Zgodnie z przepisami art. 14 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2115, państwa członkowskie zobowiązane są do wprowadzenia od dnia 1 stycznia 2025 r. do krajowego porządku prawnego mechanizmu warunkowości społecznej. Mechanizm ten polega na uzależnieniu wysokości wsparcia od przestrzegania wybranych przepisów z zakresu prawa pracy (m.in. poprawność zatrudnienia pracowników w gospodarstwie czy warunki BHP).
Mechanizmem warunkowości społecznej objęci zostaną rolnicy, którzy wnioskują o przyznanie:
1) płatności bezpośrednich, w tym: podstawowego wsparcia dochodów, płatności redystrybucyjnej, płatności dla młodych rolników, płatności związanych z produkcją oraz płatności w ramach ekoschematów (w tym dobrostanowej),
2) płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych, płatności ekologicznych lub premii z tytułu zalesień, zadrzewień lub systemów rolno-leśnych,
3) płatności ONW.
Kto przeprowadzi kontrole?
Kontrole na potrzeby warunkowości społecznej będzie wykonywała Państwowa Inspekcja Pracy (PIP), która zgodnie z przepisami art. 1 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy, jest organem powołanym do sprawowania nadzoru i kontroli przestrzegania prawa pracy, w szczególności przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a więc jest organem odpowiedzialnym za egzekwowanie prawodawstwa w dziedzinie polityki społecznej i zatrudnienia oraz mających zastosowanie norm pracy, o których mowa w przepisach. Zaproponowane rozwiązanie umożliwia wykorzystanie, na potrzeby warunkowości społecznej, istniejącego w PIP systemu typowania i kontroli, opartego o wiedzę i doświadczenie PIP oraz inspektorów kontrolujących niezgodności. PIP będzie wykonywała typowanie podmiotów do kontroli na podstawie historii kontroli tych podmiotów, wpływających skarg oraz przyjętych priorytetów kontrolnych PIP na dany rok – głównie przy uwzględnieniu ostatnich zmian legislacyjnych, a także powstających problemów na rynku pracy, w tym wzrostu poziomu zagrożeń zawodowych i wypadkowych. Dodatkowo wykorzystane zostaną dane zebrane przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Jakie kary dla rolnika?
PIP oraz ARiMR będą współdziałać na etapie typowania oraz kontroli. W czasie kontroli inspektor PIP poczyni ustalenia, co do przestrzegania przez rolnika przepisów krajowych dot. prawa pracy oraz zasad BHP. Jeżeli w wyniku kontroli wykonywanej przez PIP stwierdzone zostanie naruszenie przepisów (niezgodność), to rolnik otrzyma płatności naliczone przez ARiMR w zmniejszonej wysokości. Polska decyduje, że nie nakłada się kary, jeżeli wynosi ona 100 EUR lub mniej w odniesieniu do danego rolnika na rok kalendarzowy; rolnika powiadamia się jednak o stwierdzeniu niezgodności i o obowiązku podjęcia działań naprawczych. Zmniejszenie, co do zasady wynosi 3% całkowitej kwoty płatności. W przypadku poważnych naruszeń zmniejszenie jest wyższe niż 3%. W przypadku powtarzającej się niezgodności zmniejszenie wynosi 10%, zaś w przypadku celowej niezgodności (umyślność) – co najmniej 15%. W przypadkach umyślnego i drastycznego nieprzestrzegania przepisów możliwe będzie całkowite wyłączenie z płatności. Kara administracyjna zostanie zwiększona w przypadku poważnej niezgodności.
Państwowa Inspekcja Pracy w gospodarstwach rolnych prowadzi kontrole na zasadach określonych w ustawie o Państwowej Inspekcji Pracy, co oznacza, że w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy nie wszyscy rolnicy podlegają organom Państwowej Inspekcji Pracy, a jedynie pracodawcy oraz przedsiębiorcy niebędący pracodawcami, na rzecz których świadczona jest praca przez osoby fizyczne, w tym osoby wykonujące na własny rachunek działalność gospodarczą, bez względu na podstawę świadczenia pracy.
Wówczas Państwowa Inspekcja Pracy kontroluje przestrzeganie przepisów i procedur bezpieczeństwa pracy, w tym np. wyposażenie pracowników w odzież i ubrania robocze. Tak jak u każdego pracodawcy inspektor pracy może przyjrzeć się bezpieczeństwu pracy pod kątem wymogów zawartych w Kodeksie pracy i rozporządzeniach mających zastosowanie w procesie produkcji rolniczej.
Kontakt z autorem: wirra@wir.org.pl
Michał Pawliczuk
Ruszają kontr9le w.gospodarstwie czy krowa załatwia siepod odpowiednim kątem, jaki talerz zostawia po zalattwieniu się ,profesorka wysuszy będzie miała beret na zimę
Ruszają kontr9le w.gospodarstwie czy krowa załatwia siepod odpowiednim kątem, jaki talerz zostawia po zalattwieniu się ,profesorka wysuszy będzie miała beret na zimę minister rolnict
Kołchoz już na horyzoncie , już witamy się z Gąską Rolnicy trzymajcie się
Nie tylko rolnicy , dotyczy to nas wszystkich . Jesteśmy kontrolowani przez urzędasa , który posiada więdzę z książek napisanych przez jakiegoś idiotę zza biurka , który nigdy nie pracował fizycznie i nie ma zielonego pojęcia o rzeczywistej pracy i zasadach . Gdyby pracować według stworzonych przez nich przepisów moglibyśmy co najwyżej ewentualnie podjąć takie czynności u Pana Prezydenta w jego pałacu . Miało być mniej biurokracji , ale niestety namnożyło się ich i trzeba dać im robotę. Tak wymyślają nowe idiotyzmy , a przy okazji mandatów to i do budżetu coś wpadnie. Rolnicy macie łatwiej , widły gdzieś zawsze w pobliżu macie .
Kontrole PIP-u i nie tylko były i będą. Niesyty urzędnicy lubią się wykazać ze coś robią. Zwłaszcza jak pojawią się nowe przepisy i regulacje to rzucają się sępmy do kontrolowania. Jak mają coś znaleźć to znajdą. I tak dobrze że nie kontrolują każdego rolnika . Jakby mieli sprawdzać czy każdy w przydomowym ogródku ma pełne certyfikowane wyposażenie i odpowiednio sieje marchewkę to dopiero byłby utrapienie.