Zgodnie z nowym Rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 21 października 2010 roku w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji mięsa przeznaczonego na użytek własny (Dz.U. z 2010r. Nr 207, poz.1370) dozwolony jest ubój w gospodarstwach cieląt do 6 miesiąca życia, świń, owiec, kóz, nutrii i drobiu oraz zwierząt dzikich utrzymywanych w warunkach fermowych. Mięso pochodzące z uboju gospodarczego powinno być przeznaczone na użytek rolnika lub jego rodziny i nie może być sprzedawane.
Istnieje wymóg poinformowania na piśmie powiatowego lekarza weterynarii o zamiarze uboju (z wyjątkiem drobiu i zajęczaków) na co najmniej 24 godziny przed dokonaniem uboju zwierząt ze względu na miejsce przeprowadzenia uboju. Informację przekazuje posiadacz zwierząt, jeżeli ubój jest dokonywany w gospodarstwie, w którym zwierzęta były utrzymywane. Jeżeli ubój jest dokonywany w innym gospodarstwie , to informację przekazuje podmiot prowadzący to gospodarstwo.
Informacja zawiera:
- imię i nazwisko, miejsce zamieszkania oraz adres posiadacza zwierząt poddawanych ubojowi,
- imię i nazwisko, miejsce zamieszkania oraz adres podmiotu prowadzącego gospodarstwo, w którym dokonany ma być ubój zwierząt z innego gospodarstwa,
- gatunek i liczbę zwierząt poddawanych ubojowi,
- numer identyfikacyjny zwierzęcia lub zwierząt poddawanych ubojowi, jeżeli z przepisów o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt wynika obowiązek oznakowania zwierzęcia,
- miejsce i termin uboju,
- imię i nazwisko oraz adres osoby uprawnionej do przeprowadzenia uboju,
- inne dane mające na celu ułatwienie kontaktu z informującym, w szczególności numer telefonu,
- może zawierać zgłoszenie mięsa do badania poubojowego (nie jest obowiązkowe).
W przypadku uboju cieląt do 6 miesiąca życia, owiec oraz kóz informacja zawiera dodatkowo oświadczenie o zagospodarowaniu na własny koszt materiału szczególnego ryzyka (SMR). Brak zgłoszenia do powiatowego lekarza weterynarii zamiaru uboju jest naruszeniem obowiązujących przepisów i podlega karze pieniężnej w wysokości od 100 do 2000 zł. Istnieje zakaz uboju poza rzeźnią zwierząt jednokopytnych (np. koni) oraz bydła powyżej 6 miesiąca życia.
Materiały szczególnego ryzyka(SMR)
Istnieje konieczność zagospodarowania materiału szczególnego ryzyka (SMR) stanowiącego materiał kategorii I, pochodzącego z uboju przeżuwaczy. Uboczne produkty zwierzęce uzyskane w wyniku uboju poddaje się utylizacji na koszt właściciela zwierząt lub podmiotu prowadzącego gospodarstwo, w którym dokonywany jest ubój zwierząt pochodzących z innego gospodarstwa. Zgodnie z instrukcją Głównego Lekarza Weterynarii trzeba odjąć z ubitych zwierząt i przesłać do utylizacji:
- jelita od dwunastnicy do odbytnicy, krezkę i migdałki – dotyczy cieląt do 6 miesięcy,
- jelito biodrowe i śledzionę – dotyczy owiec i kóz poniżej 12 miesięcy,
- jelito biodrowe, śledziona, czaszka łącznie z mózgiem, gałkami ocznymi i migdałkami, rdzeń kręgowy – dotyczy owiec i kóz powyżej 12 miesięcy.
Obowiązek badania mięsa
Istnieje obowiązek badania mięsa świń, nutrii i dzików na obecność włośni. Próbę do badania może pobrać lekarz weterynarii, posiadacz mięsa lub podmiot dokonujący uboju zwierząt. Próbki powinny być dostarczone do urzędowego lekarza weterynarii niezwłocznie po dokonaniu uboju, nie później niż 24 godziny od terminu uboju zwierzęcia, z którego tuszy próbki zostały pobrane. Próbki powinny być przechowywane i transportowane w warunkach zapobiegających rozkładowi gnilnemu mięsa, przy czym nie mogą być mrożone. Koszty badań ponosi posiadacz badanego mięsa albo podmiot prowadzący gospodarstwo, w którym dokonywano uboju zwierząt z innych gospodarstw. Mięso świń, nutrii i dzików nie może być spożyte ani przetworzone przed otrzymaniem zaświadczenia potwierdzającego przydatność do spożycia.
Obowiązek zgłoszenia uboju w biurze ARiMR
Posiadacz zwierzęcia ma obowiązek zgłoszenia uboju na właściwym formularzu lub elektronicznie w powiatowym biurze ARiMR. Powiadomienia należy dokonać w terminie 30 dni po uboju zwierzęcia w przypadku świń oraz 7 dni w przypadku bydła, owiec i kóz. Należy zachować również dokumenty potwierdzające przesłanie materiałów szczególnego ryzyka do utylizacji oraz wyniki obowiązujących badań poubojowych. Dokumenty te powinny być przechowywane przez okres 3 lat. Wymogi te są również częścią minimalnych wymagań wzajemnej zgodności (cross compliance).
Kazimierz Jasina
Źródło: Lubelski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, www.wodr.konskowola.pl, fot. sxc.hu
