Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW) poinformowało, że na obszarach objętych normą GAEC 2 możliwe są działania związane z konserwacją rowów oraz instalacji drenarskich, które służą do odwadniania lub odprowadzania wody z terenu. Zasady te stanowią ważny element ochrony środowiska przy jednoczesnym umożliwieniu prowadzenia działalności rolniczej.

Norma GAEC 2: Cel i zakres
Norma GAEC 2 została wprowadzona w celu ochrony torfowisk i obszarów podmokłych, które są użytkowane rolniczo. Jej celem jest zachowanie tych terenów w stanie umożliwiającym dalszą działalność rolniczą, przy jednoczesnym minimalizowaniu ich degradacji. Ważne jest, aby te grunty spełniały wymogi ochrony środowiska, a jednocześnie mogły być zakwalifikowane jako użytki rolne.
W Polsce norma GAEC 2 obowiązuje od 15 marca 2025 roku. Oznacza to, że rolnicy muszą dostosować swoje działania rolnicze do wymogów tej normy, aby zapewnić zgodność z przepisami Unii Europejskiej dotyczącymi Wspólnej Polityki Rolnej.
Dopuszczone działania w ramach konserwacji rowów
W ramach normy GAEC 2 dopuszczalne są tzw. konserwacje rowów i instalacji drenarskich. Można je podzielić na dwie kategorie:
- Konserwacja bieżąca – obejmuje koszenie skarp, dna rowów oraz usuwanie przetamowań, które mogą utrudniać przepływ wody.
- Konserwacja gruntowna (okresowa) – realizowana nie częściej niż raz na trzy lata, obejmuje odmulanie rowów, czyszczenie wylotów drenarskich, wycinanie zakrzaczeń z dna rowów, a także udrażnianie rurociągów drenarskich.
Warto podkreślić, że norma GAEC 2 nie dotyczy rowów i instalacji do nawodnień, takich jak rowy podsiąkowe czy zalewowe. W przypadku tych ostatnich, rowy i zbieracze drenarskie powinny pozostawać w pełni funkcjonalne.
Obowiązujące wymogi na obszarach GAEC 2
Na obszarach objętych normą GAEC 2 obowiązują szczególne zasady dotyczące użytkowania gruntów:
- Trwałe użytki zielone oraz grunty orne: Na tych obszarach nie można ich przekształcać ani zaorać, chyba że wykonuje się zabieg renowacji, który polega na płytkiej uprawie gleby i podsiewie, maksymalnie raz na cztery lata.
- Nie wydobywa się torfu: Wydobycie torfu z tych terenów jest zabronione.
- Zakaz budowy i odnawiania rowów oraz instalacji drenujących: Na obszarach GAEC 2 nie wolno budować ani odnawiać rowów i instalacji drenarskich do odwadniania lub odprowadzania wody z terenu.
Dopuszczalne jest jedynie przeprowadzenie płytkiej uprawy gleby do głębokości 15 cm, co ma na celu poprawę jakości gleby, ale nie można w tym przypadku dokonywać głębszej ingerencji w glebę.
Zgłaszanie rozbieżności do ARiMR lub IUNG-PIB
Jeśli rolnik nie zgadza się z wyznaczeniem obszarów objętych normą GAEC 2, ma możliwość zgłoszenia rozbieżności. Zgłoszenia można kierować do dwóch instytucji:
- Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) – jest to instytucja, która odpowiada za przyjmowanie wniosków dotyczących rozbieżności w zakresie obszarów objętych normą GAEC 2.
- Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy (IUNG-PIB) – zajmuje się kwestiami związanymi z badaniami gleboznawczymi i ochroną środowiska.
Procedura zgłaszania rozbieżności
Aby zgłosić rozbieżności, rolnicy powinni:
- Wypełnić odpowiedni formularz – dostępny na stronach internetowych ARiMR lub IUNG-PIB.
- Zgłosić sprawę online lub osobiście – formularz należy wysłać drogą elektroniczną lub złożyć osobiście w odpowiedniej instytucji.
- Przedstawić dowody – rolnik musi dostarczyć dokumenty potwierdzające, dlaczego obszar nie powinien być objęty normą GAEC 2 lub wskazać ewentualne niezgodności w wyznaczeniu obszaru.
Po złożeniu zgłoszenia, ARiMR lub IUNG-PIB przeanalizują sprawę i podejmą decyzję, informując rolnika o wyniku.
Norma GAEC 2 ma na celu ochronę torfowisk i obszarów podmokłych, jednocześnie umożliwiając prowadzenie działalności rolniczej. Dzięki dopuszczeniu konserwacji rowów i instalacji drenarskich, rolnicy będą mogli utrzymać odpowiednie warunki wodne na swoich gruntach. W przypadku wątpliwości co do wyznaczonych obszarów, rolnicy mają możliwość zgłoszenia rozbieżności do ARiMR lub IUNG-PIB, co stanowi ważny element ochrony interesów rolników i poprawy zgodności z przepisami unijnymi.