Choć ogólny import żywności z Rosji do Polski znacząco zmalał, jeden produkt wybija się w statystykach – ogórki. Napływ tych warzyw na polski rynek osiągnął rekordowe poziomy, budząc niepokój wśród krajowych producentów oraz urzędników odpowiedzialnych za jakość handlową żywności. Co więcej, rosnące obawy dotyczą również ich potencjalnego reeksportu do innych krajów Unii Europejskiej.
Import z Rosji spadł, ale nie dotyczy to ogórków
Jak wynika z danych Eurostatu w styczniu 2025 r. import produktów rolno-spożywczych z Rosji spadł o 79% w porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego. Jednak ogórki są tu wyjątkiem. Rosyjska państwowa agencja RIA Nowosti podaje, że w marcu Rosja zwiększyła eksport ogórków do Polski do poziomu najwyższego od czterech lat – polskie firmy zakupiły 2,1 tys. ton o wartości 2,7 mln euro, czyli 2,5 razy więcej niż w lutym i o 25% więcej niż w marcu 2024 r.
Rosja dominuje wśród dostawców ogórków do Polski
Według oficjalnych danych, Rosja odpowiada za aż 83% importowanych do Polski ogórków. Pozostałe partie pochodzą z Turcji, Białorusi i Ukrainy. Co więcej, Polska stała się głównym importerem rosyjskich ogórków w całej Unii Europejskiej. Taka dominacja jednego kraju budzi zrozumiały sprzeciw rolników i producentów, zwłaszcza w kontekście obowiązujących sankcji i deklarowanego wsparcia dla Ukrainy.
Obawy o rzetelność oznakowania i reeksport
Coraz częściej pojawiają się wątpliwości dotyczące prawidłowego oznaczania kraju pochodzenia rosyjskich ogórków. Eksperci ostrzegają, że produkty te mogą trafiać na rynek jako „polskie” lub „europejskie”, co zaburza uczciwą konkurencję i wprowadza konsumentów w błąd.
Dodatkowo istnieje ryzyko reeksportu tych warzyw do innych krajów UE, co już dziś budzi sprzeciw m.in. łotewskich producentów. Jak podaje RMF, Łotysze obawiają się, że rosyjskie ogórki po przejściu kontroli w Polsce są reeksportowane do ich kraju, co podważa sens wspólnotowej polityki sankcyjnej.
Kontrole potwierdzają wzrost importu
Zwiększony napływ rosyjskich ogórków nie umknął także Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, która potwierdziła, że w pierwszym kwartale 2025 roku import ogórków z Rosji był znacząco wyższy niż rok wcześniej. Choć wszystkie skontrolowane partie miały spełniać normy jakościowe, rolnicy alarmują, że problemem nie jest jakość, lecz skala i warunki konkurencji.
Producenci apelują o embargo
— „Z jednej strony wspieramy Ukrainę naszymi zasobami, a z drugiej pozwalamy Rosji i Białorusi na sprzedaż produktów w Polsce lub ich tranzyt przez nasz kraj do Unii Europejskiej. To jest paradoks” – mówi Łukasz Gwizdała, dyrektor operacyjny Stowarzyszenia Producentów Pomidorów i Ogórków pod Osłonami, w rozmowie z portalem O2.
Polscy producenci postulują wprowadzenie embarga na rosyjskie ogórki, argumentując, że konkurencja z importem z Rosji jest nieuczciwa. Wynika to m.in. z dostępu Rosjan do tanich surowców energetycznych, co znacząco obniża koszty produkcji warzyw w szklarniach. Polscy ogrodnicy, pozbawieni podobnych warunków, nie są w stanie konkurować cenowo.
— „Aby uprawiać pomidory i ogórki w naszych szklarniach, musimy je najpierw ogrzać. Używamy miału, którego ceny po wybuchu wojny poszły mocno w górę. Rosjanie mają tani gaz i węgiel. To nie jest rynek – to dumping” – podkreśla Gwizdała.
Decyzje mogą zapaść wkrótce
Według nieoficjalnych informacji, decyzje dotyczące potencjalnych ograniczeń importu ogórków z Rosji mogą zapaść w ciągu najbliższego miesiąca lub dwóch. Zainteresowane są zarówno polskie władze, jak i instytucje unijne, które muszą odpowiedzieć na pytanie, czy kontynuacja importu z kraju-agresora jest zgodna z polityką Unii Europejskiej.
Podsumowanie:
- Import żywności z Rosji do Polski spadł, ale ogórki stanowią wyjątek – ich napływ rośnie dynamicznie.
- Rosja dostarcza ponad 80% ogórków importowanych do Polski.
- Niejasne oznakowanie pochodzenia i ryzyko reeksportu wzbudzają obawy w UE.
- Producenci nawołują do wprowadzenia embarga na rosyjskie ogórki.
- Decyzje mogą zostać podjęte już latem 2025 roku.
Wydaje się, że kwestia rosyjskich ogórków to nie tylko problem rolniczy, ale polityczny i gospodarczy test dla Polski oraz całej Unii Europejskiej.
4o
