Od 1 czerwca 2025 r. obowiązuje nowa ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia (Dz.U. z 2025 r. poz. 620), podpisana przez Prezydenta RP w kwietniu br. Zastąpiła ona dotychczasową ustawę o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z 2004 roku. Nowe przepisy poszerzają możliwość rejestracji jako bezrobotny m.in. dla rolników, którzy dotąd byli z tej możliwości wykluczeni.
Nowa definicja bezrobotnego – rolnicy mogą się rejestrować
Najważniejszą zmianą dla mieszkańców wsi jest nowa definicja osoby bezrobotnej, dzięki której rolnik posiadający gospodarstwo przekraczające 2 ha przeliczeniowe może zarejestrować się w urzędzie pracy. Dotyczy to zarówno właścicieli, jak i posiadaczy samoistnych czy zależnych nieruchomości rolnych – zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego – a także współmałżonków i domowników, którzy stale pracują w takim gospodarstwie i podlegają ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu.
To istotna zmiana – dotychczas osoby prowadzące większe gospodarstwa były wyłączone z pomocy oferowanej przez urzędy pracy, w tym z dostępu do szkoleń, doradztwa czy instrumentów wsparcia finansowego.
Nowe możliwości: szkolenia, doradztwo, aktywizacja
Po rejestracji w Powiatowym Urzędzie Pracy rolnik uzyskuje status osoby bezrobotnej, co otwiera dostęp do szeregu narzędzi wspierających aktywizację zawodową. Osoby zarejestrowane będą mogły m.in.:
- uczestniczyć w bezpłatnych szkoleniach zawodowych,
- korzystać z doradztwa zawodowego i pośrednictwa pracy,
- ubiegać się o dotacje na rozpoczęcie działalności gospodarczej,
- brać udział w programach aktywizacyjnych czy stażach.
To szansa na zdobycie nowych kwalifikacji i przebranżowienie się dla osób, które chcą zmienić profil zawodowy lub rozszerzyć działalność poza rolnictwem.
Dochód pod kontrolą – ważny limit przy rejestracji
Rolnik ubiegający się o status bezrobotnego musi przedstawić zaświadczenie o wysokości stałego dochodu. Zgodnie z ustawą, dochód ten nie może przekraczać połowy przeciętnego wynagrodzenia. Przekroczenie tego limitu uniemożliwi uzyskanie statusu osoby bezrobotnej i skorzystanie z przysługujących świadczeń.
KRUS czy ZUS? Uważaj na skutki rejestracji
Uwaga! Po uzyskaniu statusu osoby bezrobotnej i ewentualnym nabyciu prawa do zasiłku dla bezrobotnych, rolnik przestaje podlegać ubezpieczeniu społecznemu rolników w KRUS. Z mocy prawa zostaje objęty obowiązkowym ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym w ZUS.
To kluczowa decyzja, która może mieć długofalowe skutki finansowe i emerytalne, dlatego każda osoba rozważająca rejestrację powinna dokładnie przeanalizować swoją sytuację i uzyskać pełne informacje w KRUS oraz PUP.
Podsumowanie: nowa szansa, ale też nowe obowiązki
Nowe przepisy likwidują wieloletnią barierę w dostępie rolników do wsparcia z urzędów pracy, otwierając przed nimi szersze możliwości aktywizacji zawodowej. Zmiany są pozytywne, ale wymagają rozwagi i oceny korzyści oraz potencjalnych strat, zwłaszcza w kontekście zmiany systemu ubezpieczeń społecznych.
Rolnicy zainteresowani rejestracją powinni skontaktować się z Powiatowym Urzędem Pracy oraz placówką KRUS, aby otrzymać indywidualną poradę i przeprowadzić analizę swojej sytuacji przed podjęciem decyzji.
