Krajowa Rada Izb Rolniczych skierowała wniosek do Ministerstwa Infrastruktury w sprawie obowiązku utrzymywania zjazdów z dróg publicznych przez właścicieli nieruchomości. Odpowiedź Ministerstwa nie pozostaje złudzeń. W opinii resortu infrastruktury obowiązujące przepisy w przedmiotowym zakresie są wystarczające i nie będzie zmian w tym zakresie.
Budowa albo przebudowa zjazdu należy do właściciela lub użytkownika nieruchomości przyległej do drogi
Na wstępie należy wyjaśnić że zgodnie z art. 4 ust. 8 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 470 z późn. zm.) zjazd to połączenie drogi publicznej z nieruchomością położoną przy drodze, stanowiące bezpośrednie miejsce dostępu do drogi publicznej w rozumieniu przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. W myśl art. 29 ust. 1 ustawy o drogach publicznych budowa albo przebudowa zjazdu należy do właściciela lub użytkownika nieruchomości przyległej do drogi, po uzyskaniu, w drodze decyzji administracyjnej, zezwolenia zarządcy drogi na lokalizację zjazdu lub przebudowę zjazdu. Zasada ta nie dotyczy budowy lub przebudowy zjazdów związanej z budową lub przebudową drogi – w przypadku budowy lub przebudowy drogi budowa lub przebudowa zjazdów dotychczas istniejących należy do zarządcy drogi. W zezwoleniu na lokalizację zjazdu określa się miejsce lokalizacji zjazdu i jego parametry techniczne, a w zezwoleniu na przebudowę zjazdu – jego parametry techniczne, a także zamieszcza się, w przypadku obu zezwoleń, pouczenie o obowiązku: przed rozpoczęciem robót budowlanych dokonania czynności wymaganych przepisami ustawy z dnia 7 lipca 1994 r.
Zjazd jako obiekt budowlany służy właścicielowi nieruchomości
– Prawo budowlane, a także uzyskania zezwolenia zarządcy drogi na prowadzenie robót w pasie drogowym, uzgodnienia z zarządcą drogi projektu budowlanego zjazdu – o ile projekt budowlany jest wymagany. Ze względu na wymogi wynikające z warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne, zarządca drogi może odmówić wydania zezwolenia na lokalizację zjazdu lub jego przebudowę albo wydać zezwolenie na lokalizację zjazdu na czas określony. Zatem zjazd jako obiekt budowlany służy właścicielowi nieruchomości przyległej do drogi publicznej zapewniając połączenie nieruchomości z tą drogą.
Utrzymanie zjazdów łącznie ze znajdującymi się pod nimi przepustami, należy do właścicieli lub użytkowników gruntów przyległych do drogi
Zgodnie ze wskazanym art. 30 ustawy o drogach publicznych, utrzymanie zjazdów łącznie ze znajdującymi się pod nimi przepustami, należy do właścicieli lub użytkowników gruntów przyległych do drogi. Powyższy obowiązek jest zatem obowiązkiem ustawowym ciążącym na właścicielach i użytkownikach gruntów. Zaniechanie przez właściciela lub użytkownika wykonania obowiązku określonego w art. 30 ustawy o drogach publicznych może doprowadzić do sytuacji niebezpiecznych lub utrudniających prawidłowe korzystanie ze zjazdów. Zjazdy z drogi oraz przepusty powinny być utrzymywane w stanie gwarantującym bezpieczny zjazd z drogi publicznej lub wjazd z nieruchomości na drogę publiczną.
Przepusty pod zjazdami zapewniają drożność i prawidłowy przepływ wody w rowie odwadniający drogę. Właściwe odwodnienie drogi wpływa na jej stateczność i trwałość.
Uchylenie się od obowiązku utrzymania w należytym stanie zjazdów z dróg publicznych do przyległych nieruchomości i przepustów pod zjazdami zgodnie z art. 102 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 2019 r. poz. 821 ze zm.) stanowi wykroczenie.
Mając na uwadze powyższe należy podkreślić że utrzymanie zjazdów oraz przepustów znajdujących się pod nimi leży głownie w interesie właścicieli nieruchomości nawet w sytuacji kiedy zjazd jest zjazdem publicznym prowadzącym np. do lokalu usługowego gdzie właściciel nieruchomości prowadzi działalność gospodarczą.
W opinii resortu infrastruktury obowiązujące przepisy w przedmiotowym zakresie są wystarczające
Jednocześnie należy dodać, że zmiana przepisu art. 30 ustawy o drogach publicznych wiązałaby się z nałożeniem dodatkowych obowiązków na zarządców dróg publicznych różnych kategorii co spowodowałoby obarczenie jednostek samorządu terytorialnego dodatkowymi kosztami związanymi z realizacją ww. zadań. Zgodnie z art. 167 ust. 4 Konstytucji RP zmiany w zakresie zadań i kompetencji jednostek samorządu terytorialnego następują wraz z odpowiednimi zmianami w podziale dochodów publicznych.
Należy również podkreślić, że przedmiotowy obowiązek utrzymywania zjazdów z dróg publicznych przez właścicieli nieruchomości sąsiadujących obowiązuje od kilkudziesięciu lat i już funkcjonował w ustawie z 1962 r. o drogach publicznych. Problem ten nie był też podnoszony wcześniej, a do resortu infrastruktury nie wpływały sygnały w tym zakresie od jednostek samorządu terytorialnego.
Reasumując w opinii resortu infrastruktury obowiązujące przepisy w przedmiotowym zakresie są wystarczające.
Źródło: KRIR Jan Marciszewski