Kontrole prowadzone przez urzędników są możliwe po zmianach, które przyniosła nowelizacja ustawy Prawo wodne z 2022 roku. Chodziło o poprawę systemu oczyszczania ścieków w miastach i lepszą kontrolę indywidualnych systemów oczyszczania. Kontrole, które na dobre ruszyły w ubiegłym roku, wskazują przede wszystkim na:
- brak umowy z firmą asenizacyjną;
- niekompletne rachunki za wywóz nieczystości;
- przepełnienie zbiornika lub jego brak.
Mandat może grozić za samo utrudnianie kontroli szamba. Wówczas urzędnicy mogą nałożyć karę w wysokości do 500 zł. Jeśli sprawa trafi do sądu, kara może wzrosnąć do nawet 5 tys. zł. Podobna grzywna może grozić za nielegalne odprowadzanie ścieków.
Ile kosztuje opróżnianie szamba i oczyszczalni?
Omijanie obowiązków wynika najczęściej z dosyć wysokich kosztów opróżniania szamb. Średni koszt wywozu nieczystości waha się od 150 do 400 zł w różnych miejscowościach, a konieczne może być opróżnianie nawet co miesiąc w przypadku trzyosobowej rodziny. Z kolei przydomowe oczyszczalnie ścieków powinny być czyszczone co najmniej 1-2 razy w roku. Rocznie daje to koszty rzędu 350 zł lub 150-200 zł jednorazowo przy opróżnianiu szczelnego zbiornika.
Kontrole szamb także w 2025 roku
Systematyczne opróżnianie zbiorników i prowadzenie dokumentacji jest prawnie wymagane, a urzędnicy, którzy ruszają na kontrolę, sprawdzą często nie tylko dokumentację, ale także faktyczną kondycję szamb. Kontrole trwały przez cały 2024 rok, a w tym roku będą kontynuowane.
Nie zawsze to wizyty urzędników w domach. Często władze samorządowe zapraszają do złożenia wizyty w urzędzie i przedstawienia odpowiedniej dokumentacji. Jak informuje WP Finanse, taki obowiązek dotyczy m.in. mieszkańców gminy Dobre. Gospodarstwa domowe korzystające z szamb powinny do 30 czerwca dostarczyć urzędnikom kopie umów na korzystanie z usług opróżniania szamb lub osadników i wywozu nieczystości (z firmami asenizacyjnymi).
W pierwszych miesiącach roku gminy ruszają z kontrolami
W pierwszych miesiącach roku gminy ponownie ruszają z kontrolami zbiorników bezodpływowych i przydomowych oczyszczalni ścieków. Nielegalne pozbywanie się szamba to kara rzędu nawet 5 tys. zł. Strażnicy miejscy i urzędnicy już rozpoczęli kontrole gospodarstw domowych.
Według ubiegłorocznych szacunków, w Polsce blisko dwa miliony gospodarstw domowych korzysta z szamb, a około pół miliona z przydomowych oczyszczalni ścieków. Niestety, nadal część gospodarzy pozbywa się nieczystości w sposób nielegalny.
