursztynowa Bulwa”, nagroda Starosty Słupskiego dla Wzorowego Producenta Ziemniaków.

AGRO – RAPPOL jest jednym z pierwszych gospodarstw na Pomorzu wdrażającym system dobrych praktyk rolniczych GLOBAL GAP.

Wiedza o rolnictwie to u gospodarzy efekt wychowania w gospodarstwie oraz merytoryczna wiedza wyniesiona ze studiów rolniczych, którą cały czas pogłębiają. „Rolnictwo jest bardzo ważnym sektorem gospodarki i jakże bardzo trudnym do prowadzenia. Posiadamy świadomość ograniczonych zasobów naturalnych Ziemi, dlatego stosujemy w swoim gospodarstwie zasady rolnictwa zrównoważonego. Dzisiaj są one dobrowolne jednak niedługo będą koniecznością. Duża grupa rolników świadomych, odpowiedzialnych i kierujących się zdrowym rozsądkiem gospodaruje w sposób zrównoważony nawet o tym nie wiedząc. Korzyści stosowania w/w zasad będą widoczne w dłuższej perspektywie” – mówi Piotr Rapta. 

Istotnym krokiem w rozwoju gospodarstwa jest współpraca z Polskim Stowarzyszeniem Rolnictwa Zrównoważonego „ASAP”, do którego gospodarzy zaprosiła firma BAYER – członek Stowarzyszenia.

Świadomi korzyści płynących ze zmiany gospodarowania, Państwo Rapta z wielkim zaangażowaniem i uporem realizują założenia z listy kontrolnej Stowarzyszenia.

Przedstawiciele Stowarzyszenia "ASAP"

System rolnictwa zrównoważonego ma na celu zagwarantowanie godziwego wynagrodzenia rolnika, troskę o stan środowiska oraz rozwijanie i realizację potrzeb społecznych.

W gospodarstwie AGRO – RAPPOL wdrażanie zasad rolnictwa zrównoważonego przebiega na wielu płaszczyznach, najważniejsze to:

Zarzadzanie glebą: coroczne badanie gleby i dostosowanie nawożenia do wyników, odpowiednie zmianowanie: 4-5 letni cykl upraw umożliwia zachowanie i podnoszenie żyzności gleby, przez co ograniczamy stosowanie sztucznych nawozów oraz środków ochrony roślin. Zapobieganie fizycznym zmianom gleby poprzez ograniczenie ilości przejazdów i kontrolę szerokości ogumienia (im szersze ogumienie, tym mniejszy nacisk kół na glebę).

Zrównoważona przechowalnia:
– komputerowe sterowanie klimatem przechowalni – zapewnia odpowiednie warunki przechowania ziemniaka, które pozwalają na zachowanie jego parametrów jakościowych,
– zasyp do przechowalni – ziemniaki sypane na pryzmę za pomocą automatycznego zasypu, który wyposażony w czujniki wysokości na wysięgniku, precyzyjnie wykonuje swoją pracę nie uszkadzając bulw w trakcie ich przemieszczania.

Park maszynowy

Ochrona upraw:

– DSS system – pomaga dobrać odpowiedni środek ochrony roślin oraz czas wykonania zabiegu
w  oparciu o komputerowy system wspomagania decyzji. System szybko i precyzyjnie reaguje na zagrożenia, które pojawiają się na polu. Działa na  podstawie informacji o uprawie i danych pogodowych, które odczytywane są z własnej stacji meteorologicznej.

– Precyzja aplikacji – środki ochrony roślin aplikowane są na podstawie map cyfrowych, które dokładnie określają wielkość dawek do konkretnych miejsc na polu.

– Opryskiwacz z rękawem powietrznym i kontrolą sekcji – pozwala precyzyjnie wykonać zabieg dzięki rękawowi, który zapobiega znoszeniu cieczy, przez co dociera ona dokładnie w wyznaczone miejsca. Kontrola sekcji uniemożliwia nałożenie się ścieżek aplikacji – poszczególne sekcje opryskiwacza wyłączają się automatycznie, by zapobiec ponownemu opryskowi w tym samym miejscu.

– Jazda równoległa – system w ciągnikach eliminujący pokrywanie się ścieżek  przejazdów, przez co praca maszyny na polu odbywa się z dokładnością do nawet 2,5 cm.

– Coroczna kalibracja i przegląd techniczny opryskiwacza – zapewnienie stałej precyzji działania opryskiwacza.

Bioróżnorodność: świadomość prowadzenia działalności w sąsiedztwie parku krajobrazowego
i rezerwatów przyrody. Stosowanie dobrych praktyk rolniczych, które ograniczają negatywny wpływ na okoliczną naturę:

– dokarmianie zwierzyny leśnej – jest to sposób na zatrzymanie zwierząt w ich naturalnym siedlisku i zapobieganie wędrówkom w poszukiwaniu jedzenia, które z reguły wiążą się ze szkodami na polach uprawnych. By zapobiec zniszczeniom, pola są grodzone. Stosowane są też zapachy odstraszające.

– współpraca z lokalnym pszczelarzem – dostosowanie czasu wykonania zabiegów na polu
z cyklem życia pszczół.

– selektywne środki ochrony roślin – ukierunkowane na konkretne gatunki roślin, przez co nie szkodzą innym.

Dbałość o środowisko poprzez ograniczenie emisji gazów cieplarnianych:
– nowoczesne maszyny – niższa emisja CO2,

– agregacja prac polowych – ograniczenie emisji spalin i kurzu,

– pompy ciepła – korzystanie z odnawialnych źródeł energii i eliminacja zanieczyszczeń związanych ze spalaniem paliw kopalnianych,

– kontrola emisji CO2 – dokonywanie rokrocznie po zakończeniu sezonu pomiaru objętości wyemitowanego do atmosfery CO2. W ten sposób oceniamy skuteczność naszych działań prowadzących do redukcji emisji tego gazu,

– wapno w formie granulatu – rezygnacja z pylistej formy, która jest bardzo podatna na znoszenie przez wiatr,

– suszarnia zbóż wyposażona w siatki przeciwpyłowe – ogranicza emisję pyłów, plew i innych odpadów roślinnych do powietrza.

Oprócz zrównoważonych rozwiązań w gospodarstwie, Państwo Rapta kładą duży nacisk na aspekt społeczny. Kreują pozytywny wizerunek gospodarstwa w oczach społeczności lokalnej przez udzielane wsparcie, uczestnictwo i zaangażowanie w lokalne przedsięwzięcia o charakterze społecznym oraz kulturalnym.

Redakcja AgroNews, fot.: MN